گنجور

۲- آیات ۹ تا ۱۵

قٰالَ کَذٰلِکَ قٰالَ رَبُّکَ هُوَ عَلَیَّ هَیِّنٌ وَ قَدْ خَلَقْتُکَ مِنْ قَبْلُ وَ لَمْ تَکُ شَیْئاً (۹) قٰالَ رَبِّ اِجْعَلْ لِی آیَةً قٰالَ آیَتُکَ أَلاّٰ تُکَلِّمَ اَلنّٰاسَ ثَلاٰثَ لَیٰالٍ سَوِیًّا (۱۰) فَخَرَجَ عَلیٰ قَوْمِهِ مِنَ اَلْمِحْرٰابِ فَأَوْحیٰ‌ إِلَیْهِمْ أَنْ سَبِّحُوا بُکْرَةً وَ عَشِیًّا (۱۱) یٰا یَحْییٰ خُذِ اَلْکِتٰابَ بِقُوَّةٍ وَ آتَیْنٰاهُ اَلْحُکْمَ صَبِیًّا (۱۲) وَ حَنٰاناً مِنْ لَدُنّٰا وَ زَکٰاةً وَ کٰانَ تَقِیًّا (۱۳) وَ بَرًّا بِوٰالِدَیْهِ وَ لَمْ یَکُنْ جَبّٰاراً عَصِیًّا (۱۴) وَ سَلاٰمٌ عَلَیْهِ یَوْمَ وُلِدَ وَ یَوْمَ یَمُوتُ وَ یَوْمَ یُبْعَثُ حَیًّا (۱۵)

گفت همچنین گفت پروردگارت که آن بر من آسانست و بدرستی که آفریدیم ترا از پیش و نه بودی چیزی (۹) گفت پروردگارم بگردان برای من علامتی گفت علامت تو آنست که سخن نکنی با مردمان سه شب که صحیح باشی (۱۰) پس بیرون رفت بر قومش از محراب پس اشاره کرد بایشان که نماز کنید بامداد و شبانگاه (۱۱) ای یحیی بگیر آن کتاب را به نیروی یزدانی و دادیمش حکم نبوت در کودکی (۱۲) و رحمتی از نزد خود و پاکیزگی و بود پرهیزگار (۱۳) و نیکی‌کننده بوالدینش و نه بود سرکش نافرمان (۱۴) و سلام بر او روزی که زاده شد و روزی که می‌میرد و روزی که برانگیخته می‌شود زنده (۱۵)

گفت جبریلش که در پیری تو را
همچنین بدهیم این فرزند ما
گفت جبریل این ز گفت کردگار
گفت یعنی این چنین پروردگار
بر من آسان است این کز قبل وی
کردمت خلق و نبودی هیچ شیء
گفت یا رب می بگردان بهر من
یک علامت در ظهور این سخن
گفت باشد این علامت که کلام
می نگویی سه شبانروز تمام
پس برون رفت او به سوی قوم خویش
از مصلی بسته لب از حکم پیش
کرد اشارت سوی قومش بسته لب
تا که تسبیحش کنید از صبح و شب
قوم دانستند کآن وعده است راست
داده حق فرزند او را زآنچه خواست
چون تولد یافت یحیی پاک هوش
گشت اندر کودکی پشمینه پوش
داشت بر طاعات روز و شب قیام
ساکن بیت االله اندر صبح و شام
خود تو ای یحیی بگیر اکنون کتاب
زآن تو حکمتها که دادیمت بیاب
هم به او در کودکی دادیم ما
علم و حکمت عقل و فهم و اجتبا
وَحَنَانًا مِّن لَّدُنَّا وَ زَکَوة
بود پرهیز از گناهش در ثبات
بود نیکوکار بس با اُمّ و اَب
نی که نافرمان و عاصی، بی ادب
باد رحمت بر وی آن روزی که زاد
روز موت و روز بعثش در معاد

