گنجور

شمارهٔ ۱۶۴

ز عالمش چه خبر آن که او پریشان نیست
ندیده لذت سرما تنی که عریان نیست
سفال خانهٔ ما بشکند سر فغفور
که مور کلبهٔ ما کمتر از سلیمان نیست
چو باده خون جگر نوش و ذوق را دریاب
چه نشئه‌ها که در این آب صاف پنهان نیست
مرا در آینهٔ دل نمود جانان عکس
که هیچ آینه را تاب و طاقت آن نیست
به خاک پای تو در دل چه گوشه‌ها خالی است
گمان مبر که در این خانه جای مهمان نیست
به هر خیال چو معنی سراسری رفتم
کدام سینه که از داغ او گلستان نیست؟
به غیر یار سعیدا در این سرای خیال
همیشه کیست که از کرده‌ها پشیمان نیست؟

اطلاعات

وزن: مفاعلن فعلاتن مفاعلن فعلن (مجتث مثمن مخبون محذوف)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: چکامه

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

ز عالمش چه خبر آن که او پریشان نیست
ندیده لذت سرما تنی که عریان نیست
هوش مصنوعی: کسی که در زندگی‌اش دچار آشفتگی و بی‌قراری نیست، از حال و احوال دیگران آگاه نیست. او نمی‌تواند لذت سرمای بی‌پناهی را درک کند، چرا که خودش توشه‌ای برای محافظت از خود ندارد.
سفال خانهٔ ما بشکند سر فغفور
که مور کلبهٔ ما کمتر از سلیمان نیست
هوش مصنوعی: اگر سفالخانهٔ ما شکسته شود، این به این معنا نیست که ما از فغفور (پادشاه) کمتر هستیم، چرا که خانهٔ ما به اندازهٔ کلبهٔ سلیمان ارزشمند است.
چو باده خون جگر نوش و ذوق را دریاب
چه نشئه‌ها که در این آب صاف پنهان نیست
هوش مصنوعی: وقتی شراب دل‌انگیز را بنوشی و از لذت آن بهره‌مند شوی، بدان که چه حالات شگفت‌انگیزی در این آب زلال نهفته است.
مرا در آینهٔ دل نمود جانان عکس
که هیچ آینه را تاب و طاقت آن نیست
هوش مصنوعی: در دل من، عشق محبوبم چنان تأثیری دارد که هیچ آینه‌ای نمی‌تواند زیبایی او را به درستی نشان دهد.
به خاک پای تو در دل چه گوشه‌ها خالی است
گمان مبر که در این خانه جای مهمان نیست
هوش مصنوعی: در دل من به خاطر عشق و احترام به تو، مکان‌های خالی و آزاد زیادی وجود دارد. تصور نکن که در این خانه جایی برای تو نیست.
به هر خیال چو معنی سراسری رفتم
کدام سینه که از داغ او گلستان نیست؟
هوش مصنوعی: وقتی به هر اندیشه‌ای که فکر می‌کنم، می‌بینم کدام قلب وجود دارد که از درد او رنج نمی‌برد و در عوض، گلستانی نیست؟
به غیر یار سعیدا در این سرای خیال
همیشه کیست که از کرده‌ها پشیمان نیست؟
هوش مصنوعی: در این دنیای خیال، به جز دوست خوبم، چه کسی وجود دارد که از کارهایش پشیمان نباشد؟