گنجور

۸- آیات ۵۹ تا ۶۳

فَخَلَفَ مِنْ بَعْدِهِمْ خَلْفٌ أَضٰاعُوا اَلصَّلاٰةَ وَ اِتَّبَعُوا اَلشَّهَوٰاتِ فَسَوْفَ یَلْقَوْنَ غَیًّا (۵۹) إِلاّٰ مَنْ تٰابَ وَ آمَنَ وَ عَمِلَ صٰالِحاً فَأُولٰئِکَ یَدْخُلُونَ اَلْجَنَّةَ وَ لاٰ یُظْلَمُونَ شَیْئاً (۶۰) جَنّٰاتِ عَدْنٍ اَلَّتِی وَعَدَ اَلرَّحْمٰنُ عِبٰادَهُ بِالْغَیْبِ إِنَّهُ کٰانَ وَعْدُهُ مَأْتِیًّا (۶۱) لاٰ یَسْمَعُونَ فِیهٰا لَغْواً إِلاّٰ سَلاٰماً وَ لَهُمْ رِزْقُهُمْ فِیهٰا بُکْرَةً وَ عَشِیًّا (۶۲) تِلْکَ اَلْجَنَّةُ اَلَّتِی نُورِثُ مِنْ عِبٰادِنٰا مَنْ کٰانَ تَقِیًّا (۶۳)

پس باز ماندند از بعد ایشان خلقهایی که ضایع کردند نماز را و پیروی کردند خواهشها را پس زود باشد که به بینند شر را (۵۹) مگر کسی که توبه کرد و بگروید و کرد کاری شایسته پس آنها داخل می‌شوند بهشت را و استم کرده نمی‌شوند چیزی (۶۰) بهشتهای با اقامت دائمی که وعده کرد خدای بخشنده بندگانش را بناپیدا بدرستی که باشد وعده او بجای آورده شده (۶۱) نشنوند در آنها لغوی مگر سلام و مر ایشان‌راست روزیشان در آن بامداد و شبانگاه (۶۲) آنیست آن بهشتی که بمیراث می‌دهیم از بندگان خود آن را که باشد پرهیزگار (۶۳)

