گنجور

۱۰- آیات ۸۱ تا ۸۸

وَ اَللّٰهُ جَعَلَ لَکُمْ مِمّٰا خَلَقَ ظِلاٰلاً وَ جَعَلَ لَکُمْ مِنَ اَلْجِبٰالِ أَکْنٰاناً وَ جَعَلَ لَکُمْ سَرٰابِیلَ تَقِیکُمُ اَلْحَرَّ وَ سَرٰابِیلَ تَقِیکُمْ بَأْسَکُمْ کَذٰلِکَ یُتِمُّ نِعْمَتَهُ عَلَیْکُمْ لَعَلَّکُمْ تُسْلِمُونَ (۸۱) فَإِنْ تَوَلَّوْا فَإِنَّمٰا عَلَیْکَ اَلْبَلاٰغُ اَلْمُبِینُ (۸۲) یَعْرِفُونَ نِعْمَتَ اَللّٰهِ ثُمَّ یُنْکِرُونَهٰا وَ أَکْثَرُهُمُ اَلْکٰافِرُونَ (۸۳) وَ یَوْمَ نَبْعَثُ‌ مِنْ کُلِّ أُمَّةٍ شَهِیداً ثُمَّ لاٰ یُؤْذَنُ لِلَّذِینَ کَفَرُوا وَ لاٰ هُمْ یُسْتَعْتَبُونَ (۸۴) وَ إِذٰا رَأَی اَلَّذِینَ ظَلَمُوا اَلْعَذٰابَ فَلاٰ یُخَفَّفُ عَنْهُمْ وَ لاٰ هُمْ یُنْظَرُونَ (۸۵) وَ إِذٰا رَأَی اَلَّذِینَ أَشْرَکُوا شُرَکٰاءَهُمْ قٰالُوا رَبَّنٰا هٰؤُلاٰءِ شُرَکٰاؤُنَا اَلَّذِینَ کُنّٰا نَدْعُوا مِنْ دُونِکَ فَأَلْقَوْا إِلَیْهِمُ اَلْقَوْلَ إِنَّکُمْ لَکٰاذِبُونَ (۸۶) وَ أَلْقَوْا إِلَی اَللّٰهِ یَوْمَئِذٍ اَلسَّلَمَ وَ ضَلَّ عَنْهُمْ مٰا کٰانُوا یَفْتَرُونَ (۸۷) اَلَّذِینَ کَفَرُوا وَ صَدُّوا عَنْ سَبِیلِ اَللّٰهِ زِدْنٰاهُمْ عَذٰاباً فَوْقَ اَلْعَذٰابِ بِمٰا کٰانُوا یُفْسِدُونَ (۸۸)

و خدا گردانید برای شما از آنچه آفرید سایبانها و گردانید برای شما از کوه‌ها خانه‌های پنهان بودن و گردانید برای شما پیراهنها که نگاه داردتان از گرما و پیراهنهای جنگ که نگاه داردتان از آسیب شما همچنین تمام می‌کند نعمت خود را بر شما باشد که شما منقاد شوید (اسلام آورید) (۸۱) پس اگر رو گردانند پس نیست بر تو مگر رسانیدن آشکار (۸۲) می‌شناسند نعمت خدا را پس انکار می‌کنند آن را و بیشترشان کافرانند (۸۳) و روزی که برانگیزانم از هر امتی شاهدی را پس داده نشود از برای آنان که کافر شدند و نه ایشان طلب رضاجویی کرده شوند (۸۴) و چون بینند آنان که ستم کردند عذاب را پس سبک نشود از ایشان و نه ایشان مهلت داده شوند (۸۵) و چون بینند آنان که شرک آوردند انبازانشان را گویند پروردگار ما آنها شریکان ما هستند و آنان که بودیم می‌خواندیم از غیر تو پس بیندازند بایشان گفتار را بدرستی که شما هر آینه دروغ‌گویانید (۸۶) و بیندازند با خدا آن روز صلح را و کم شد از ایشان آنچه بودند افترا می‌کردند (۸۷) آنان که کافر شدند و باز داشتند از راه خدا افزودیم ایشان را عذاب بر بالای عذاب بآنچه بودند افساد می‌کردند (۸۸)

