گنجور

غزل شمارهٔ ۶۶۰

ز نوبهار شود چون شکفته لاله ما؟
که خون مرده کند باده را پیاله ما
اگر چه بلبل ما هیچ فصل نیست خموش
یکی هزار شود در بهار ناله ما
کجا به دیده ما هر ستاره می آید؟
به روی ماه گشوده است چشم هاله ما
ز چشم شور همان در شکنجه ایم مدام
اگر چه شد چو هما استخوان نواله ما
به لوح ساده ز ما همچو صبح قانع شو
که حرف، نقطه سهوست در رساله ما
کنیم چشم به تسخیر او چگونه سیاه؟
که رم ز سایه خود می کند غزاله ما
به ما سپهر سیه دل چه می تواند کرد؟
به روی داغ گشوده است چشم لاله ما
نباشد از دل خود چون کباب ما صائب؟
که غیر شیشه کسی نیست هم پیاله ما

اطلاعات

وزن: مفاعلن فعلاتن مفاعلن فعلن (مجتث مثمن مخبون محذوف)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: ویکی‌درج

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

ز نوبهار شود چون شکفته لاله ما؟
که خون مرده کند باده را پیاله ما
هوش مصنوعی: از بهار چه برخواهد آمد هنگامی که لاله‌مان شکفته شود؟ آیا این خون مرده، شراب را به پیاله‌مان خواهد فرستاد؟
اگر چه بلبل ما هیچ فصل نیست خموش
یکی هزار شود در بهار ناله ما
هوش مصنوعی: هرچند صدای بلبل ما در هیچ فصلی شنیده نمی‌شود، اما وقتی بهار می‌رسد، ناله و صدای ما به حدی زیاد می‌شود که به مانند هزار بلبل می‌گردد.
کجا به دیده ما هر ستاره می آید؟
به روی ماه گشوده است چشم هاله ما
هوش مصنوعی: در کجا می‌توان دید که هر ستاره برای ما می‌درخشد؟ چون چشم هاله ما به روی ماه باز شده است.
ز چشم شور همان در شکنجه ایم مدام
اگر چه شد چو هما استخوان نواله ما
هوش مصنوعی: ما همیشه در عذاب و دردسر هستیم، حتی اگر مانند پرنده‌ای قوی و زیبا به نظر بیاییم.
به لوح ساده ز ما همچو صبح قانع شو
که حرف، نقطه سهوست در رساله ما
هوش مصنوعی: از ما در این نوشته ساده، مثل سپیده‌دم راضی باش، زیرا کلمات فقط اشتباهاتی در متن ما هستند.
کنیم چشم به تسخیر او چگونه سیاه؟
که رم ز سایه خود می کند غزاله ما
هوش مصنوعی: چگونه می‌توانیم به تسخیر او نگاه کنیم در حالی که غزاله ما از سایه خودش فرار می‌کند؟
به ما سپهر سیه دل چه می تواند کرد؟
به روی داغ گشوده است چشم لاله ما
هوش مصنوعی: چنین می‌گوید: تقدیر و سرنوشت تاریک چه تأثیری بر ما می‌تواند داشته باشد؟ چشمان گل لاله ما با درد خود، دلیلی بر پایداری و امید دارد.
نباشد از دل خود چون کباب ما صائب؟
که غیر شیشه کسی نیست هم پیاله ما
هوش مصنوعی: آیا دل ما مانند کباب نمی‌سوزد؟ چرا که هیچ‌کس جز شیشه نیست که هم‌راز ما باشد.

خوانش ها

غزل شمارهٔ ۶۶۰ به خوانش عندلیب