گنجور

۲- آیات ۷ تا ۱۴

إِنْ أَحْسَنْتُمْ أَحْسَنْتُمْ لِأَنْفُسِکُمْ وَ إِنْ أَسَأْتُمْ فَلَهٰا فَإِذٰا جٰاءَ وَعْدُ اَلْآخِرَةِ لِیَسُوؤُا وُجُوهَکُمْ وَ لِیَدْخُلُوا اَلْمَسْجِدَ کَمٰا دَخَلُوهُ أَوَّلَ مَرَّةٍ وَ لِیُتَبِّرُوا مٰا عَلَوْا تَتْبِیراً (۷) عَسیٰ رَبُّکُمْ أَنْ یَرْحَمَکُمْ وَ إِنْ عُدْتُمْ عُدْنٰا وَ جَعَلْنٰا جَهَنَّمَ لِلْکٰافِرِینَ حَصِیراً (۸) إِنَّ هٰذَا اَلْقُرْآنَ یَهْدِی لِلَّتِی هِیَ أَقْوَمُ وَ یُبَشِّرُ اَلْمُؤْمِنِینَ اَلَّذِینَ یَعْمَلُونَ اَلصّٰالِحٰاتِ أَنَّ لَهُمْ أَجْراً کَبِیراً (۹) وَ أَنَّ اَلَّذِینَ لاٰ یُؤْمِنُونَ بِالْآخِرَةِ أَعْتَدْنٰا لَهُمْ عَذٰاباً أَلِیماً (۱۰) وَ یَدْعُ اَلْإِنْسٰانُ بِالشَّرِّ دُعٰاءَهُ بِالْخَیْرِ وَ کٰانَ اَلْإِنْسٰانُ عَجُولاً (۱۱) وَ جَعَلْنَا اَللَّیْلَ وَ اَلنَّهٰارَ آیَتَیْنِ فَمَحَوْنٰا آیَةَ اَللَّیْلِ وَ جَعَلْنٰا آیَةَ اَلنَّهٰارِ مُبْصِرَةً لِتَبْتَغُوا فَضْلاً مِنْ رَبِّکُمْ وَ لِتَعْلَمُوا عَدَدَ اَلسِّنِینَ وَ اَلْحِسٰابَ وَ کُلَّ شَیْ‌ءٍ فَصَّلْنٰاهُ تَفْصِیلاً (۱۲) وَ کُلَّ إِنسٰانٍ أَلْزَمْنٰاهُ طٰائِرَهُ فِی عُنُقِهِ وَ نُخْرِجُ لَهُ یَوْمَ اَلْقِیٰامَةِ کِتٰاباً یَلْقٰاهُ مَنْشُوراً (۱۳) اِقْرَأْ کِتٰابَکَ کَفیٰ بِنَفْسِکَ اَلْیَوْمَ عَلَیْکَ حَسِیباً (۱۴)

اگر خوب کردید خوب کردید برای خودهاتان و اگر بد کردید پس مر خودهاتان راست پس چون بیامد وعده دیگر تا بد سازند رویهاتان را و تا داخل شوند در مسجد هم چنان که داخل شدند آن را اول بار و تا تباه گردانند آنچه را که غالب شدند تباه گردانیدنی (۷) شاید پروردگار شما که رحم کند شما را و اگر عود کنید خواهیم کرد و گردانیدیم دوزخ را از برای کافران جای حبس (۸) بدرستی که این قرآن هدایت می‌کند بآنچه درست‌تر است و بشارت می‌دهد آن مؤمنان را که می‌کنند کارهای شایسته اینکه مر ایشان‌راست مزدی بزرگ (۹) و اینکه بدرستی که آنان که ایمان نمی‌آورند بآخرت مهیا کرده‌ایم بر ایشان عذابی دردناک (۱۰) و درخواست می‌کند انسان شر را مثل درخواست کردنش خیر را و بود انسان شتاب‌کننده (۱۱) و گردانیدیم شب و روز را دو آیت پس محو کردیم آیت شب را و گردانیدیم آیت روز را نور دهنده چشم تا بجوئید فضلی را از پروردگارتان و تا بدانید شمار سالها و حساب را و هر چیز را تفصیل دادیم آن را تفصیل دادنی (۱۲) و هر انسانی ملازم گردانیدیم او را عملش در کردنش و بیرون آوردیم برای او روز قیامت نامه که خواهد دید آن را گشوده (۱۳) بخوان نامه‌ات را بس است نفس تو امروز بر تو حساب‌کننده (۱۴)

نیکویی گر می کنید آن نیکویی
بر نفوس خود کنید از پیروی
ور کنید از بد وبالش بر شماست
فعلها راجع به فاعل در جزاست
مرتضی(ع) فر مود من هر گز به کس
نه بدی کردم نه نیکی یک نفس