هم شما را ساخت زآنچه آفرید
سایبانها تا توانید آرمید
از درخت و کوه و اتلال و بنا
نعمت است این نیز از حق بر شما
هم نمود از کوه ها بسیارها
مر شما را خانه ها و غارها
هم بگردانید از صوف و کتان
پیرهن تا باشد از گرما امان
هم ز آهن بازتان او پیرهن
ساخت تا در جنگ پوشید آن به تن
نعمت خود کرد اتمام این چنین
شاید اسلام آورید از قلب و دین
ور که برگردند پس اندر فراغ
بر تو نبود بر هویدا جز بلاغ
نعمت حق را شناسند این گروه
پس کنند انکا ر ایشان از وجوه
اکثری ز ایشان عنود و کافرند
پیرو اهواء نفس ابترند
روزی آید که برانگیزیم ما
از هر آن امّت گواهی برملا
اذن پس بر کافران ندهند باز
تا که عذر آرند ز افعال مجاز
نه طلب کرده شوند ایشان به حال
تا که جویند آن رضای ذوالجلال
چون ببینند آن ستمکاران عذاب
پس سبک ز ایشان نگردد آن عِقاب
هم نه مهلت داده گردند آن زمان
چون ببینند آن شریکان مشرکان
می بگویند ای خدا اینان بوند
آن شریکانی که می خواندیم چند
سوی ایشان پس فکندندی کلام
که شما باشید کاذب بالتمام
حق، بتان را یعنی آرد در خطاب
تا که گوید بت پرستان را جواب
که شما در قولتان نبود فروغ
آنچه میگویید کذب است و دروغ
سوی حق آن روز اندازند صلح
بر قبول امر حق سازند صلح
گم شود ز ایشان از آنچه بر خدا
می ببستندی دروغ و افترا
کافر آنانکه شدند اندر یقین
هم به صَدواْ عَن سَبِیِل االله رهین
زائد ایشان را نمودیم از حساب
ما عذابی سخت بالای عذاب
آنچه را بودند ایشان بر فساد
رنجشان شد فرض تا باشد زیاد
۹- آیات ۷۶ تا ۸۰: وَ ضَرَبَ اَللّٰهُ مَثَلاً رَجُلَیْنِ أَحَدُهُمٰا أَبْکَمُ لاٰ یَقْدِرُ عَلیٰ شَیْ‌ءٍ وَ هُوَ کَلٌّ عَلیٰ مَوْلاٰهُ أَیْنَمٰا یُوَجِّهْهُ‌ لاٰ یَأْتِ بِخَیْرٍ هَلْ یَسْتَوِی هُوَ وَ مَنْ یَأْمُرُ بِالْعَدْلِ وَ هُوَ عَلیٰ صِرٰاطٍ مُسْتَقِیمٍ (۷۶) وَ لِلّٰهِ غَیْبُ اَلسَّمٰاوٰاتِ وَ اَلْأَرْضِ وَ مٰا أَمْرُ اَلسّٰاعَةِ إِلاّٰ کَلَمْحِ اَلْبَصَرِ أَوْ هُوَ أَقْرَبُ إِنَّ اَللّٰهَ عَلیٰ کُلِّ شَیْ‌ءٍ قَدِیرٌ (۷۷) وَ اَللّٰهُ أَخْرَجَکُمْ مِنْ بُطُونِ أُمَّهٰاتِکُمْ لاٰ تَعْلَمُونَ شَیْئاً وَ جَعَلَ لَکُمُ اَلسَّمْعَ وَ اَلْأَبْصٰارَ وَ اَلْأَفْئِدَةَ لَعَلَّکُمْ تَشْکُرُونَ (۷۸) أَ لَمْ یَرَوْا إِلَی اَلطَّیْرِ مُسَخَّرٰاتٍ فِی جَوِّ اَلسَّمٰاءِ مٰا یُمْسِکُهُنَّ إِلاَّ اَللّٰهُ إِنَّ فِی ذٰلِکَ لَآیٰاتٍ لِقَوْمٍ یُؤْمِنُونَ (۷۹) وَ اَللّٰهُ جَعَلَ لَکُمْ مِنْ بُیُوتِکُمْ سَکَناً وَ جَعَلَ لَکُمْ مِنْ جُلُودِ اَلْأَنْعٰامِ بُیُوتاً تَسْتَخِفُّونَهٰا یَوْمَ ظَعْنِکُمْ وَ یَوْمَ إِقٰامَتِکُمْ وَ مِنْ أَصْوٰافِهٰا وَ أَوْبٰارِهٰا وَ أَشْعٰارِهٰا أَثٰاثاً وَ مَتٰاعاً إِلیٰ حِینٍ (۸۰)۱۱- آیات ۸۹ تا ۹۴: وَ یَوْمَ نَبْعَثُ فِی کُلِّ أُمَّةٍ شَهِیداً عَلَیْهِمْ مِنْ أَنْفُسِهِمْ وَ جِئْنٰا بِکَ شَهِیداً عَلیٰ هٰؤُلاٰءِ وَ نَزَّلْنٰا عَلَیْکَ اَلْکِتٰابَ تِبْیٰاناً لِکُلِّ شَیْ‌ءٍ وَ هُدیً وَ رَحْمَةً وَ بُشْریٰ لِلْمُسْلِمِینَ (۸۹) إِنَّ اَللّٰهَ یَأْمُرُ بِالْعَدْلِ وَ اَلْإِحْسٰانِ وَ إِیتٰاءِ ذِی اَلْقُرْبیٰ وَ یَنْهیٰ عَنِ اَلْفَحْشٰاءِ وَ اَلْمُنْکَرِ وَ اَلْبَغْیِ یَعِظُکُمْ لَعَلَّکُمْ تَذَکَّرُونَ (۹۰) وَ أَوْفُوا بِعَهْدِ اَللّٰهِ إِذٰا عٰاهَدْتُمْ وَ لاٰ تَنْقُضُوا اَلْأَیْمٰانَ بَعْدَ تَوْکِیدِهٰا وَ قَدْ جَعَلْتُمُ اَللّٰهَ عَلَیْکُمْ کَفِیلاً إِنَّ اَللّٰهَ یَعْلَمُ مٰا تَفْعَلُونَ (۹۱) وَ لاٰ تَکُونُوا کَالَّتِی نَقَضَتْ غَزْلَهٰا مِنْ بَعْدِ قُوَّةٍ أَنْکٰاثاً تَتَّخِذُونَ‌ أَیْمٰانَکُمْ دَخَلاً بَیْنَکُمْ أَنْ تَکُونَ أُمَّةٌ هِیَ أَرْبیٰ مِنْ أُمَّةٍ إِنَّمٰا یَبْلُوکُمُ اَللّٰهُ بِهِ وَ لَیُبَیِّنَنَّ لَکُمْ یَوْمَ اَلْقِیٰامَةِ مٰا کُنْتُمْ فِیهِ تَخْتَلِفُونَ (۹۲) وَ لَوْ شٰاءَ اَللّٰهُ لَجَعَلَکُمْ أُمَّةً وٰاحِدَةً وَ لٰکِنْ یُضِلُّ مَنْ یَشٰاءُ وَ یَهْدِی مَنْ یَشٰاءُ وَ لَتُسْئَلُنَّ عَمّٰا کُنْتُمْ تَعْمَلُونَ (۹۳) وَ لاٰ تَتَّخِذُوا أَیْمٰانَکُمْ دَخَلاً بَیْنَکُمْ فَتَزِلَّ قَدَمٌ بَعْدَ ثُبُوتِهٰا وَ تَذُوقُوا اَلسُّوءَ بِمٰا صَدَدْتُمْ عَنْ سَبِیلِ اَللّٰهِ وَ لَکُمْ عَذٰابٌ عَظِیمٌ (۹۴)

اطلاعات

وزن: فاعلاتن فاعلاتن فاعلن (رمل مسدس محذوف یا وزن مثنوی)
قالب شعری: مثنوی

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

