شمارهٔ ۴۰
مگرگذشت ز هجرت هزار و سیصد و پنج
که درگذشت و جهانرا گذاشت باقرخان
شب چهاردهم از جمادیالاولی
چهارده شبه ماهی بخاک شد پنهان
کم از چهل بد عمرش ولی بعقل و ادب
هزار قرن فزون دیده بود از دوران
ز بس پر است جهان از نمود او همه جای
بدل نمیدهدم ره که رفته او ز جهان
بسوخت بر پدر پیربیش از آن دل خلق
که دیده گمشد فرزند و سوخت در کنعان
شد استوار که داغ جوان بشاه شهید
چه کرده بود که مرهم شدیش زخم سنان
کسی ز حال صفی آگه است در غم او
که دیده مرگ برادر بچشم و داغ جوان
بجاست از پی تاریخ او که گفته خرد
رسید طایر حق قرب اشیاءنه جان
اطلاعات
وزن: مفاعلن فعلاتن مفاعلن فعلن (مجتث مثمن مخبون محذوف)
قالب شعری: غزل/قصیده/قطعه
منبع اولیه: ویکیدرج
* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
برگردان به زبان ساده
مگرگذشت ز هجرت هزار و سیصد و پنج
که درگذشت و جهانرا گذاشت باقرخان
هوش مصنوعی: آیا هزار و سیصد و پنج سال از هجرت نگذشت که باقرخان از این دنیا رفت و جهان را ترک کرد؟
شب چهاردهم از جمادیالاولی
چهارده شبه ماهی بخاک شد پنهان
هوش مصنوعی: در شب چهاردهم از ماه جمادیالاول، چهارده شباهت به یک ماه بود که به آرامی و پنهانی به خاک سپرده شد.
کم از چهل بد عمرش ولی بعقل و ادب
هزار قرن فزون دیده بود از دوران
هوش مصنوعی: او عمری کمتر از چهل سال داشت، اما از نظر عقل و ادب، مانند کسی بود که هزار قرن را تجربه کرده است.
ز بس پر است جهان از نمود او همه جای
بدل نمیدهدم ره که رفته او ز جهان
هوش مصنوعی: به خاطر اینکه دنیا پر از جلوههای اوست، هر جا که نگاه میکنم، نمیتوانم راهی پیدا کنم که به آن چه او از دنیا رفته برسم.
بسوخت بر پدر پیربیش از آن دل خلق
که دیده گمشد فرزند و سوخت در کنعان
هوش مصنوعی: پدر از درد گم شدن فرزندش بیشتر از دل مردم سوخت و در سرزمین کنعان آتش دلش شدت گرفت.
شد استوار که داغ جوان بشاه شهید
چه کرده بود که مرهم شدیش زخم سنان
هوش مصنوعی: چنان استوار شد که زخم شاه شهید را بر دوش کشید و حالا مرهمی برای زخمهای دیگر شده است.
کسی ز حال صفی آگه است در غم او
که دیده مرگ برادر بچشم و داغ جوان
هوش مصنوعی: کسی از وضعیت صفی خبر دارد که در غم او میگرید، زیرا شاهد مرگ برادر و داغ جوانی است.
بجاست از پی تاریخ او که گفته خرد
رسید طایر حق قرب اشیاءنه جان
هوش مصنوعی: شایسته است که به دنبال تاریخ او برویم، زیرا حکمت میگوید که روح حق به نزدیکی اشیا میآید و به جانها دست مییابد.