گنجور

شمارهٔ ۱۶۵

جامه جز گردون اطلس در بر آزاده نیست
غیر موی سر کلاهی بر سر آزاده نیست
مفلسی ما را نگهبانی است هر جا می رویم
پاسبان غیر از خرابی بر در آزاده نیست
بوی عود و صندل از ابنای دنیا بشنوید
غیر دود آه دل در مجمر آزاده نیست
خار بست دور مژگان را گلستان می کند
هیچ کم از ابر کرم، چشم تر آزاده نیست
نی جهنم را سزا نی مستحق جنت است
رسم و آیین جزا در محشر آزاده نیست
غیر پوشیدن سعیدا خویشتن را از نظر
جامه ای بر قد، موافق در بر آزاده نیست

اطلاعات

وزن: فاعلاتن فاعلاتن فاعلاتن فاعلن (رمل مثمن محذوف)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: چکامه

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

جامه جز گردون اطلس در بر آزاده نیست
غیر موی سر کلاهی بر سر آزاده نیست
هوش مصنوعی: تنها زینت و زیبایی ویژه‌ی افراد آزاد، همان جواهرات آسمانی است و غیر از موی سر آن‌ها هیچ چیز دیگری بر سرشان به عنوان نماد آزادی نیست.
مفلسی ما را نگهبانی است هر جا می رویم
پاسبان غیر از خرابی بر در آزاده نیست
هوش مصنوعی: فقر و تنگدستی ما را همیشه همراهی می‌کند و در هر مکان که برویم، هیچ نگهبانی جز ویرانی به ما مسئولیت نمی‌دهد.
بوی عود و صندل از ابنای دنیا بشنوید
غیر دود آه دل در مجمر آزاده نیست
هوش مصنوعی: بوی خوش عود و صندل را از مردم دنیا بشنوید؛ اما غیر از دودی که از سوزش دل برمی‌خیزد، در مجمر انسان‌های آزاد چیزی دیگر وجود ندارد.
خار بست دور مژگان را گلستان می کند
هیچ کم از ابر کرم، چشم تر آزاده نیست
هوش مصنوعی: این شعر به زیبایی و تاثیرگذاری چشم‌ها و مژگان اشاره دارد. مژگان مثل خارهایی هستند که دور چشم را احاطه کرده‌اند و این زیبایی را ایجاد می‌کنند، مانند گلستانی که زیباست. همچنین بیان می‌کند که هیچ چیز مانند چشم‌های اشک‌بار یک فرد آزاده نمی‌تواند روح و احساسات را به تصویر بکشد.
نی جهنم را سزا نی مستحق جنت است
رسم و آیین جزا در محشر آزاده نیست
هوش مصنوعی: نی‌ که در دوزخ مستحق نیست و هیچ‌کس که به بهشت شایسته باشد، در روز قیامت جایی برای آزادنشینان نیست.
غیر پوشیدن سعیدا خویشتن را از نظر
جامه ای بر قد، موافق در بر آزاده نیست
هوش مصنوعی: پوشیدن لباس شایسته و زیبا نشان‌دهنده‌ی شخصیت فرد است و نباید انسانی آزاد و بزرگ، به سادگی در پوشش خود غفلت کند.