آمدند از بعد قوم ذی شرف
باز فرزندان سوء ناخلف
که نماز ایشان فرو هِشتند و پس
پیرو شهوات گشتند و هوس
زود باشد که رسند از بد سرشت
آن جماعت بر جزای فعل زشت
جز که تائب گشته باشند از فساد
مؤمن و صالح شوند از انقیاد
در بهشت آیند و راحت بغنوند
هم نه بر چیزی ستم کرده شوند
جنّت عدنی که از بخشایش او
وعده کرده بر عبادش بی غلو
هست غایب آن بهشت از آن کسان
یا که ایشانند غایب زآن چنان
هستشان ایمان به وعدة ذوالجلال
خواهد آمد وعده او لامحال
نشنوند از بیهده در وی کلام
اهل جنّت جز که تبریک و سلام
رزق ایشان است از ربّ الانام
در جنان پیوسته اندر صبح و شام
قصد از این روز و شب، پیوستگی است
ور نه آنجا هیچ صبح و شام نیست
هست میراث این بهشت اندر قرار
بر عبادم زآنکه شد پرهیزکار
گفت با جبریل اندر وعده ها
نامدی این چند گاهم از چرا
زآنکه آن پُرسندگان را در خطاب
گفت فردا با شما گویم جواب
گشت ماهی کش نیامد جبرئیل
پس چو آمد زو بپرسید آن خلیل
۷- آیات ۵۱ تا ۵۸: وَ اُذْکُرْ فِی اَلْکِتٰابِ مُوسیٰ إِنَّهُ کٰانَ مُخْلَصاً وَ کٰانَ رَسُولاً نَبِیًّا (۵۱) وَ نٰادَیْنٰاهُ مِنْ جٰانِبِ اَلطُّورِ اَلْأَیْمَنِ وَ قَرَّبْنٰاهُ نَجِیًّا (۵۲) وَ وَهَبْنٰا لَهُ مِنْ رَحْمَتِنٰا أَخٰاهُ هٰارُونَ نَبِیًّا (۵۳) وَ اُذْکُرْ فِی اَلْکِتٰابِ إِسْمٰاعِیلَ إِنَّهُ کٰانَ صٰادِقَ اَلْوَعْدِ وَ کٰانَ رَسُولاً نَبِیًّا (۵۴) وَ کٰانَ یَأْمُرُ أَهْلَهُ بِالصَّلاٰةِ وَ اَلزَّکٰاةِ وَ کٰانَ عِنْدَ رَبِّهِ مَرْضِیًّا (۵۵) وَ اُذْکُرْ فِی اَلْکِتٰابِ إِدْرِیسَ إِنَّهُ کٰانَ صِدِّیقاً نَبِیًّا (۵۶) وَ رَفَعْنٰاهُ‌ مَکٰاناً عَلِیًّا (۵۷) أُولٰئِکَ اَلَّذِینَ أَنْعَمَ اَللّٰهُ عَلَیْهِمْ مِنَ اَلنَّبِیِّینَ مِنْ ذُرِّیَّةِ آدَمَ وَ مِمَّنْ حَمَلْنٰا مَعَ نُوحٍ وَ مِنْ ذُرِّیَّةِ إِبْرٰاهِیمَ وَ إِسْرٰائِیلَ وَ مِمَّنْ هَدَیْنٰا وَ اِجْتَبَیْنٰا إِذٰا تُتْلیٰ عَلَیْهِمْ آیٰاتُ اَلرَّحْمٰنِ خَرُّوا سُجَّداً وَ بُکِیًّا (۵۸)۹- آیات ۶۴ تا ۷۳: وَ مٰا نَتَنَزَّلُ إِلاّٰ بِأَمْرِ رَبِّکَ لَهُ مٰا بَیْنَ أَیْدِینٰا وَ مٰا خَلْفَنٰا وَ مٰا بَیْنَ ذٰلِکَ وَ مٰا کٰانَ رَبُّکَ نَسِیًّا (۶۴) رَبُّ اَلسَّمٰاوٰاتِ وَ اَلْأَرْضِ وَ مٰا بَیْنَهُمٰا فَاعْبُدْهُ وَ اِصْطَبِرْ لِعِبٰادَتِهِ هَلْ تَعْلَمُ لَهُ سَمِیًّا (۶۵) وَ یَقُولُ اَلْإِنْسٰانُ أَ إِذٰا مٰا مِتُّ لَسَوْفَ أُخْرَجُ حَیًّا (۶۶) أَ وَ لاٰ یَذْکُرُ اَلْإِنْسٰانُ أَنّٰا خَلَقْنٰاهُ مِنْ قَبْلُ وَ لَمْ یَکُ شَیْئاً (۶۷) فَوَ رَبِّکَ لَنَحْشُرَنَّهُمْ وَ اَلشَّیٰاطِینَ ثُمَّ لَنُحْضِرَنَّهُمْ حَوْلَ جَهَنَّمَ جِثِیًّا (۶۸) ثُمَّ لَنَنْزِعَنَّ مِنْ کُلِّ شِیعَةٍ أَیُّهُمْ أَشَدُّ عَلَی اَلرَّحْمٰنِ عِتِیًّا (۶۹) ثُمَّ لَنَحْنُ أَعْلَمُ بِالَّذِینَ هُمْ أَوْلیٰ بِهٰا صِلِیًّا (۷۰) وَ إِنْ مِنْکُمْ إِلاّٰ وٰارِدُهٰا کٰانَ عَلیٰ رَبِّکَ حَتْماً مَقْضِیًّا (۷۱) ثُمَّ نُنَجِّی اَلَّذِینَ اِتَّقَوْا وَ نَذَرُ اَلظّٰالِمِینَ فِیهٰا جِثِیًّا (۷۲) وَ إِذٰا تُتْلیٰ عَلَیْهِمْ آیٰاتُنٰا بَیِّنٰاتٍ قٰالَ اَلَّذِینَ کَفَرُوا لِلَّذِینَ آمَنُوا أَیُّ اَلْفَرِیقَیْنِ خَیْرٌ مَقٰاماً وَ أَحْسَنُ نَدِیًّا (۷۳)