پس بخواند این آیه در اثبات مرد
با خود اعنی می کند خلق آنچه کرد
پس چو آید وعده دیگر به پیش
مر شما را در عقوبت های بیش
فرقه ای دیگر ز روم اندر رسد
روی هاتان تا نماید زشت و بد
سوی بیت المقدس آیند آن چنان
کآمدند از پیش آن ایرانیان
تا هلاک و نیست سازند آنچه را
که بر او گردند غالب هر کجا
شاید آنگه بر شما پروردگار
رحم فرماید ز فضل بی شمار
نوبت دیگر ار هم گردید باز
باز هم کردیم ماتان ز اعتزاز
یعنی آید بر شما رنج دگر
ذلت و خواری ز سابق بیشتر
هم بگردانیم دوزخ را حصیر
ما ز بهر کافران اندر مصیر
هادی این قرآن بود بر راه راست
یعنی اسلام اَقوَم آن از راه هاست
مژده بدهد مؤمنان را این نوی
بر هر آنچه می کنند از نیکویی
هستشان اجری بزرگ از کردگار
در قیامت بر جزای فعل و کار
وآن کسان کایمان به روز آخرت
نیستشان هم بر عِقاب و مغفرت
کرده ایم آماده ما از قهرشان
خود عذابی دردناک از بهرشان
آدمی خواند خدا را در غضب
بر شرور آنسان که در خیر از طلب
حق اجابت نکند آن را از ولاء
ور نه مستأصل شود او زآن دعاء
هست انسان بس عجول اندر امور
می شتابد در طلب هر سو چو مور
روز و شب را خود بگرداندیم ما
دو علامت بهر اظهار و نُما
آیتی را محو پس کردیم زود
ظلمت شب یعنی از خور در شهود
آیت دیگر نمودیم آشکار
روز را یعنی عیان در روزگار
تا شما جویید اندر روشنیش
در معیشت فضلها از رب خویش
تا بدانید از شمار سالها
هم حساب کارها و آجالها
از هر آن چیزی که دارید احتیاج
ما بیان کردیم آن بی اعوجاج
لازم اندر گردن هر آدمی
فعل او کردیم ما در محکمی
رزق او یا لازم است از ذوالمنش
عهدة آن فعل یا در گردنش
آوریم او را برون در رستخیز
صفحۀ یَلْقَیهُ مَنشُور از تمیز
نامۀ خود را بخوان از نیک و بد
خود تویی بر کرده های خود سند
بر تو امروز است نفس تو حسیب
هم تو را ز افعال خود باشد نصیب
۱- آیات ۱ تا ۶: بسم االله الرحمن الرحیم۳- آیات ۱۵ تا ۲۱: مَنِ اِهْتَدیٰ فَإِنَّمٰا یَهْتَدِی لِنَفْسِهِ وَ مَنْ ضَلَّ فَإِنَّمٰا یَضِلُّ عَلَیْهٰا وَ لاٰ تَزِرُ وٰازِرَةٌ وِزْرَ أُخْریٰ وَ مٰا کُنّٰا مُعَذِّبِینَ حَتّٰی نَبْعَثَ رَسُولاً (۱۵) وَ إِذٰا أَرَدْنٰا أَنْ نُهْلِکَ قَرْیَةً أَمَرْنٰا مُتْرَفِیهٰا فَفَسَقُوا فِیهٰا فَحَقَّ عَلَیْهَا اَلْقَوْلُ فَدَمَّرْنٰاهٰا تَدْمِیراً (۱۶) وَ کَمْ أَهْلَکْنٰا مِنَ اَلْقُرُونِ مِنْ بَعْدِ نُوحٍ وَ کَفیٰ بِرَبِّکَ بِذُنُوبِ عِبٰادِهِ خَبِیراً بَصِیراً (۱۷) مَنْ کٰانَ یُرِیدُ اَلْعٰاجِلَةَ عَجَّلْنٰا لَهُ فِیهٰا مٰا نَشٰاءُ لِمَنْ نُرِیدُ ثُمَّ جَعَلْنٰا لَهُ جَهَنَّمَ یَصْلاٰهٰا مَذْمُوماً مَدْحُوراً (۱۸) وَ مَنْ أَرٰادَ اَلْآخِرَةَ وَ سَعیٰ لَهٰا سَعْیَهٰا وَ هُوَ مُؤْمِنٌ فَأُولٰئِکَ کٰانَ سَعْیُهُمْ مَشْکُوراً (۱۹) کُلاًّ نُمِدُّ هٰؤُلاٰءِ وَ هَؤُلاٰءِ مِنْ عَطٰاءِ رَبِّکَ وَ مٰا کٰانَ عَطٰاءُ رَبِّکَ مَحْظُوراً (۲۰) اُنْظُرْ کَیْفَ فَضَّلْنٰا بَعْضَهُمْ عَلیٰ بَعْضٍ وَ لَلْآخِرَةُ أَکْبَرُ دَرَجٰاتٍ وَ أَکْبَرُ تَفْضِیلاً (۲۱)

