گنجور

غزل شمارهٔ ۶۷۳۰

صبر کن بر آب تلخ و شور تا گوهر شوی
سرمپیچ از ترک سر تا صاحب افسر شوی
هستی هر کس درین دیوان به قدر نیستی است
فرد باطل شو اگر خواهی که سردفتر شوی
سهل باشد قلب دشمن را پریشان ساختن
خویش را بشکن اگر خواهی که سرلشکر شوی
برق را پهلوی لاغر کهربای خرمن است
غم مخور ز اندیشه روزی اگر لاغر شوی
خاطر از وضع مکرر زود درهم می شود
یک دو ساغر نوش کن تا عالم دیگر شوی
تا نریزی آب نومیدی بر آتش حرص را
تشنه می میری اگر سرچشمه کوثر شوی
مرد عشقی بر سر بازار رسوایی برآی
تا به کی از پرده ناموس در چادر شوی؟
مهر خاموشی اگر صائب کنی نقش نگین
محرم اسرار مستان چون لب ساغر شوی
این جواب آن غزل صائب که یاران گفته اند
مگذر از بیگانگی هر چند محرمتر شوی

اطلاعات

وزن: فاعلاتن فاعلاتن فاعلاتن فاعلن (رمل مثمن محذوف)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: ویکی‌درج

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

صبر کن بر آب تلخ و شور تا گوهر شوی
سرمپیچ از ترک سر تا صاحب افسر شوی
هوش مصنوعی: صبر کن تا بر تلخی و شوری آب غلبه کنی، تا به مرحله‌ای برسی که مانند یک جواهر باارزش و درخشان شوی. با تلاش و تحمل، از مشکلات فراتر برو و به مقام والایی دست یاب.
هستی هر کس درین دیوان به قدر نیستی است
فرد باطل شو اگر خواهی که سردفتر شوی
هوش مصنوعی: وجود هر فرد در این جهان به اندازه نیستی اوست. پس اگر می‌خواهی مقام و منزلتی داشته باشی، باید از امور بی‌فایده و بی‌معنا دوری کنی.
سهل باشد قلب دشمن را پریشان ساختن
خویش را بشکن اگر خواهی که سرلشکر شوی
هوش مصنوعی: آشفته کردن قلب دشمن کار سختی نیست، اگر می‌خواهی فرمانده موفقی باشی، باید اراده و خودت را تحکیم کنی.
برق را پهلوی لاغر کهربای خرمن است
غم مخور ز اندیشه روزی اگر لاغر شوی
هوش مصنوعی: برق مثل یک لامپ در کنار یک کهربای باریک و لاغر است و نباید نگرانی از فکر کردن به روزهایی داشته باشی که ممکن است ضعیف و لاغر شوی.
خاطر از وضع مکرر زود درهم می شود
یک دو ساغر نوش کن تا عالم دیگر شوی
هوش مصنوعی: به خاطر اینکه وضع و حال انسان مدام تغییر می‌کند، ذهن و احساسات او به‌سرعت تحت تأثیر قرار می‌گیرد. بنابراین، نوشیدن یک یا دو لیوان از نوشیدنی می‌تواند به تو کمک کند تا از وضعیت فعلی خود فاصله بگیری و به دنیای دیگری بروی.
تا نریزی آب نومیدی بر آتش حرص را
تشنه می میری اگر سرچشمه کوثر شوی
هوش مصنوعی: هیچ وقت ناامیدی را بر شوق و آرزوهایت نریز، چون اگر در دل تو بخواهد هر چیزی تو را تشنه نگه‌دارد، حتی اگر به بزرگی سرچشمه کوثر شوی، از بین می‌روی.
مرد عشقی بر سر بازار رسوایی برآی
تا به کی از پرده ناموس در چادر شوی؟
هوش مصنوعی: مردی که عاشق است، چرا در میان مردم شرم و حیا را کنار نگذارد؟ تا چه زمانی می‌خواهی در چادر و پرده خود را پنهان کنی و از عشق حقیقی‌ات دور بمانی؟
مهر خاموشی اگر صائب کنی نقش نگین
محرم اسرار مستان چون لب ساغر شوی
هوش مصنوعی: اگر به راز و سکوت اهمیت بدهی، مانند نگینی در دست کسی خواهی بود که اسرار دل‌های عاشقان را می‌داند، و وقتی با شراب‌خواران همراه شوی، به رازهای عمیق‌تری دست خواهی یافت.
این جواب آن غزل صائب که یاران گفته اند
مگذر از بیگانگی هر چند محرمتر شوی
هوش مصنوعی: این متن به معنای این است که اگرچه ممکن است به دیگران نزدیک‌تر شوی و روابط عمیق‌تری برقرار کنی، اما هنوز هم باید مراقب بیگانگی و فاصله‌های احساسی باقی‌مانده باشی. در واقع، ممکن است در ظاهر به دیگران نزدیک‌تر شوی، اما این نزدیکی به معنای عدم وجود حس بیگانگی نیست.