شمارهٔ ۲۲۳
دست عشقم گشود جایی بار
که فرو بست پایم از رفتار
چاه ها در طریق تن زیمین
ماه ها در کمین دل زیسار
جرگه ای از قد آیت گلبن
دسته ای از رخ آفت گلنار
همه از چهر نخل آتش بر
همه از زلف سرو افعی بار
این ز قد شرم صد خیابان سرو
وان به رخ غیرت هزار بهار
یکی از غمزه غارت خلخ
یکی از عشوه فتنهٔ فرخار
همه سنگین دلان سیمین بر
همه نوشین لبان شیرین کار
مر مرا یک دل است و صد دلبر
مر مرا یک سر است و صد دیوار
دل صفایی ز دست رفت و هنوز
هست جانانه را به جانم کار
اطلاعات
وزن: فعلاتن مفاعلن فعلن (خفیف مسدس مخبون)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: چکامه
* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
برگردان به زبان ساده
دست عشقم گشود جایی بار
که فرو بست پایم از رفتار
هوش مصنوعی: عشق من در جایی در را برایم باز کرد که رفتارم باعث شد نتوانم قدم بگذارم.
چاه ها در طریق تن زیمین
ماه ها در کمین دل زیسار
هوش مصنوعی: در مسیر زندگی، مشکلات و موانع زیادی وجود دارد که ممکن است ما را به چالش بکشند، اما در عین حال، زیباییها و فرصتهای ارزشمندی هم در کنار این سختیها وجود دارد که میتوانند دل ما را شاد کنند.
جرگه ای از قد آیت گلبن
دسته ای از رخ آفت گلنار
هوش مصنوعی: جمعی از قد و قامت زیبا و خوشبو مانند گل، و گروهی از چهرهای درخشان و سرخ مانند گل نارنج.
همه از چهر نخل آتش بر
همه از زلف سرو افعی بار
هوش مصنوعی: همه در زیبایی چهره نخل آتشین و همه تحت تأثیر زلفهای سرو مانند افعی قرار دارند.
این ز قد شرم صد خیابان سرو
وان به رخ غیرت هزار بهار
هوش مصنوعی: این بیت به زیبایی و شکوه درخت سرو نسبت به ویژگیهای ظریف و جذاب معشوق اشاره دارد. قد سرو بلند و خوشحالت است که به دلیل شرم و حیا، به هزاران خیابان افتخاری تبدیل شده است. همچنین، چهره معشوق آنقدر زیباست که میتواند نمایانگر تجربیات و احساسات زیبا و پر بار در طول بهار باشد. در واقع، این دو نماد به همدیگر زیبایی و عظمت خاصی میبخشند.
یکی از غمزه غارت خلخ
یکی از عشوه فتنهٔ فرخار
هوش مصنوعی: در اینجا به وصف زیبایی و فریبندگی یک شخص اشاره شده است. شخصی که با یک نگاه خود دلها را به دست میآورد و با حرکات دلربایش، در دلها آشوب و فتنه ایجاد میکند. به عبارتی، این زیبایی و جذابیت نه تنها دلربا است بلکه میتواند باعث ایجاد دردسر و اختلال در احساسات دیگران نیز شود.
همه سنگین دلان سیمین بر
همه نوشین لبان شیرین کار
هوش مصنوعی: همه کسانی که دلهای سنگینی دارند، به خاطر زیبایی و شیرینی لبهای جذاب و دلنشین دیگران تحت تأثیر قرار میگیرند.
مر مرا یک دل است و صد دلبر
مر مرا یک سر است و صد دیوار
هوش مصنوعی: من تنها یک دل دارم ولی به اندازهی صد معشوق به من وابستهاند. همچنین، من فقط یک وجود دارم ولی در برابر من دیوارهای فراوانی وجود دارد.
دل صفایی ز دست رفت و هنوز
هست جانانه را به جانم کار
هوش مصنوعی: دل من از زیبایی خالی شده و با این حال، عشق محبوب هنوز برایم اهمیت زیادی دارد.

صفایی جندقی