اطلاعات

وزن: فاعلاتن فاعلاتن فاعلن (رمل مسدس محذوف یا وزن مثنوی)
قالب شعری: مثنوی

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

إِنْ أَحْسَنْتُمْ أَحْسَنْتُمْ لِأَنْفُسِکُمْ وَ إِنْ أَسَأْتُمْ فَلَهٰا فَإِذٰا جٰاءَ وَعْدُ اَلْآخِرَةِ لِیَسُوؤُا وُجُوهَکُمْ وَ لِیَدْخُلُوا اَلْمَسْجِدَ کَمٰا دَخَلُوهُ أَوَّلَ مَرَّةٍ وَ لِیُتَبِّرُوا مٰا عَلَوْا تَتْبِیراً (۷) عَسیٰ رَبُّکُمْ أَنْ یَرْحَمَکُمْ وَ إِنْ عُدْتُمْ عُدْنٰا وَ جَعَلْنٰا جَهَنَّمَ لِلْکٰافِرِینَ حَصِیراً (۸) إِنَّ هٰذَا اَلْقُرْآنَ یَهْدِی لِلَّتِی هِیَ أَقْوَمُ وَ یُبَشِّرُ اَلْمُؤْمِنِینَ اَلَّذِینَ یَعْمَلُونَ اَلصّٰالِحٰاتِ أَنَّ لَهُمْ أَجْراً کَبِیراً (۹) وَ أَنَّ اَلَّذِینَ لاٰ یُؤْمِنُونَ بِالْآخِرَةِ أَعْتَدْنٰا لَهُمْ عَذٰاباً أَلِیماً (۱۰) وَ یَدْعُ اَلْإِنْسٰانُ بِالشَّرِّ دُعٰاءَهُ بِالْخَیْرِ وَ کٰانَ اَلْإِنْسٰانُ عَجُولاً (۱۱) وَ جَعَلْنَا اَللَّیْلَ وَ اَلنَّهٰارَ آیَتَیْنِ فَمَحَوْنٰا آیَةَ اَللَّیْلِ وَ جَعَلْنٰا آیَةَ اَلنَّهٰارِ مُبْصِرَةً لِتَبْتَغُوا فَضْلاً مِنْ رَبِّکُمْ وَ لِتَعْلَمُوا عَدَدَ اَلسِّنِینَ وَ اَلْحِسٰابَ وَ کُلَّ شَیْ‌ءٍ فَصَّلْنٰاهُ تَفْصِیلاً (۱۲) وَ کُلَّ إِنسٰانٍ أَلْزَمْنٰاهُ طٰائِرَهُ فِی عُنُقِهِ وَ نُخْرِجُ لَهُ یَوْمَ اَلْقِیٰامَةِ کِتٰاباً یَلْقٰاهُ مَنْشُوراً (۱۳) اِقْرَأْ کِتٰابَکَ کَفیٰ بِنَفْسِکَ اَلْیَوْمَ عَلَیْکَ حَسِیباً (۱۴)
هوش مصنوعی: اگر شما به نیکی عمل کنید، این نیکی به خود شما برمی‌گردد و اگر بدی کنید، عواقبش به خودتان می‌رسد. هنگامی که وعده آخرالزمان فرا برسد، چهره‌های شما را زشت خواهد کرد و وارد مسجد خواهند شد، همان‌طور که نخستین بار به آن وارد شدند و هر آنچه را که بر آن سلطه یافته‌اند، نابود خواهند کرد. امید است که پروردگارتان بر شما رحمت کند و اگر به گناهان خود بازگردید، ما نیز به عذاب و مجازات شما بازخواهیم گشت و جهنم را برای کافران محصور قرار دادیم. این قرآن، به راستی، شما را به راهی راست هدایت می‌کند و مومنان را که اعمال صالح انجام می‌دهند، به پاداش بزرگ بشارت می‌دهد. و برای کسانی که به آخرت ایمان ندارند، عذاب دردناکی آماده کرده‌ایم. انسان در دعاهای خود، معمولاً بدی را مانند خوبی می‌طلبد و انسان به شدت عجول است. شب و روز را به عنوان دو نشانه قرار دادیم؛ نشانه شب را محو کردیم و نشانه روز را روشن و واضح قرار دادیم تا بتوانید از فضل پروردگارتان بهره‌مند شوید و شمار سال‌ها و محاسبه‌ها را بشمارید. و همه چیز را به طور دقیقی شرح دادیم. همچنین به هر انسانی تقدیرش را به گردن او آویخته‌ایم و در روز قیامت، کتابی برای او به درستی عرضه خواهیم کرد که آن را به راحتی خواهد دید. به او گفته می‌شود: "کتاب خود را بخوان، چون امروز خودت برای خودت حسابرسی هستی."
