شمارهٔ ۱۶۷
عاشقان را رخصت دیدار آن مه پاره نیست
همچو خورشیدش کسی را طاقت نظاره نیست
در بهای یک نگاهش دین و دل دارد طمع
غیر جان دادن در این راه مفلسان را چاره نیست
شیر می نوشد ز پستان اجل طفل دلیر
در نظر تابوت، مردان را بجز گهواره نیست
کی رسد در دامن مطلب بجز دست خیال؟
ای زلیخا یوسف معنی گریبان پاره نیست
دل ز خویَش گر کَنی لیکن به رویش چون کنی؟
می توانی کرد این را چاره آن را چاره نیست
یا ز پا می افکند یا دست می گیرد جهان
دایهٔ این دور، خونخوار است اگر غمخواره نیست
هر که گم گردد در این صحرا به مطلب می رسد
خضر این وادی سعیدا جز دل آواره نیست
اطلاعات
وزن: فاعلاتن فاعلاتن فاعلاتن فاعلن (رمل مثمن محذوف)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: چکامه
* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
برگردان به زبان ساده
عاشقان را رخصت دیدار آن مه پاره نیست
همچو خورشیدش کسی را طاقت نظاره نیست
هوش مصنوعی: عاشقان اجازه ندارند که آن ماه زیبا را ملاقات کنند؛ چون هیچکس طاقت دیدن جمال او را مانند خورشید ندارد.
در بهای یک نگاهش دین و دل دارد طمع
غیر جان دادن در این راه مفلسان را چاره نیست
هوش مصنوعی: به خاطر یک نگاه او، باید جان و دین را خرج کرد؛ برای بیچارگان دیگر چارهای جز جان دادن در این راه نیست.
شیر می نوشد ز پستان اجل طفل دلیر
در نظر تابوت، مردان را بجز گهواره نیست
هوش مصنوعی: شیر زندگی را از دست تقدیر مینوشد، همانطور که کودک شجاع در کنار تابوت، برای مردان جز گهواره، جای دیگری نیست.
کی رسد در دامن مطلب بجز دست خیال؟
ای زلیخا یوسف معنی گریبان پاره نیست
هوش مصنوعی: کی به وسعت مطلب میتوان دست یافت جز با خیال؟ ای زلیخا، یوسف به معنای واقعیاش، فقط محدود به یک تکه پارچه نیست.
دل ز خویَش گر کَنی لیکن به رویش چون کنی؟
می توانی کرد این را چاره آن را چاره نیست
هوش مصنوعی: اگر دل را از خود دور کنی، اما چگونه میتوانی به آن نشان دهی؟ این کار برایت ممکن است، اما راه حلی برای مشکل وجود ندارد.
یا ز پا می افکند یا دست می گیرد جهان
دایهٔ این دور، خونخوار است اگر غمخواره نیست
هوش مصنوعی: جهان مانند یک دایه است که یا انسان را به زمین میزند یا او را حمایت میکند. اما این دایه، خونی و بیرحم است، اگرچه اگر دلسوزی نداشته باشد، به هیچ عنوان از ما مراقبت نمیکند.
هر که گم گردد در این صحرا به مطلب می رسد
خضر این وادی سعیدا جز دل آواره نیست
هوش مصنوعی: هر کس که در این بیابان گم شود، به هدفی نیک میرسد. فقط دل آواره و دردمندی در این مسیر وجود دارد.