گنجور

شمارهٔ ۱۷۰

بجز از بخل در این دور زمان چیزی نیست
جز حسد پیشهٔ این آدمیان چیزی نیست
بی نهال قد وسیب ذقن و نرگس چشم
سیر باغ و چمن وآب روان چیزی نیست
قامتت خم شد و از ناوک دم هیچ نماند
گوشه ای گیر که بی تیر، کمان چیزی نیست
گر شود چشم دل از خواب گران وا دانی
مال و جاه و حشم و گنج روان چیزی نیست
اعتمادی نبود بر کرم و لطف جهان
تکیه بر سایهٔ این سرو روان چیزی نیست
چه کشی منت گردون که ورا در ترکش
غیر تیر نفس سوختگان چیزی نیست
از رفیقان مطلب مرهم زخم دل ریش
که در این طایفه جز لطف زبان چیزی نیست
بر همان چیز که داری تو سعیدا رغبت
بیشتر از همه بنگر که همان چیزی نیست

اطلاعات

وزن: فعلاتن فعلاتن فعلاتن فعلن (رمل مثمن مخبون محذوف)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: چکامه

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

بجز از بخل در این دور زمان چیزی نیست
جز حسد پیشهٔ این آدمیان چیزی نیست
هوش مصنوعی: در این زمانه، جز خساست و حسادت مردم، چیز دیگری وجود ندارد.
بی نهال قد وسیب ذقن و نرگس چشم
سیر باغ و چمن وآب روان چیزی نیست
هوش مصنوعی: بدون درخت جوان و بدون سینه‌مال و زیبایی چشم مثل گل نرگس، سیر و پر از زیبایی باغ و چمن و آب روان، هیچ چیز دیگری وجود ندارد.
قامتت خم شد و از ناوک دم هیچ نماند
گوشه ای گیر که بی تیر، کمان چیزی نیست
هوش مصنوعی: وقتی قامتت خم شده و از تیر و کمان چیزی باقی نمانده، بهتر است جایی بایستی که بدون تیر، کمان هیچ ارزشی ندارد.
گر شود چشم دل از خواب گران وا دانی
مال و جاه و حشم و گنج روان چیزی نیست
هوش مصنوعی: اگر چشمان دل از خواب غفلت بیدار شود، خواهی دانست که مال و مقام و ثروت واقعی چیزی نیست.
اعتمادی نبود بر کرم و لطف جهان
تکیه بر سایهٔ این سرو روان چیزی نیست
هوش مصنوعی: به هیچ وجه نمی‌توان به مهربانی و لطف دنیا اعتماد کرد؛ تکیه کردن بر سایهٔ این درخت بلند، ارزش خاصی ندارد.
چه کشی منت گردون که ورا در ترکش
غیر تیر نفس سوختگان چیزی نیست
هوش مصنوعی: چه درد و رنجی می‌کشی از زندگی که در آن، جز تیرهای زهرآگین نفس سوختگان چیزی دیگری وجود ندارد.
از رفیقان مطلب مرهم زخم دل ریش
که در این طایفه جز لطف زبان چیزی نیست
هوش مصنوعی: از دوستانم بپرس که چه چیزی می‌تواند جراحت‌های عاطفی‌ام را تسکین دهد، زیرا در این جمع، تنها محبت و مهربانی حرف‌هاست و چیز دیگری وجود ندارد.
بر همان چیز که داری تو سعیدا رغبت
بیشتر از همه بنگر که همان چیزی نیست
هوش مصنوعی: به آنچه که داری و به آن وابسته‌ای، بیشتر از هر چیز دیگر توجه کن، زیرا آنچه که به آن اهمیت می‌دهی در واقع هیچ است.