گنجور

شمارهٔ ۱۸۸

اگر یک چندم از دل برگشایند
از آن بهتر که صد پندم سرایند
به دستی کو مرا پا بست خود ساخت
ندانم دیگرانم چون گشایند
به مرغان اسیر اغرای پرواز
چه حاصل تا رسن بردست و پایند
مرا مهر بتی کیش است و ترسم
همه عالم بدین آیین گرایند
هر آنکو منکر صنع خدایی است
ترا کو یک نظر بروی نمایند
به محشر چون در آیی حور و غلمان
به مینو بی تو یک ساعت نپایند
گر آنجا بنگرندت اهل جنات
به بنگاه جحیم از سر درآیند
کند دعوی عشقت هر کس اما
چنین جان ها مر آن غم را نشایند
به می ساقی نه بی مطرب مپندار
غبار رنجم از خاطر زدایند
صفایی لعل میگون جزع خونخوار
مرا در عین غم شادی فزایند

اطلاعات

وزن: مفاعیلن مفاعیلن فعولن (هزج مسدس محذوف یا وزن دوبیتی)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: چکامه

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

اگر یک چندم از دل برگشایند
از آن بهتر که صد پندم سرایند
هوش مصنوعی: اگر کسی کمی از دلش را به ما نشان دهد، این بهتر است از اینکه دیگران صد نصیحت و پند به ما بدهند.
به دستی کو مرا پا بست خود ساخت
ندانم دیگرانم چون گشایند
هوش مصنوعی: کسی که مرا به وسیله‌ی عملش به خود وابسته کرده و محدود ساخته است، نمی‌دانم دیگران چگونه می‌توانند مرا از این وضعیت نجات دهند.
به مرغان اسیر اغرای پرواز
چه حاصل تا رسن بردست و پایند
هوش مصنوعی: پرندگان اسیری که به پرواز و آزادی دعوت می‌شوند، چه فایده‌ای دارد وقتی که دست و پایشان به بند کشیده شده است؟
مرا مهر بتی کیش است و ترسم
همه عالم بدین آیین گرایند
هوش مصنوعی: محبت من به یک معشوق خاص است و می‌ترسم که همه افراد جهان به این روش عشق ورزیدن روی آورند.
هر آنکو منکر صنع خدایی است
ترا کو یک نظر بروی نمایند
هوش مصنوعی: هر کسی که به خالق و آفرینش خداوند شک کند، باید بداند که نگاه کردن به زیبایی‌های او می‌تواند او را متوجه حقایق کند.
به محشر چون در آیی حور و غلمان
به مینو بی تو یک ساعت نپایند
هوش مصنوعی: زمانی که به محشر بیایی، حوریان و جوانان خوش‌چهره نمی‌توانند حتی یک ساعت بدون تو در بهشت بمانند.
گر آنجا بنگرندت اهل جنات
به بنگاه جحیم از سر درآیند
هوش مصنوعی: اگر آنان که در بهشت هستند، به تو نگاه کنند، از دیدن جهنم به تماشای تو خواهند آمد.
کند دعوی عشقت هر کس اما
چنین جان ها مر آن غم را نشایند
هوش مصنوعی: هر کسی ادعای عشق تو را می‌کند، اما هیچ‌کس نمی‌تواند بار غم ناشی از آن را تحمل کند.
به می ساقی نه بی مطرب مپندار
غبار رنجم از خاطر زدایند
هوش مصنوعی: به یاد داشته باش که به خاطر درد و غم‌هایم، نمی‌توانی از من انتظار شادی و خوشی بی‌سبب داشته باشی. بی‌تردید، نوشیدن شراب و وجود ساز و آواز نمی‌تواند احساسم را تغییر دهد و غبار غم را از ذهنم بزداید.
صفایی لعل میگون جزع خونخوار
مرا در عین غم شادی فزایند
هوش مصنوعی: حس طراوت و زیبایی لعل قرمز میگون، مانند یک دندان تیز و خونخوار، در قلب من شادی می‌آورد و گرچه غمگینم، این شادی بیشتر می‌شود.