وَ اَللّٰهُ جَعَلَ لَکُمْ مِمّٰا خَلَقَ ظِلاٰلاً وَ جَعَلَ لَکُمْ مِنَ اَلْجِبٰالِ أَکْنٰاناً وَ جَعَلَ لَکُمْ سَرٰابِیلَ تَقِیکُمُ اَلْحَرَّ وَ سَرٰابِیلَ تَقِیکُمْ بَأْسَکُمْ کَذٰلِکَ یُتِمُّ نِعْمَتَهُ عَلَیْکُمْ لَعَلَّکُمْ تُسْلِمُونَ (۸۱) فَإِنْ تَوَلَّوْا فَإِنَّمٰا عَلَیْکَ اَلْبَلاٰغُ اَلْمُبِینُ (۸۲) یَعْرِفُونَ نِعْمَتَ اَللّٰهِ ثُمَّ یُنْکِرُونَهٰا وَ أَکْثَرُهُمُ اَلْکٰافِرُونَ (۸۳) وَ یَوْمَ نَبْعَثُ‌ مِنْ کُلِّ أُمَّةٍ شَهِیداً ثُمَّ لاٰ یُؤْذَنُ لِلَّذِینَ کَفَرُوا وَ لاٰ هُمْ یُسْتَعْتَبُونَ (۸۴) وَ إِذٰا رَأَی اَلَّذِینَ ظَلَمُوا اَلْعَذٰابَ فَلاٰ یُخَفَّفُ عَنْهُمْ وَ لاٰ هُمْ یُنْظَرُونَ (۸۵) وَ إِذٰا رَأَی اَلَّذِینَ أَشْرَکُوا شُرَکٰاءَهُمْ قٰالُوا رَبَّنٰا هٰؤُلاٰءِ شُرَکٰاؤُنَا اَلَّذِینَ کُنّٰا نَدْعُوا مِنْ دُونِکَ فَأَلْقَوْا إِلَیْهِمُ اَلْقَوْلَ إِنَّکُمْ لَکٰاذِبُونَ (۸۶) وَ أَلْقَوْا إِلَی اَللّٰهِ یَوْمَئِذٍ اَلسَّلَمَ وَ ضَلَّ عَنْهُمْ مٰا کٰانُوا یَفْتَرُونَ (۸۷) اَلَّذِینَ کَفَرُوا وَ صَدُّوا عَنْ سَبِیلِ اَللّٰهِ زِدْنٰاهُمْ عَذٰاباً فَوْقَ اَلْعَذٰابِ بِمٰا کٰانُوا یُفْسِدُونَ (۸۸)
هوش مصنوعی: خداوند برای شما از آنچه خلق کرده، سایه‌هایی قرار داده و از کوه‌ها برای شما دل‌نگرانی‌ها به وجود آورده است. او برای شما لباس‌هایی آفریده که شما را از گرما محافظت می‌کند و همچنین لباس‌هایی که در برابر سختی‌ها از شما نگه می‌دارد. این کارها برای آن است که نعمت خود را بر شما کامل کند، شاید شما تسلیم او شوید. اما اگر روی گردانید، تنها بر عهده توست که پیام را به وضوح برسانی. آنها نعمت‌های خداوند را می‌شناسند و سپس آن‌ها را انکار می‌کنند و بیشترشان کافرند. روزی که از هر امتی شهادتی برمی‌انگیزیم، به کافران اجازه نمی‌دهد و به آنها توجهی نمی‌شود. وقتی ظالمین عذاب را ببینند، هیچ چیزی از شدت آن کاسته نمی‌شود و به آنها مهلت داده نخواهد شد. وقتی مشرکین شریک‌های خود را ببینند، می‌گویند: خداوندا، اینها شریکانی هستند که ما به جز تو فراخوانده بودیم و به آنها پاسخ داده می‌شود که شما دروغ‌گویید. روزی که آن روز به خداوند تسلیم می‌شوند، از آنچه که می‌ساختند، دور می‌شوند. آنهایی که کافر شده و از راه خدا باز داشته‌اند، عذابشان را بر عذاب‌های دیگر افزون می‌کنیم به علت فسادهایی که مرتکب شده‌اند.
