گنجور

شمارهٔ ۱۵۰

نگشت کار ز بخت سیاهتاب، درست
چو زلف شد همه کارم به پیچ و تاب درست
زگریه مردم چشم مرا زیانی نیست
ز دست موج نشد خانهٔ حباب درست
چرا به سلسلهٔ زلف خود ننازد او
که کرده نسبت خود را به آفتاب درست
به ناز و غمزه کند کار صد خمارشکن
نگاه صبحدم از چشم نیم خواب درست
به غیر پیر مغان دیده است کس که کسی
به زور آب کند خانهٔ خراب درست؟
به قصد کشتن من آمدی دمی بنشین
که من ببینم و هم نیست اضطراب درست
به فکر کار، نیفتاده کار رفت از دست
گذشت عمر و نیامد مرا حساب درست
کند ز راه نیاز آفتاب پابوسش
که پا هنوز نکرده است در رکاب درست
شکسته رونق ابیات را سعیدا زان
که کرده این غزل خود به انتخاب درست

اطلاعات

وزن: مفاعلن فعلاتن مفاعلن فعلن (مجتث مثمن مخبون محذوف)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: چکامه

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

نگشت کار ز بخت سیاهتاب، درست
چو زلف شد همه کارم به پیچ و تاب درست
هوش مصنوعی: کارهایم به خاطر بخت بد، به گونه‌ای پیچیده و سردرگم شده که مانند زلف‌هایم درهم و برهم است.
زگریه مردم چشم مرا زیانی نیست
ز دست موج نشد خانهٔ حباب درست
هوش مصنوعی: اگرچه مردم به خاطر گريه‌هايم ناراحت‌اند، اما این اشک‌ها برای من ضرری ندارد. درست است که موج‌ها خانهٔ حباب را به هم می‌زنند، اما حباب به خودی خود از بین نمی‌رود.
چرا به سلسلهٔ زلف خود ننازد او
که کرده نسبت خود را به آفتاب درست
هوش مصنوعی: چرا او به زیبایی موهایش افتخار کند در حالی که نسبتش به خورشید، روشن و درست است؟
به ناز و غمزه کند کار صد خمارشکن
نگاه صبحدم از چشم نیم خواب درست
هوش مصنوعی: چشمان نیمه‌بیدار صبحگاهی با ناز و حرکت‌های دلربای خود، می‌تواند کار هزاران هزار مسکن‌دهنده را انجام دهد.
به غیر پیر مغان دیده است کس که کسی
به زور آب کند خانهٔ خراب درست؟
هوش مصنوعی: هیچ‌کس جز پیر مغان ندیده که بتوان با زور آب، خانه‌ای ویران را تعمیر کرد.
به قصد کشتن من آمدی دمی بنشین
که من ببینم و هم نیست اضطراب درست
هوش مصنوعی: تو با نیت کشتن من به اینجا آمدی، پس لحظه‌ای آرام بگیر که من بتوانم ببینمت و نگرانیت ناپدید شود.
به فکر کار، نیفتاده کار رفت از دست
گذشت عمر و نیامد مرا حساب درست
هوش مصنوعی: در فکر کار و برنامه‌ریزی بودم، اما کارها از دستم خارج شد. عمرم گذشت و نتوانستم به حساب و کتاب صحیحی برسم.
کند ز راه نیاز آفتاب پابوسش
که پا هنوز نکرده است در رکاب درست
هوش مصنوعی: برای رسیدن به آفتاب، باید با نیاز و درخواست نزدیک شویم، گرچه هنوز در مسیر درست قرار نگرفته‌ایم.
شکسته رونق ابیات را سعیدا زان
که کرده این غزل خود به انتخاب درست
هوش مصنوعی: شعر به خاطر انتخاب دقیق و درست خود، حال و هوایی جدید پیدا کرده و به همین دلیل، زیبایی و جذابیتش را از دست داده است.