شمارهٔ ۵۸
کاکل کمند زلف تو شد دام آفتاب
تا شد غزال چشم سیه رام آفتاب
زان دم که ماه روی تو را دیده ام به خواب
هرگز نبرده ام به غلط نام آفتاب
زان رو که ناز گوشهٔ ابرو بود بلند
مه می شود هلال به پیغام آفتاب
لعل لبش به چشم سیاهش نمی رسد
نسبت به جام می نکنم جام آفتاب
آغاز مهر نیم دمی صبح صادق است
یک شام بیش نیست سرانجام آفتاب
هر شب برای داشتن [پاس] خاطر است
مشعل فروزی فلک و بام آفتاب
هرگز نیافت روزی خود غیر قرص نور
تا لقمه خوار خوان تو شد کام آفتاب
هرگز ندیده ایم سعیدا ز مفلسی
یک خرقهٔ درست بر اندام آفتاب
اطلاعات
وزن: مفعول فاعلات مفاعیل فاعلن (مضارع مثمن اخرب مکفوف محذوف)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: چکامه
* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
برگردان به زبان ساده
کاکل کمند زلف تو شد دام آفتاب
تا شد غزال چشم سیه رام آفتاب
هوش مصنوعی: موهای تابدار تو همچون دام آفتاب، باعث شد که غزالی با چشمان سیاه به دام بیفتد و آرام شود.
زان دم که ماه روی تو را دیده ام به خواب
هرگز نبرده ام به غلط نام آفتاب
هوش مصنوعی: از زمانی که ماه روی تو را در خواب دیدم، هرگز به اشتباه نام آفتاب را نیاوردم و در خواب نیز آرام نگرفتهام.
زان رو که ناز گوشهٔ ابرو بود بلند
مه می شود هلال به پیغام آفتاب
هوش مصنوعی: به خاطر اینکه زیبایی و نازکی گوشهٔ ابرو جذاب است، ماه به شکل هلال در میآید تا پیام آفتاب را بپذیرد.
لعل لبش به چشم سیاهش نمی رسد
نسبت به جام می نکنم جام آفتاب
هوش مصنوعی: رنگ لبانش به زیبایی چشم سیاهش نمیرسد و من هیچگاه آن را با ظرفی که نور خورشید را میتاباند، مقایسه نمیکنم.
آغاز مهر نیم دمی صبح صادق است
یک شام بیش نیست سرانجام آفتاب
هوش مصنوعی: این خط بیان میکند که شروع مهر (ماه مهر) مانند یک لحظه کوتاه از صبح زود است و در واقع، بیشتر از یک شام (غروب) برای خورشید وجود ندارد. به عبارتی دیگر، نشاندهنده گذرا بودن زمان و لحظههای زندگی است.
هر شب برای داشتن [پاس] خاطر است
مشعل فروزی فلک و بام آفتاب
هوش مصنوعی: هر شب برای آرامش خاطر، آسمان با نور ستارهها و خورشید در روز روشن میشود.
هرگز نیافت روزی خود غیر قرص نور
تا لقمه خوار خوان تو شد کام آفتاب
هوش مصنوعی: هرگز نتوانست روزی خود را جز از نور ماه بدست آورد، تا زمانی که لقمهای از سفره تو برداشت و کامش از نور آفتاب پر شد.
هرگز ندیده ایم سعیدا ز مفلسی
یک خرقهٔ درست بر اندام آفتاب
هوش مصنوعی: هرگز ندیدهایم که فردی در فقر و تنگدستی، لباسی به زیبایی و درستی بر تن داشته باشد، مانند آفتاب که همیشه درخشان و زیباست.

سعیدا