بخش ۹۱ - الخلوه
بود خلوت ترا با حق تکلم
بسر خویش در عین تنعم
باو گفتن حدیث و زو شنیدن
جز او در جهر و سر خود ندیدن
در اینحال انجمن هم خلوت تست
جز اینخلوت دلیل نخوت تست
نه آنخلوت بود کز خلق خاطر
بود پر، لیک خالی خانه و در
چنین خلوت نشان اهل قال است
که در تدبیر اخذ ملک و مال است
مراد عارف این باشد ز خلوت
که یابد خلوت صوری حقیقت
در آن خلوت که با حق کرد حاصل
نگردد غیر آنجا هیچ داخل
و را خلوت مقامی گشت و حالی
در آنجا نیست غیریرا مجالی
اطلاعات
وزن: مفاعیلن مفاعیلن فعولن (هزج مسدس محذوف یا وزن دوبیتی)
قالب شعری: مثنوی
منبع اولیه: ویکیدرج
* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
برگردان به زبان ساده
بود خلوت ترا با حق تکلم
بسر خویش در عین تنعم
هوش مصنوعی: در زمان آرامش و تنهایی، فقط با خدا سخن بگو و از حال خود با او سخن فرما، حتی اگر در نعمت و آسایش به سر ببری.
باو گفتن حدیث و زو شنیدن
جز او در جهر و سر خود ندیدن
هوش مصنوعی: او میگوید که فقط داستانها و سخنان او را میگوید و جز او در هیچ چیز نهتنها در ظاهر بلکه در درون خود نیز نمیبیند.
در اینحال انجمن هم خلوت تست
جز اینخلوت دلیل نخوت تست
هوش مصنوعی: در این زمان، جمعی که باید شلوغ باشد، آرام و خلوت است و تنها دلیلی که این آرامش را توجیه میکند، خودخواهی توست.
نه آنخلوت بود کز خلق خاطر
بود پر، لیک خالی خانه و در
هوش مصنوعی: این جا، نه به خاطر شلوغی و جمعیت، بلکه به دلیل خالی بودن و بیحالی، دل آدمی تنگ و حسرتانگیز است. خانه و در هم که خالی باشد، جایی برای رفت و آمد و زندگی وجود ندارد.
چنین خلوت نشان اهل قال است
که در تدبیر اخذ ملک و مال است
هوش مصنوعی: این خلوتی که ما در آن هستیم، نشاندهندهی رفتار افرادی است که به بررسی و مدیریت منابع و داراییها مشغولاند.
مراد عارف این باشد ز خلوت
که یابد خلوت صوری حقیقت
هوش مصنوعی: عرفا در اینجا میگویند که هدف از جستجوی تنهایی و دوری از دنیا این است که به یک نوع واقعیت عمیق و واقعی دست پیدا کنند، واقعیتی که فراتر از ظاهر و صورتهای بیرونی است. در خلوت میتوانند به باطن و حقیقت اشیاء پی ببرند.
در آن خلوت که با حق کرد حاصل
نگردد غیر آنجا هیچ داخل
هوش مصنوعی: در جایی که تنها انسان با حقیقت و خداوند خلوت میکند، هیچ چیز دیگری نمیتواند وارد شود و نتیجهای جز همان ارتباط عمیق و واقعی به دست نخواهد آمد.
و را خلوت مقامی گشت و حالی
در آنجا نیست غیریرا مجالی
هوش مصنوعی: او در مقام خلوتی قرار گرفت و حالتی دارد که در آنجا جز خود هیچ چیز دیگری مجال ندارد.

صفی علیشاه