اگر خوب کردید خوب کردید برای خودهاتان و اگر بد کردید پس مر خودهاتان راست پس چون بیامد وعده دیگر تا بد سازند رویهاتان را و تا داخل شوند در مسجد هم چنان که داخل شدند آن را اول بار و تا تباه گردانند آنچه را که غالب شدند تباه گردانیدنی (۷) شاید پروردگار شما که رحم کند شما را و اگر عود کنید خواهیم کرد و گردانیدیم دوزخ را از برای کافران جای حبس (۸) بدرستی که این قرآن هدایت می‌کند بآنچه درست‌تر است و بشارت می‌دهد آن مؤمنان را که می‌کنند کارهای شایسته اینکه مر ایشان‌راست مزدی بزرگ (۹) و اینکه بدرستی که آنان که ایمان نمی‌آورند بآخرت مهیا کرده‌ایم بر ایشان عذابی دردناک (۱۰) و درخواست می‌کند انسان شر را مثل درخواست کردنش خیر را و بود انسان شتاب‌کننده (۱۱) و گردانیدیم شب و روز را دو آیت پس محو کردیم آیت شب را و گردانیدیم آیت روز را نور دهنده چشم تا بجوئید فضلی را از پروردگارتان و تا بدانید شمار سالها و حساب را و هر چیز را تفصیل دادیم آن را تفصیل دادنی (۱۲) و هر انسانی ملازم گردانیدیم او را عملش در کردنش و بیرون آوردیم برای او روز قیامت نامه که خواهد دید آن را گشوده (۱۳) بخوان نامه‌ات را بس است نفس تو امروز بر تو حساب‌کننده (۱۴)
هوش مصنوعی: اگر کار خوبی انجام دهید، این برای خودتان است و اگر کار بدی کنید، باز هم به خودتان برمی‌گردد. وقتی وعده دیگری بیاید، صورت‌های شما را تغییر می‌دهند و به مسجد وارد می‌شوند همانطور که بار اول وارد شدند و آنچه که به دست آورده‌اند را نابود می‌کنند. ممکن است پروردگارتان به شما رحم کند و اگر دوباره به بدی برگردید، ما نیز مجدداً عمل می‌کنیم. جهنم را به عنوان مکانی برای کافران آماده کرده‌ایم. این قرآن به مسیر درست هدایت می‌کند و بشارت‌دهنده مؤمنانی است که کارهای نیک انجام می‌دهند و برای آنان پاداش بزرگ در نظر گرفته شده است. اما آنان که ایمان نمی‌آورند، برایشان عذابی دردناک آماده شده است. انسان‌ها زشتی را به اندازه‌ای که برای خیر درخواست می‌کنند، درخواست می‌کنند و انسان طبیعتاً شتاب‌زده است. شب و روز را به عنوان دو نشانه ایجاد کردیم و نشانه شب را محو کردیم و نشانه روز را به نور تبدیل کردیم تا از فضل پروردگار خود بهره‌مند شوید و تعداد سال‌ها و محاسبات را بیاموزید و هر چیزی را دقیقاً توضیح دادیم. هر انسانی اعمالش را همراه دارد و در روز قیامت، نامه‌ای برای او بیرون می‌آوریم که آن را باز می‌بیند. خودت نامه‌ات را بخوان، زیرا امروز نفس تو بر تو حساب می‌کند.
