گنجور

۸۶- تاریخ رحلت فتحعلی شاه

فتحعلی شه راد گیتی خدای اعظم
کش آفتاب زیبد برخاک جبهه فرسای
کام و بقای جان را تک زین سرای فانی
برداشت دست و بگذاشت در راه آخرت پای
رفت از سپنج لانه زی ملک جاودانی
تا جوید از پی جشن در هشت کاخ مأوای
گفتم که ای به سوگت پنهان و فاش تا حشر
آفاق را به دل ویل افلاک را به جان وای
رفتی و ماند جاوید بر یاد رزم و بزمت
صد نعره در دل کوس صد ناله بر لب نای
سال رحیل او را پرسیدم از صفایی
با نالهٔ سبک‌سیر، با گریهٔ گران‌پای
بسرود سوی قم پوی رویی به قبر وی کن
بر گوی باد جاوید در صحن جنتت جای
۱۲۵۰ق

اطلاعات

وزن: مفعول فاعلاتن مفعول فاعلاتن (مضارع مثمن اخرب)
قالب شعری: قطعه
منبع اولیه: چکامه

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

فتحعلی شه راد گیتی خدای اعظم
کش آفتاب زیبد برخاک جبهه فرسای
هوش مصنوعی: فتحعلی شاه، حاکم بزرگ و شایسته‌ای است که همچون خورشید بر زمین می‌تابد و شایسته‌ی پرستش و ستایش است.
کام و بقای جان را تک زین سرای فانی
برداشت دست و بگذاشت در راه آخرت پای
هوش مصنوعی: آرزوها و زندگی را از این دنیای زودگذر برچید و قدم به سوی زندگی ابدی نهاد.
رفت از سپنج لانه زی ملک جاودانی
تا جوید از پی جشن در هشت کاخ مأوای
هوش مصنوعی: او از محلی پست و ناچیز به جایی شکوهمند و جاودانه رفته است تا در پی جشن و شادی در هشت کاخ بزرگ و باشکوه بگردد.
گفتم که ای به سوگت پنهان و فاش تا حشر
آفاق را به دل ویل افلاک را به جان وای
هوش مصنوعی: به او گفتم که تو با درد از دست دادن خود، در دل آسمان‌ها و در جان زمین، آشکار و پنهان می‌گویی. افسوس که این مصیبت جهانی را تحت تأثیر قرار می‌دهد.
رفتی و ماند جاوید بر یاد رزم و بزمت
صد نعره در دل کوس صد ناله بر لب نای
هوش مصنوعی: تو رفتی و یاد تو همیشه در دل من باقی مانده است. در خاطر من یادآور سال‌ها نبرد و جشن‌ها هستی؛ صدای نعره‌ها در قلبم و ناله‌ها بر لبم جا گرفته‌اند.
سال رحیل او را پرسیدم از صفایی
با نالهٔ سبک‌سیر، با گریهٔ گران‌پای
هوش مصنوعی: سال رفتن او را پرسیدم از حال و هوایی خوش، با ناله‌ای آرام و اشکی سنگین.
بسرود سوی قم پوی رویی به قبر وی کن
بر گوی باد جاوید در صحن جنتت جای
هوش مصنوعی: به سمت قم برو و بر آرامگاه او زیارت کن و بر سنگی که نام او بر آن نقش بسته باد پایدار بوز. در بهشت تو، برای او جایگاهی هست.