اطلاعات

وزن: فاعلاتن فاعلاتن فاعلن (رمل مسدس محذوف یا وزن مثنوی)
قالب شعری: مثنوی

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

فَخَلَفَ مِنْ بَعْدِهِمْ خَلْفٌ أَضٰاعُوا اَلصَّلاٰةَ وَ اِتَّبَعُوا اَلشَّهَوٰاتِ فَسَوْفَ یَلْقَوْنَ غَیًّا (۵۹) إِلاّٰ مَنْ تٰابَ وَ آمَنَ وَ عَمِلَ صٰالِحاً فَأُولٰئِکَ یَدْخُلُونَ اَلْجَنَّةَ وَ لاٰ یُظْلَمُونَ شَیْئاً (۶۰) جَنّٰاتِ عَدْنٍ اَلَّتِی وَعَدَ اَلرَّحْمٰنُ عِبٰادَهُ بِالْغَیْبِ إِنَّهُ کٰانَ وَعْدُهُ مَأْتِیًّا (۶۱) لاٰ یَسْمَعُونَ فِیهٰا لَغْواً إِلاّٰ سَلاٰماً وَ لَهُمْ رِزْقُهُمْ فِیهٰا بُکْرَةً وَ عَشِیًّا (۶۲) تِلْکَ اَلْجَنَّةُ اَلَّتِی نُورِثُ مِنْ عِبٰادِنٰا مَنْ کٰانَ تَقِیًّا (۶۳)
هوش مصنوعی: بعد از آن‌ها نسل جدیدی آمدند که نماز را ضایع کردند و به دنبال لذایذ دنیوی رفتند. آن‌ها حتماً عذاب بزرگی را خواهند دید، مگر این که کسانی از آن‌ها توبه کنند و ایمان بیاورند و کارهای شایسته انجام دهند. چنین افرادی وارد بهشت خواهند شد و هیچ ظلمی به آن‌ها نخواهد شد. این بهشت‌های نعمت‌بخش است که خداوند به بندگانش وعده داده است، و وعده‌اش حتماً محقق خواهد شد. در این بهشت‌ها، آن‌ها چیزی جز سلام نخواهند شنید و روزی آن‌ها صبح و عصر خواهد بود. این بهشتی است که ما به بندگان تقوی‌دار خود به ارث می‌گذاریم.
پس باز ماندند از بعد ایشان خلقهایی که ضایع کردند نماز را و پیروی کردند خواهشها را پس زود باشد که به بینند شر را (۵۹) مگر کسی که توبه کرد و بگروید و کرد کاری شایسته پس آنها داخل می‌شوند بهشت را و استم کرده نمی‌شوند چیزی (۶۰) بهشتهای با اقامت دائمی که وعده کرد خدای بخشنده بندگانش را بناپیدا بدرستی که باشد وعده او بجای آورده شده (۶۱) نشنوند در آنها لغوی مگر سلام و مر ایشان‌راست روزیشان در آن بامداد و شبانگاه (۶۲) آنیست آن بهشتی که بمیراث می‌دهیم از بندگان خود آن را که باشد پرهیزگار (۶۳)
هوش مصنوعی: پس افرادی که بعد از آنها به دنیا آمده‌اند، نماز را ضایع کرده و دنبال خواسته‌های خود رفته‌اند، به زودی بدی‌ها را خواهند دید. مگر کسانی که توبه کرده، ایمان آوردند و کارهای نیک انجام دادند، که آنها به بهشت وارد خواهند شد و هیچ چیزی از آنها کم نخواهد شد. بهشت‌هایی که وعده داده شده‌اند، اقامت دائمی دارند و این وعده به درستی محقق خواهد شد. در بهشت، جز سلام و درود چیز دیگری نمی‌شنوند و روزی آنها در آنجا در صبح و شب تأمین می‌شود. بهشت را به بندگان خود که پرهیزگار باشند، به ارث می‌دهیم.
آمدند از بعد قوم ذی شرف
باز فرزندان سوء ناخلف
هوش مصنوعی: پس از آمدن گروهی با منزلت و شرافت، فرزندان نالایق و ناخلفی ظهور کردند.
که نماز ایشان فرو هِشتند و پس
پیرو شهوات گشتند و هوس