نیکویی گر می کنید آن نیکویی
بر نفوس خود کنید از پیروی
هوش مصنوعی: اگر کار نیکی انجام می‌دهید، بهتر است آن را برای خودتان و با نیت خوب انجام دهید، نه فقط به خاطر دیگران.
ور کنید از بد وبالش بر شماست
فعلها راجع به فاعل در جزاست
هوش مصنوعی: هر کاری که انجام می‌دهید، نتیجه‌اش به خود شما برمی‌گردد و مسئولیت آن به عهده‌ی خودتان است.
مرتضی(ع) فر مود من هر گز به کس
نه بدی کردم نه نیکی یک نفس
هوش مصنوعی: مرتضی(ع) فرمودند که من هرگز به کسی نه بدی کرده‌ام و نه حتی یک نفس نیکی انجام داده‌ام.
پس بخواند این آیه در اثبات مرد
با خود اعنی می کند خلق آنچه کرد
هوش مصنوعی: این آیه به وضوح نشان می‌دهد که خداوند به تنهایی قادر به خلق و انجام هر کاری است و انسانی که به حقیقت وجود خود ببالد، نباید فراموش کند که همه چیز از او نشأت می‌گیرد و تنها اوست که قدرت خلق را دارد.
پس چو آید وعده دیگر به پیش
مر شما را در عقوبت های بیش
هوش مصنوعی: زمانی که وعده‌ی دیگری فرا رسد، شما را با عذاب‌های بیشتر روبه‌رو می‌کنند.
فرقه ای دیگر ز روم اندر رسد
روی هاتان تا نماید زشت و بد
هوش مصنوعی: گروهی دیگر از روم به سوی شما می‌آیند تا چهره‌های زشت و ناپسند شما را نشان دهند.
سوی بیت المقدس آیند آن چنان
کآمدند از پیش آن ایرانیان
هوش مصنوعی: به سوی بیت المقدس خواهند آمد، همان‌طور که ایرانیان از گذشته به آنجا رفتند.
تا هلاک و نیست سازند آنچه را
که بر او گردند غالب هر کجا
هوش مصنوعی: تا زمانی که بر کسی مسلط شوند، آنچه را که بر او سلطه دارند، از بین می‌برند و نابود می‌کنند.
شاید آنگه بر شما پروردگار
رحم فرماید ز فضل بی شمار
هوش مصنوعی: امیدوارم که پروردگار به شما رحم کند و از نعمات بی‌پایان خود به شما ارزانی دارد.
نوبت دیگر ار هم گردید باز
باز هم کردیم ماتان ز اعتزاز
هوش مصنوعی: اگر فرصتی دوباره پیش بیاید، ما هم دوباره با افتخار و اعتماد به نفس به چالش شما خواهیم پرداخت.
یعنی آید بر شما رنج دگر
ذلت و خواری ز سابق بیشتر
هوش مصنوعی: این بیت بیانگر این است که شما دوباره با رنج و دردی مواجه خواهید شد که در گذشته تجربه کرده‌اید، و این بار این درد و ذلت بیشتر از قبل خواهد بود.
هم بگردانیم دوزخ را حصیر
ما ز بهر کافران اندر مصیر
هوش مصنوعی: ما دوزخ را مانند سجاده‌ای برای کافران می‌بافیم و آنها را در مسیر خود به آتش می‌سپاریم.
هادی این قرآن بود بر راه راست
یعنی اسلام اَقوَم آن از راه هاست
هوش مصنوعی: راهنما و هدایت‌گر این قرآن به سوی مسیر درست، یعنی اسلام، است که از همه مسیرها استوارتر و محکم‌تر است.
مژده بدهد مؤمنان را این نوی
بر هر آنچه می کنند از نیکویی
هوش مصنوعی: مؤمنان را بشارت بده که هر کار نیکی که انجام می‌دهند، پاداش و نیکی‌های تازه‌ای در انتظارشان است.
هستشان اجری بزرگ از کردگار
در قیامت بر جزای فعل و کار
هوش مصنوعی: در روز قیامت، پاداش بزرگی از سوی خداوند برای اعمال و کردارهای آنان وجود دارد.