اطلاعات

وزن: فاعلاتن فاعلاتن فاعلن (رمل مسدس محذوف یا وزن مثنوی)
قالب شعری: مثنوی

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

قٰالَ کَذٰلِکَ قٰالَ رَبُّکَ هُوَ عَلَیَّ هَیِّنٌ وَ قَدْ خَلَقْتُکَ مِنْ قَبْلُ وَ لَمْ تَکُ شَیْئاً (۹) قٰالَ رَبِّ اِجْعَلْ لِی آیَةً قٰالَ آیَتُکَ أَلاّٰ تُکَلِّمَ اَلنّٰاسَ ثَلاٰثَ لَیٰالٍ سَوِیًّا (۱۰) فَخَرَجَ عَلیٰ قَوْمِهِ مِنَ اَلْمِحْرٰابِ فَأَوْحیٰ‌ إِلَیْهِمْ أَنْ سَبِّحُوا بُکْرَةً وَ عَشِیًّا (۱۱) یٰا یَحْییٰ خُذِ اَلْکِتٰابَ بِقُوَّةٍ وَ آتَیْنٰاهُ اَلْحُکْمَ صَبِیًّا (۱۲) وَ حَنٰاناً مِنْ لَدُنّٰا وَ زَکٰاةً وَ کٰانَ تَقِیًّا (۱۳) وَ بَرًّا بِوٰالِدَیْهِ وَ لَمْ یَکُنْ جَبّٰاراً عَصِیًّا (۱۴) وَ سَلاٰمٌ عَلَیْهِ یَوْمَ وُلِدَ وَ یَوْمَ یَمُوتُ وَ یَوْمَ یُبْعَثُ حَیًّا (۱۵)
هوش مصنوعی: خداوند فرمود: «همین‌طور است که پروردگارت گفت، برای من آسان است؛ من تو را پیش از این آفریده‌ام و تو هیچ‌چیز نبودی.» سپس (حضرت زکریا) گفت: «پروردگارا، برای من نشانه‌ای قرار ده.» خدا فرمود: «نشانه تو این است که به مدت سه روز نتوانی با مردم سخن بگویی.» پس او از میعادگاه خود به سوی قومش خارج شد و به آنها وحی کرد که صبح و شب (پروردگار را) تسبیح کنید. سپس به او گفتند: «ای یحیی، کتاب را با قوت بگیر.» و ما او را در طفولیت حکمت بخشیدیم و از جانب خود رحمت و پاکی به او عطا کردیم و او فردی پرهیزگار بود. او نسبت به والدینش نیکوکار بود و هرگز فردی سرکش و نافرمان نبود. سلام بر او در روزی که متولد شد و در روزی که می‌میرد و در روزی که زنده برانگیخته می‌شود.
گفت همچنین گفت پروردگارت که آن بر من آسانست و بدرستی که آفریدیم ترا از پیش و نه بودی چیزی (۹) گفت پروردگارم بگردان برای من علامتی گفت علامت تو آنست که سخن نکنی با مردمان سه شب که صحیح باشی (۱۰) پس بیرون رفت بر قومش از محراب پس اشاره کرد بایشان که نماز کنید بامداد و شبانگاه (۱۱) ای یحیی بگیر آن کتاب را به نیروی یزدانی و دادیمش حکم نبوت در کودکی (۱۲) و رحمتی از نزد خود و پاکیزگی و بود پرهیزگار (۱۳) و نیکی‌کننده بوالدینش و نه بود سرکش نافرمان (۱۴) و سلام بر او روزی که زاده شد و روزی که می‌میرد و روزی که برانگیخته می‌شود زنده (۱۵)
هوش مصنوعی: پروردگارت به تو گفت که این کار برای من آسان است و تو را پیش از آن آفریدیم که هیچ چیز وجود داشته باشد. یحیی از خدا خواست که برایش نشانه‌ای بدهد و خدا گفت نشانه‌ات این است که برای سه روز نمی‌توانی با مردم سخن بگویی. سپس یحیی از محل عبادتش خارج شد و به قومش اشاره کرد که در صبح و شب نماز بخوانند. خداوند به یحیی فرمان داد که کتاب را با قدرت الهی بگیرد و او را در سنین کودکی به مقام نبوت برگزید. او رحمت و پاکیزگی داشت و از پرهیزگاران بود. یحیی به والدینش نیکی کرد و هرگز نافرمان نبود. درود بر او در روزی که به دنیا آمد، در روزی که وفات یافت و در روزی که زنده می‌شود.