و خدا گردانید برای شما از آنچه آفرید سایبانها و گردانید برای شما از کوه‌ها خانه‌های پنهان بودن و گردانید برای شما پیراهنها که نگاه داردتان از گرما و پیراهنهای جنگ که نگاه داردتان از آسیب شما همچنین تمام می‌کند نعمت خود را بر شما باشد که شما منقاد شوید (اسلام آورید) (۸۱) پس اگر رو گردانند پس نیست بر تو مگر رسانیدن آشکار (۸۲) می‌شناسند نعمت خدا را پس انکار می‌کنند آن را و بیشترشان کافرانند (۸۳) و روزی که برانگیزانم از هر امتی شاهدی را پس داده نشود از برای آنان که کافر شدند و نه ایشان طلب رضاجویی کرده شوند (۸۴) و چون بینند آنان که ستم کردند عذاب را پس سبک نشود از ایشان و نه ایشان مهلت داده شوند (۸۵) و چون بینند آنان که شرک آوردند انبازانشان را گویند پروردگار ما آنها شریکان ما هستند و آنان که بودیم می‌خواندیم از غیر تو پس بیندازند بایشان گفتار را بدرستی که شما هر آینه دروغ‌گویانید (۸۶) و بیندازند با خدا آن روز صلح را و کم شد از ایشان آنچه بودند افترا می‌کردند (۸۷) آنان که کافر شدند و باز داشتند از راه خدا افزودیم ایشان را عذاب بر بالای عذاب بآنچه بودند افساد می‌کردند (۸۸)
هوش مصنوعی: خداوند برای شما از آفریده‌هایش سایبان‌هایی قرار داد و از کوه‌ها برایتان خانه‌هایی پنهان ساخت. همچنین پیراهن‌هایی برای شما فراهم کرد که شما را از گرما محفوظ بدارد و پیراهن‌های جنگی که از آسیب شما محافظت کند. این نعمت‌ها را بر شما تکمیل کرد تا تسلیم او شوید. اگر کسی از این نعمت‌ها روی برگرداند، وظیفه تو فقط ابلاغ آشکار پیام خداوند است. آن‌ها نعمت‌های خدا را می‌شناسند اما آن‌ها را انکار می‌کنند و بیشترشان کافرند. و در روزی که از هر امتی شاهدانی را برمی‌انگیزم، برای کافران عذری نخواهد بود و آن‌ها نمی‌توانند رضایت خدا را طلب کنند. وقتی کسانی که ظلم کرده‌اند عذاب را ببینند، نه از آن عذاب کاسته خواهد شد و نه به آن‌ها مهلت داده خواهد شد. همچنین وقتی مشرکان شریکان خود را ببینند، به پروردگار خود خواهند گفت که آن‌ها شریکان ما هستند و آنچه را که غیر از تو می‌خواندیم، نادیده می‌گیرند. در آن روز به آن‌ها خواهد گفت که شما دروغ‌گویانی هستید. در آن روز، صلحی برای خدا نخواهد بود و آنچه را که پیشتر به او نسبت می‌دادند، از آن‌ها برداشته خواهد شد. کسانی که کافر شدند و مانع راه خدا شدند، عذابی بر عذاب‌هایشان افزوده خواهد شد به خاطر فسادهایی که انجام می‌دادند.
هم شما را ساخت زآنچه آفرید
سایبانها تا توانید آرمید
هوش مصنوعی: خداوند می‌دانست که شما نیاز به آرامش دارید، بنابراین سرپناه‌هایی برای شما ایجاد کرد تا بتوانید در آن‌ها استراحت کنید.
از درخت و کوه و اتلال و بنا
نعمت است این نیز از حق بر شما
هوش مصنوعی: این طبیعت و زیبایی‌های آن، از جمله درختان، کوه‌ها، تپه‌ها و ساختمان‌ها، همه نعمت‌هایی هستند که از طرف خداوند به شما عطا شده‌اند.
هم نمود از کوه ها بسیارها
مر شما را خانه ها و غارها
هوش مصنوعی: از کوه‌ها نشانه‌ها و علامت‌های زیادی وجود دارد که برای شما خانه‌ها و غارهایی را نمایان می‌کند.
هم بگردانید از صوف و کتان
پیرهن تا باشد از گرما امان
هوش مصنوعی: لباس را از جنس‌های نرم و خنک تهیه کن تا از گرما در امان بمانی.
هم ز آهن بازتان او پیرهن
ساخت تا در جنگ پوشید آن به تن
هوش مصنوعی: او برای شما از آهن پیراهنی ساخته تا در جنگ آن را به تن کنید.
نعمت خود کرد اتمام این چنین
شاید اسلام آورید از قلب و دین
هوش مصنوعی: خداوند به تو نعمت بزرگی بخشیده است؛ شاید با این نعمت قلبت را به سوی اسلام متمایل کنی و به دین حق روی بیاوری.
