گنجور

شمارهٔ ۶۱

نوشین لب یاقوتیش ار لعل مذاب است
در خاصیت ازچیست که بر عکس شراب است
پیمودن آن باده در اسام گنه شد
نوشیدن این باده بهر کیش ثواب است
نوشیدن این مایه ی انواع تنعم
پیمودن آن موجب اقسام عقاب است
این مولد هشیاری وآن مورث هستی
این داعی بیداری و آن داروی خواب است
درجام من آن تلخ تر از حنظل صرف است
درکام من این عذب تر از شکر ناب است
بوسیدن این آیت آرامش و آمال
نوشیدن آن علت اندوه و عذاب است
آن می همه ضعف آور و این می همه قدرت
آن اصل صداع استی و این نسل سداب است
بگذر ز می و صافی و دردی همه بگذار
در لعل وی آویز که بی درد و خوشاب است
مگرای سوی باره و بستان که شکم را
انباشتن از آب و علف کار دواب است
خواهی که خطا بر تو نگیرند صفایی
جام از لب وی جوی که بر وجه صواب است

اطلاعات

وزن: مفعول مفاعیل مفاعیل فعولن (هزج مثمن اخرب مکفوف محذوف)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: چکامه

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

نوشین لب یاقوتیش ار لعل مذاب است
در خاصیت ازچیست که بر عکس شراب است
هوش مصنوعی: اگر لب‌های نوشینش مانند یاقوت باشد و لعل ذوب شده، در خاصیتش نسبت به شراب چه تفاوتی وجود دارد؟
پیمودن آن باده در اسام گنه شد
نوشیدن این باده بهر کیش ثواب است
هوش مصنوعی: نوشیدن شراب در حالتی که با گناه همراه باشد، ناپسند است، اما اگر شراب با نیت و هدفی درست و مناسب مصرف شود، پاداش دارد.
نوشیدن این مایه ی انواع تنعم
پیمودن آن موجب اقسام عقاب است
هوش مصنوعی: نوشیدن این نوشیدنی لذت‌های مختلفی را به همراه دارد، اما پیمودن راه آن باعث بروز عذاب‌ها و مشکلات زیادی خواهد شد.
این مولد هشیاری وآن مورث هستی
این داعی بیداری و آن داروی خواب است
هوش مصنوعی: این منبع آگاهی و آن مسبب وجود است. این نیروی بیداریست و آن ماده‌ای برای خواب.
درجام من آن تلخ تر از حنظل صرف است
درکام من این عذب تر از شکر ناب است
هوش مصنوعی: در جام من چیزی وجود دارد که خیلی تلخ و ناگوار است، اما در کام من طعمی شیرین و دلپذیرتر از شکر خالص احساس می‌شود.
بوسیدن این آیت آرامش و آمال
نوشیدن آن علت اندوه و عذاب است
هوش مصنوعی: بوسیدن این نشانه می‌تواند آرامش و امید به همراه داشته باشد، اما نوشیدن از آن باعث اندوه و درد خواهد بود.
آن می همه ضعف آور و این می همه قدرت
آن اصل صداع استی و این نسل سداب است
هوش مصنوعی: این شعر به تفاوت دو نوع نوشیدنی اشاره دارد. یکی از آن‌ها، می‌شراب است که باعث ایجاد ضعف و ناتوانی می‌شود، در حالی که نوع دیگری از می موجب تقویت و قدرت می‌گردد. این اشاره به این دارد که یکی از آنها سبب سردرد و ناراحتی می‌شود و دیگری به ایجاد حالت خالص و دائمی کمک می‌کند.
بگذر ز می و صافی و دردی همه بگذار
در لعل وی آویز که بی درد و خوشاب است
هوش مصنوعی: از خداییت و مظهر عشق بگذر و به چیزهای گذرا و دردهای زودگذر اهمیت نده. تمام اینها را کنار بگذار و فقط به زیبایی و لطف او فکر کن، چرا که وجود او بدون درد و خوشایند است.
مگرای سوی باره و بستان که شکم را
انباشتن از آب و علف کار دواب است
هوش مصنوعی: به سمت باغ و خوشی نرو، زیرا پر کردن شکم از آب و علف تنها کار حیوانات است.
خواهی که خطا بر تو نگیرند صفایی
جام از لب وی جوی که بر وجه صواب است
هوش مصنوعی: اگر می‌خواهی دیگران به تو خرده نگیرند و تو را نیتی ناپسند ندانند، باید مانند آبی پاک و زلال از لب او برای خود بنوشی که شفاف و درست است.