گنجور

بخش ۲۲۴ - عبدالرزق

ولیی عبد رزاقش بود نام
که از حق یافت رزقش وسعتی تام
کند پس بر عبادالله ایثار
برزق خویش و دارد شکر ازینکار
اگر خواهد دهد از نیم نانی
بعمری رزق بر خلق جهانی
شوند ار خلق یکجا مهیمانش
نیاید هیچ کم از سفره نانش
از آن رزق مبارک کش خداداد
بایثار او بکل ماسوا داد
کسی کو یبسط الرزقش نصیب است
بفیض من یشاالله قریب است
حق از خیرش جهانرا کرد آباد
برزق خلق بسط از خیر او داد
دهد رزاق مطلق بر خلایق
هر آن رزقی که در حالیست لایق
بود رزق بدن ماکول و ملبوس
دگر هم رزق حس ادراک محسوس
بود رزق خیال ادراک عالی
بر اشباح و صورهای خیالی
خود آن از ماده باشد مجرد
بمعنی دون مقدار اینست در حد
بتحقیق محقق رزق و هم است
معانیی که جزئی نزد فهم است
دگر هم رزق عقل است ار که دانی
علوم حقه و آن کلی معانی
بود پس واسطه کل عبد رازق
رسد هر رزق از وی بر خلایق

اطلاعات

وزن: مفاعیلن مفاعیلن فعولن (هزج مسدس محذوف یا وزن دوبیتی)
قالب شعری: مثنوی
منبع اولیه: ویکی‌درج

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

ولیی عبد رزاقش بود نام
که از حق یافت رزقش وسعتی تام
هوش مصنوعی: ولیی عبد رزاق، انسانی است که نامش به معنای بنده‌ی روزی‌دهنده است و او از خداوند روزی‌ای کافی و فراوان دریافت کرده است.
کند پس بر عبادالله ایثار
برزق خویش و دارد شکر ازینکار
هوش مصنوعی: پس انسان باید از روزی خود بگذرد و به بندگان خدا کمک کند و به خاطر این کار شکرگزاری نماید.
اگر خواهد دهد از نیم نانی
بعمری رزق بر خلق جهانی
هوش مصنوعی: اگر به کسی بخواهد از نیمی نان عطا کند، می‌تواند برای ابد به مردم دنیا روزی برساند.
شوند ار خلق یکجا مهیمانش
نیاید هیچ کم از سفره نانش
هوش مصنوعی: اگر همه مردم دور هم جمع شوند و مهمان او شوند، هیچ یک از آنها از سفره نان او کم نخواهد شد.
از آن رزق مبارک کش خداداد
بایثار او بکل ماسوا داد
هوش مصنوعی: از آن روزی پاک که خداوند به ما داده، به برکت او، همه چیز را به دیگران هدیه داد.
کسی کو یبسط الرزقش نصیب است
بفیض من یشاالله قریب است
هوش مصنوعی: کسی که روزی‌اش زیاد است، به خاطر لطف و رحمت خداوند است و به کسانی که بخواهد، نزدیک می‌شود.
حق از خیرش جهانرا کرد آباد
برزق خلق بسط از خیر او داد
هوش مصنوعی: حق به برکت خود، جهان را آباد کرد و به مردم روزی و رزق فراوان بخشید.
دهد رزاق مطلق بر خلایق
هر آن رزقی که در حالیست لایق
هوش مصنوعی: خداوند بی‌نیاز به مخلوقات، به هر کس متناسب با شرایطش روزی می‌دهد.
بود رزق بدن ماکول و ملبوس
دگر هم رزق حس ادراک محسوس
هوش مصنوعی: زندگی ما به غذا و لباس نیاز دارد و همچنین برای درک و احساساتمان نیز روزی و نیازهای دیگری وجود دارد.
بود رزق خیال ادراک عالی
بر اشباح و صورهای خیالی
هوش مصنوعی: رزق و روزی خیال، فهم و درک بالا را بر روح‌ها و تصاویر خیالی تقسیم می‌کند.
خود آن از ماده باشد مجرد
بمعنی دون مقدار اینست در حد
هوش مصنوعی: این جمله به این معناست که چیزی که به خودی خود وجود دارد، از چیزی مادی (حسی) جداست و به نوعی در حالت خالص و غیر مادی خود قرار دارد. در واقع، این مفهوم نشان می‌دهد که ویژگی‌های آن چیز در ابعاد کمی و محدودیتی که در دنیای مادی وجود دارد، نمی‌گنجد.
بتحقیق محقق رزق و هم است
معانیی که جزئی نزد فهم است
هوش مصنوعی: به طور قطع، پژوهشگران و دانشمندان به نوعی از روزی دست پیدا می‌کنند که معانی آن فقط در دانش و فهم جزئی انسان نهفته است.
دگر هم رزق عقل است ار که دانی
علوم حقه و آن کلی معانی
هوش مصنوعی: اگر می‌خواهی عقل و دانش واقعی را به دست آوری، به یاد داشته باش که درک معانی کلی و علوم حقیقی، همچون روزی برای عقل است.
بود پس واسطه کل عبد رازق
رسد هر رزق از وی بر خلایق
هوش مصنوعی: هر بنده‌ای واسطه‌ای است برای رزق و روزی، و همه موجودات به‌وسیله او از پروردگار خود روزی می‌گیرند.