وآن کسان کایمان به روز آخرت
نیستشان هم بر عِقاب و مغفرت
هوش مصنوعی: افرادی که به روز قیامت ایمان ندارند، نه به عذاب الهی خواهند رسید و نه مورد بخشش قرار خواهند گرفت.
کرده ایم آماده ما از قهرشان
خود عذابی دردناک از بهرشان
هوش مصنوعی: ما خود را برای رویارویی با قهر و غضب آنها آماده کرده‌ایم و از این قهر، عذاب دردناکی از جانب آنها بر ما وارد شده است.
آدمی خواند خدا را در غضب
بر شرور آنسان که در خیر از طلب
هوش مصنوعی: انسان در هنگامی که خداوند به خاطر اعمال بد افراد خشمگین است، او را می‌خواند، همان‌طور که در زمان‌های خوب و نعمت‌ها برای جستجوی خواسته‌هایش به سوی خداوند می‌رود.
حق اجابت نکند آن را از ولاء
ور نه مستأصل شود او زآن دعاء
هوش مصنوعی: اگر حق (خدا) دعا را اجابت نکند، از شدت محبت و وابستگی، آن شخص به شدت دچار سختی و ناامیدی خواهد شد.
هست انسان بس عجول اندر امور
می شتابد در طلب هر سو چو مور
هوش مصنوعی: انسان معمولاً در کارها بسیار عجله می‌کند و در جستجوی خواسته‌هایش مانند موری که در هر سمتی می‌رود، تلاش می‌کند.
روز و شب را خود بگرداندیم ما
دو علامت بهر اظهار و نُما
هوش مصنوعی: ما روز و شب را به خاطر خودمان تغییر می‌دهیم تا بتوانیم نشانه‌هایی برای نشان دادن و ابراز خود داشته باشیم.
آیتی را محو پس کردیم زود
ظلمت شب یعنی از خور در شهود
هوش مصنوعی: ما به سرعت نشانه‌ای را حذف کردیم که در تاریکی شب به معنای عدم حضور خورشید در ادراک ماست.
آیت دیگر نمودیم آشکار
روز را یعنی عیان در روزگار
هوش مصنوعی: ما نشانه‌ای دیگر از روز را به وضوح نشان دادیم، به این معنا که در زمانه، نور و روشنی به وضوح قابل مشاهده است.
تا شما جویید اندر روشنیش
در معیشت فضلها از رب خویش
هوش مصنوعی: تا زمانی که در جستجوی روشنی و نور هستید، در زندگی خود نعمت‌ها و فضل‌های پروردگار را خواهید یافت.
تا بدانید از شمار سالها
هم حساب کارها و آجالها
هوش مصنوعی: برای اینکه بفهمید با گذر سال‌ها، کارها و سرنوشت‌های انسان چگونه رقم می‌خورد.
از هر آن چیزی که دارید احتیاج
ما بیان کردیم آن بی اعوجاج
هوش مصنوعی: ما نیاز خود را از هر آنچه که دارید با روشی صادقانه و بدون کاستی بیان کردیم.
لازم اندر گردن هر آدمی
فعل او کردیم ما در محکمی
هوش مصنوعی: هر انسانی باید مسئولیت اعمال خود را بپذیرد و ما هم براساس این مسئولیت او را مورد قضاوت قرار می‌دهیم.
رزق او یا لازم است از ذوالمنش
عهدة آن فعل یا در گردنش
هوش مصنوعی: ارزاق افراد یا به نوعی ضروری است که از ذات خداوند ناشی می‌شود، یا اینکه به عهده خود فرد است که بر اساس اعمالش به دست آورد.
آوریم او را برون در رستخیز
صفحۀ یَلْقَیهُ مَنشُور از تمیز
هوش مصنوعی: ما او را در روز قیامت به بیرون می‌آوریم، در حالی که نامه اعمالش به وضوح در دستش قرار دارد.
نامۀ خود را بخوان از نیک و بد
خود تویی بر کرده های خود سند
هوش مصنوعی: نامه‌ات را بخوان؛ تو خودت مسئول خوبی‌ها و بدی‌هایت هستی و تماسی به آنچه کرده‌ای داری.
بر تو امروز است نفس تو حسیب
هم تو را ز افعال خود باشد نصیب
هوش مصنوعی: امروز نفس تو ناظر و حساب‌رس توست و بر اساس کارهای خودت سهم و نصیب تو مشخص خواهد شد.