گفت جبریلش که در پیری تو را
همچنین بدهیم این فرزند ما
هوش مصنوعی: جبریل به او گفت که در دوران پیری‌ات همواره چنین فرزندی به تو خواهیم داد.
گفت جبریل این ز گفت کردگار
گفت یعنی این چنین پروردگار
هوش مصنوعی: جبریل گفت که این از سخن پروردگار است، یعنی این گونه است که آفریدگار بیان کرده است.
بر من آسان است این کز قبل وی
کردمت خلق و نبودی هیچ شیء
هوش مصنوعی: برای من راحت است که بگویم من از قبل او به وجود آمده‌ام و هیچ چیز دیگری وجود نداشت.
گفت یا رب می بگردان بهر من
یک علامت در ظهور این سخن
هوش مصنوعی: با کمال خواهش از خداوند، تقاضا دارم که نشانه‌ای برای روشن‌تر شدن معنی این سخن به من بدهد.
گفت باشد این علامت که کلام
می نگویی سه شبانروز تمام
هوش مصنوعی: گفت این علامت کافی است که تو به مدت سه شبانه‌روز تمام چیزی نمی‌گویی.
پس برون رفت او به سوی قوم خویش
از مصلی بسته لب از حکم پیش
هوش مصنوعی: او به سمت قوم خود رفت و از موقعیت نماز بیرون آمد، لب از گفتار درباره حکم الهی بسته بود.
کرد اشارت سوی قومش بسته لب
تا که تسبیحش کنید از صبح و شب
هوش مصنوعی: او به قوم خود اشاره کرد و لبش را بست، تا شما از صبح تا شب ذکر او را بگویید و تسبیح‌اش کنید.
قوم دانستند کآن وعده است راست
داده حق فرزند او را زآنچه خواست
هوش مصنوعی: مردم متوجه شدند که آن وعده‌ای که داده شده، حقیقت دارد و خداوند به فرزند خود طبق آنچه که خواسته، عمل کرده است.
چون تولد یافت یحیی پاک هوش
گشت اندر کودکی پشمینه پوش
هوش مصنوعی: زمانی که یحیی پاک متولد شد، در دوران کودکی به گونه‌ای خردمند و باهوش شد که لباس پشمی به تن داشت.
داشت بر طاعات روز و شب قیام
ساکن بیت االله اندر صبح و شام
هوش مصنوعی: او به عبادت و نیایش شب و روز مشغول بود و در خانه‌ی خدا به ذکر و دعا در صبح و شب پرداخته بود.
خود تو ای یحیی بگیر اکنون کتاب
زآن تو حکمتها که دادیمت بیاب
هوش مصنوعی: ای یحیی، هم‌اکنون کتاب را بگیر و حکمت‌هایی را که به تو داده‌ایم، بیاب.
هم به او در کودکی دادیم ما
علم و حکمت عقل و فهم و اجتبا
هوش مصنوعی: ما در دوران کودکی به او علم و حکمت و نیز عقل و درک و انتخاب مناسب را آموزش دادیم.
وَحَنَانًا مِّن لَّدُنَّا وَ زَکَوة
بود پرهیز از گناهش در ثبات
هوش مصنوعی: به ما رحمت و لطفی خاص عطا شد و از گناهان دوری جستن، به ثبات و استقامت در زندگی کمک می‌کند.
بود نیکوکار بس با اُمّ و اَب
نی که نافرمان و عاصی، بی ادب
هوش مصنوعی: کسی که نیکوکار است، از والدین خود تأثیرات خوبی گرفته است؛ در حالی که فرد نافرمان و طغی‌کننده، ادبیات مناسب و آداب را نیاموخته است.
باد رحمت بر وی آن روزی که زاد
روز موت و روز بعثش در معاد
هوش مصنوعی: باد رحمت بر او بوزد در آن روز که به دنیا آمده و همچنین روزی که به قیامت برمی‌خیزد.