ور که برگردند پس اندر فراغ
بر تو نبود بر هویدا جز بلاغ
هوش مصنوعی: اگر کسی با تو رویگردان شود و در زمان آرامش به تو توجه نکند، جز کلامی روشن و دلنشین چیزی برای گفتن نخواهی داشت.
نعمت حق را شناسند این گروه
پس کنند انکا ر ایشان از وجوه
هوش مصنوعی: این گروه نعمت‌های خداوند را می‌شناسند، اما با این حال، از آن‌ها انکار می‌کنند و به نوعی نادیده می‌گیرند.
اکثری ز ایشان عنود و کافرند
پیرو اهواء نفس ابترند
هوش مصنوعی: بسیاری از آن‌ها، سرسخت و کافر هستند و به خواسته‌های نفس خودشان پیروی می‌کنند.
روزی آید که برانگیزیم ما
از هر آن امّت گواهی برملا
هوش مصنوعی: روزی خواهد آمد که ما از هر امتی شهادت و گواهی خواهیم گرفت.
اذن پس بر کافران ندهند باز
تا که عذر آرند ز افعال مجاز
هوش مصنوعی: اجازه ندهید که کافران به سخنان خود ادامه دهند تا بتوانند برای اعمال نابخردانه‌شان عذر و بهانه بیاورند.
نه طلب کرده شوند ایشان به حال
تا که جویند آن رضای ذوالجلال
هوش مصنوعی: ایشان به حال خود نرسیده‌اند که بخواهند رضای پروردگار بزرگ را جستجو کنند.
چون ببینند آن ستمکاران عذاب
پس سبک ز ایشان نگردد آن عِقاب
هوش مصنوعی: زمانی که ستمکاران عذاب الهی را ببینند، عذاب و کیفر آنها کاهش نخواهد یافت.
هم نه مهلت داده گردند آن زمان
چون ببینند آن شریکان مشرکان
هوش مصنوعی: وقتی زمانش برسد و آنها ببینند که شریکانشان از خداوند دور شده‌اند، دیگر به آنها مهلت نخواهند داد.
می بگویند ای خدا اینان بوند
آن شریکانی که می خواندیم چند
هوش مصنوعی: می‌گویند، ای خدا، اینها همان کسانی هستند که ما به عنوان شرکاء و همراهان خود در دعاهایمان از آنها یاد می‌کردیم.
سوی ایشان پس فکندندی کلام
که شما باشید کاذب بالتمام
هوش مصنوعی: به سوی آن‌ها سخن را برمی‌گرداندند و می‌گفتند که شما به طور کامل دروغ می‌گویید.
حق، بتان را یعنی آرد در خطاب
تا که گوید بت پرستان را جواب
هوش مصنوعی: حق به بت‌ها می‌گوید تا جواب بت‌پرستان را بدهد.
که شما در قولتان نبود فروغ
آنچه میگویید کذب است و دروغ
هوش مصنوعی: آنچه می‌گویید حقیقت ندارد و در کلامتان نوری وجود ندارد.
سوی حق آن روز اندازند صلح
بر قبول امر حق سازند صلح
هوش مصنوعی: در روز قیامت، به سوی حق می‌روند و در آنجا، توافق و صلحی بر پذیرش حقیقت برقرار می‌شود.
گم شود ز ایشان از آنچه بر خدا
می ببستندی دروغ و افترا
هوش مصنوعی: از بین آنچه که به خدا نسبت می‌دادند، دروغ و تهمت از آنها فراموش خواهد شد.
کافر آنانکه شدند اندر یقین
هم به صَدواْ عَن سَبِیِل االله رهین
هوش مصنوعی: کسانی که با یقین به کفر رسیده‌اند، به رغم اینکه راه خدا را می‌شناسند، از آن منحرف شده و به بی‌راهگی می‌افتند.
زائد ایشان را نمودیم از حساب
ما عذابی سخت بالای عذاب
هوش مصنوعی: ما از حساب خود آنها را خارج کردیم و عذابی سخت‌تر از عذاب‌های دیگر برایشان در نظر گرفتیم.
آنچه را بودند ایشان بر فساد
رنجشان شد فرض تا باشد زیاد
هوش مصنوعی: آنچه که آن‌ها به فساد می‌پرداختند، موجب شد که رنج و زحمتشان لازم و ضروری به نظر برسد تا بیشتری از آنچه که هست، وجود داشته باشد.