گنجور

شمارهٔ ۲۰۱

مگو دل ها به طراری رباید
که با رغبت دل از دنبالش آید
به بستان پیش آن قد سرو بی روی
بگوتا خویش را کمتر ستاید
که هستش گرچه قامت دلکش اما
در آغوش وی آسودن نشاید
جز این از برگ و بارش چیست حاصل
که سر تا ساق گیسویت نماند
چه گیسویی که چون زلف عروسان
نه عنبر بیزد و نه مشک ساید
کجا سرو از وفا و مهربانی
بدین لطف و صفا با کس برآید
قیامش را قعودی دلنشین کو
نشست و خاستی مخصوص باید
نه در گلزار پهلویت نشیند
نه در بازار همراهت بیاید
نه رفتاری که زان رنجی بکاهد
نه گفتاری که زان غنجی فزاید
کمال حسن و زیبایی همین بود
به از وی صورتی کی رخ گشاید
خدا از ترک اولی منع فرمود
کجا خود ترک اولی می نماید
مگر او خود صفایی در دوگیتی
مرا گرد غم از خاطر زداید

اطلاعات

وزن: مفاعیلن مفاعیلن فعولن (هزج مسدس محذوف یا وزن دوبیتی)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: چکامه

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

مگو دل ها به طراری رباید
که با رغبت دل از دنبالش آید
هوش مصنوعی: نگو دل‌ها با ترفند و فریب می‌گیرند، چون دل با اشتیاق خود به دنبال آنها می‌آید.
به بستان پیش آن قد سرو بی روی
بگوتا خویش را کمتر ستاید
هوش مصنوعی: در باغ پیش آن سرو بلند، کمتر از خودت تعریف کن.
که هستش گرچه قامت دلکش اما
در آغوش وی آسودن نشاید
هوش مصنوعی: اگرچه او زیبا و جذاب است، اما در آغوش او آرامش نخواهی یافت.
جز این از برگ و بارش چیست حاصل
که سر تا ساق گیسویت نماند
هوش مصنوعی: تنها چیزی که از درخت و میوه‌اش به دست می‌آید، این است که هیچ بخشی از گیسوانت باقی نخواهد ماند.
چه گیسویی که چون زلف عروسان
نه عنبر بیزد و نه مشک ساید
هوش مصنوعی: این گیسوی دلربا مانند زلف‌های عروس است که نه بویی از عنبر دارد و نه رایحه‌ای از مشک.
کجا سرو از وفا و مهربانی
بدین لطف و صفا با کس برآید
هوش مصنوعی: کجا می‌توان پیدا کرد که مانند سرو، با این محبت و صداقت، کسی با دیگران رفتار کند؟
قیامش را قعودی دلنشین کو
نشست و خاستی مخصوص باید
هوش مصنوعی: قیام او باید با دل‌نشینی خاصی همراه باشد، که نشستن و برخاستن در آن، ویژگی خاصی داشته باشد.
نه در گلزار پهلویت نشیند
نه در بازار همراهت بیاید
هوش مصنوعی: نه در باغ و گلزار به تو می‌پیوندد و نه در بازار همراهی‌ات می‌کند.
نه رفتاری که زان رنجی بکاهد
نه گفتاری که زان غنجی فزاید
هوش مصنوعی: نه کار و رفتاری که موجب کاهش رنج شود وجود دارد، و نه سخنی که به دلخوشی و شادمانی بیافزاید.
کمال حسن و زیبایی همین بود
به از وی صورتی کی رخ گشاید
هوش مصنوعی: زیبایی و کمال به این معنی است که هیچ چیز نمی‌تواند به اندازه‌ی او زیبایی و جذابیت داشته باشد؛ زیرا هیچ صورت دیگری نمی‌تواند به مانند او خود را نمایان کند.
خدا از ترک اولی منع فرمود
کجا خود ترک اولی می نماید
هوش مصنوعی: خداوند ما را از انجام کارهای نامناسب نهی کرده است، پس چگونه ممکن است خود او مرتکب اشتباهات کوچکتر شود؟
مگر او خود صفایی در دوگیتی
مرا گرد غم از خاطر زداید
هوش مصنوعی: آیا او نمی‌تواند دل مرا از غم‌ها پاک کند و آرامش را به زندگی‌ام برگرداند؟