هوش مصنوعی: نماز آنها ترک شد و بعد از آن به دنبال لذت‌ها و هوس‌های خود رفتند.
زود باشد که رسند از بد سرشت
آن جماعت بر جزای فعل زشت
هوش مصنوعی: به زودی آن گروه که دارای اخلاق نادرست و زشت هستند، به نتیجه اعمال ناپسند خود خواهند رسید و عذاب آن را خواهند چشید.
جز که تائب گشته باشند از فساد
مؤمن و صالح شوند از انقیاد
هوش مصنوعی: تنها کسانی که از فساد دوری کرده‌اند و به ایمان برمی‌گردند، می‌توانند درستکار و مطیع شوند.
در بهشت آیند و راحت بغنوند
هم نه بر چیزی ستم کرده شوند
هوش مصنوعی: در بهشت به آرامش می‌رسند و از زندگی لذت می‌برند، نه اینکه بر کسی ظلم کرده باشند.
جنّت عدنی که از بخشایش او
وعده کرده بر عبادش بی غلو
هوش مصنوعی: بهشت جاویدانی که او به بندگانش وعده داده و این وعده بدون زیاده‌گویی است.
هست غایب آن بهشت از آن کسان
یا که ایشانند غایب زآن چنان
هوش مصنوعی: بهشت برای کسانی که در آن غایب‌اند، همچون دور است. این بهشت فقط برای افرادی که خود از آن غایب‌اند، قابل دسترسی نخواهد بود.
هستشان ایمان به وعدة ذوالجلال
خواهد آمد وعده او لامحال
هوش مصنوعی: ایمان دارند که وعده پروردگار بزرگ حتماً محقق می‌شود و تحقق آن غیرممکن نیست.
نشنوند از بیهده در وی کلام
اهل جنّت جز که تبریک و سلام
هوش مصنوعی: در بهشت، اهل آن تنها از حرف‌های بی‌معنا چیزی نمی‌شنوند و فقط صحبت‌های تبریک و سلام را می‌شنوند.
رزق ایشان است از ربّ الانام
در جنان پیوسته اندر صبح و شام
هوش مصنوعی: آرزوی آنها از سوی خداوند بزرگ است و در بهشت، روز و شب به طور مداوم به ایشان رزق و روزی می‌رسد.
قصد از این روز و شب، پیوستگی است
ور نه آنجا هیچ صبح و شام نیست
هوش مصنوعی: هدف از گذراندن روزها و شب‌ها، استمرار و پیوستگی است؛ وگرنه در آن عالم هیچ خبری از صبح و شام وجود ندارد.
هست میراث این بهشت اندر قرار
بر عبادم زآنکه شد پرهیزکار
هوش مصنوعی: این بهشت به افرادی که در آرامش و سکون زندگی می‌کنند و با پرهیز از گناهان، خود را به العباده معطوف کرده‌اند، هدیه داده شده است.
گفت با جبریل اندر وعده ها
نامدی این چند گاهم از چرا
هوش مصنوعی: در اینجا شخصی از جبریل می‌پرسد که چرا در وعده‌ها و قول‌ها نامی از او نیست و به این ترتیب از نبود حضور او در این موارد ابراز نگرانی می‌کند. او به نوعی از جبریل می‌خواهد که دلیل اینکه در این ارتباطات خبری از او نیست را توضیح دهد.
زآنکه آن پُرسندگان را در خطاب
گفت فردا با شما گویم جواب
هوش مصنوعی: چون پرسشگران از او سوال کردند، او گفت: فردا پاسخ شما را خواهم داد.
گشت ماهی کش نیامد جبرئیل
پس چو آمد زو بپرسید آن خلیل
هوش مصنوعی: زمانی که ماهی‌کش نیامد، جبرئیل هم یافت نشد. اما وقتی جبرئیل آمد، ابراهیم (خلیل) از او پرسید.