گنجور

شمارهٔ ۴۲ - در معنی کنت کنزاً مخفیاناً فأردت ان أعرف

از قدرتش یکست باشد گرت بنظر
کادر ز شیئی پست اشیاءء خوبتر
چون مایه حیات کابست از حجر
و زخاک تیره‌گون سرو و گل و ثمر
هم طلعتی که رشک از وی برد قمر
هم شاهدی که شمس گیرد ز وی جمال
گنجی نهفته بود اندر حجاب ذات
گردید جلوه‌گر در اسم و در صفات
فرمود در ظهور ایجاد کائنات
هر ممکنی گرفت ز او هستی و حیات
تا ره به بی‌نشان یا بند از ثبات
مرأت خود نمود وجه علی و آل
حق است آنکه نیست ذاتش فناپذیر
بی‌شبه و بی شریک بی‌مثل و بی‌نظیر
برخار و گل مجیب بر جزو کل مجیر
بر ماخلق محیط بر ما سوا مدیر
تابنده بر وجود بخشنده بر فقیر
ذوالجود و ذوالکرم ذوالعزو ذوالجلال
بر طاق کعبه بودبتها بی‌عدد
فرمود با علی سطان ذی رشد
نه پای و کن بتانرا از طاق خانه رد
کند آنچه بد صنم سر پنجه صمد
تا سر لا اله الا هو الاحد
گردد عیان و فاش بی‌ریب و احتمال

اطلاعات

وزن: مفعول فاعلن مفعول فاعلن
منبع اولیه: ویکی‌درج

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

از قدرتش یکست باشد گرت بنظر
کادر ز شیئی پست اشیاءء خوبتر
هوش مصنوعی: اگر از قدرت او آگاه باشی، متوجه می‌شوی که حتی اشیاء ناچیز نیز در نظر او بهتر و باارزش‌تر از دیگر چیزها هستند.
چون مایه حیات کابست از حجر
و زخاک تیره‌گون سرو و گل و ثمر
هوش مصنوعی: این بیت به این معناست که منابع زندگی، همچون گیاهان و میوه‌ها، از خاک و سنگ‌های تیره به وجود می‌آیند. به عبارتی، همه چیزهای زنده از مواد طبیعی و بی جان شکل می‌گیرند و زندگی از آنها نشأت می‌گیرد.
هم طلعتی که رشک از وی برد قمر
هم شاهدی که شمس گیرد ز وی جمال
هوش مصنوعی: چهره‌ای زیبا که حتی ماه به او حسادت می‌برد و دلربایی که خورشید هم از زیبایی او شگفت‌زده می‌شود.
گنجی نهفته بود اندر حجاب ذات
گردید جلوه‌گر در اسم و در صفات
هوش مصنوعی: گنجی پنهان در پشت چهره و ماهیت وجود داشت که در نام‌ها و ویژگی‌ها نمایان شد.
فرمود در ظهور ایجاد کائنات
هر ممکنی گرفت ز او هستی و حیات
هوش مصنوعی: در ظهور و پیدایش جهان، هر چیزی که ممکن است وجود داشته باشد، از او هستی و زندگی می‌گیرد.
تا ره به بی‌نشان یا بند از ثبات
مرأت خود نمود وجه علی و آل
هوش مصنوعی: تا زمانی که مسیر به مکان‌های ناشناخته را پیدا کنیم یا از ثبات و پایداری خود آزاد شویم، چهره علی و خاندان او را نمایان می‌سازد.
حق است آنکه نیست ذاتش فناپذیر
بی‌شبه و بی شریک بی‌مثل و بی‌نظیر
هوش مصنوعی: خداوندی که ذاتش همیشه باقی است و هیچ نقصی ندارد، نه شبیه دارد و نه همتایی، و از هر جهت بی‌مانند و یکتا است.
برخار و گل مجیب بر جزو کل مجیر
بر ماخلق محیط بر ما سوا مدیر
هوش مصنوعی: برخاسته از میان خار و گل، درک ما از کل هستی به ما اجازه می‌دهد تا به زیبایی‌های پیرامون‌مان توجه کنیم. زندگی ما تحت نظر و هدایت موجودی بزرگ‌تر است که ما را از دیگران متمایز می‌کند.
تابنده بر وجود بخشنده بر فقیر
ذوالجود و ذوالکرم ذوالعزو ذوالجلال
هوش مصنوعی: این شعر به صفات الهی اشاره دارد و به توصیف خدایی می‌پردازد که نازایی و بزرگی دارد و به فقرا و نیازمندان بخشش می‌کند. او دارای جود و کرم فراوان، عزت و جلال بی‌نظیر است.
بر طاق کعبه بودبتها بی‌عدد
فرمود با علی سطان ذی رشد
هوش مصنوعی: در بالای کعبه، نشانه‌هایی بی‌شمار وجود دارد که با فرمان خدا به علی، پیشوای راستین، مشخص شده است.
نه پای و کن بتانرا از طاق خانه رد
کند آنچه بد صنم سر پنجه صمد
هوش مصنوعی: هرگز نمی‌توان بزرگی و قدرت بتان را از عرش و مقامشان پایین آورد، چرا که آنچه برای معبود واقعی مهم است، خارج از دسترس آنهاست.
تا سر لا اله الا هو الاحد
گردد عیان و فاش بی‌ریب و احتمال
هوش مصنوعی: تا زمانی که وجود خداوند به‌طور واضح و بدون هیچ‌گونه شک و تردیدی نمایان شود.