گنجور

غزل شمارهٔ ۶۰۶

مکن به غنچه گره نوبهار عالم را
تبسمی کن و بگشای کار عالم را
به خنده ای گل بی خار می توانی کرد
اگر التفات کنی، خارزار عالم را
فلک سوار چو عیسی نمی توانی شد
ز خویش تا نفشانی غبار عالم را
کجی ز مار به افسون نمی توان بردن
چگونه راست توان کرد کار عالم را
مبند نقش اقامت که همچو موج سراب
قرار نیست دمی پود و تار عالم را
نتیجه ای به جز از خانمان خرابی نیست
خرابی دل امیدوار عالم را
عجب که روز قیامت ز خاک برخیزد
به دوش هر که نهادند بار عالم را
خوشا کسی که چو صائب ز خاکساری ها
به دیده خاک زند اعتبار عالم را

اطلاعات

وزن: مفاعلن فعلاتن مفاعلن فعلن (مجتث مثمن مخبون محذوف)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: ویکی‌درج

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

مکن به غنچه گره نوبهار عالم را
تبسمی کن و بگشای کار عالم را
هوش مصنوعی: از غنچه‌ها در فصل بهار لبخند بزن و مشکلات دنیا را آسان کن.
به خنده ای گل بی خار می توانی کرد
اگر التفات کنی، خارزار عالم را
هوش مصنوعی: با یک لبخند و توجهی می‌توانی در دنیای پر از مشکلات و سختی‌ها، گل زیبا و بدون خار بسازی.
فلک سوار چو عیسی نمی توانی شد
ز خویش تا نفشانی غبار عالم را
هوش مصنوعی: تو نمی‌توانی همچون عیسی بر آسمان سوار شوی، مگر اینکه گرد و غبار دنیای خود را از خود دور کنی.
کجی ز مار به افسون نمی توان بردن
چگونه راست توان کرد کار عالم را
هوش مصنوعی: نمی‌توان کج‌روی‌ها را با ترفند و فریب درست کرد، چون برای اصلاح امور جهان نیاز به راه‌های درست و اصولی داریم.
مبند نقش اقامت که همچو موج سراب
قرار نیست دمی پود و تار عالم را
هوش مصنوعی: محل زندگی‌ات را موقت و ناپایدار بدان، زیرا مانند موجی که در سراب ظاهر می‌شود، هیچ ثباتی ندارد و لحظه‌ای باقی نمی‌ماند.
نتیجه ای به جز از خانمان خرابی نیست
خرابی دل امیدوار عالم را
هوش مصنوعی: هیچ نتیجه‌ای جز ویرانی خانه و دل بی‌امید نخواهد بود.
عجب که روز قیامت ز خاک برخیزد
به دوش هر که نهادند بار عالم را
هوش مصنوعی: عجب است که در روز قیامت، هر کسی که بار گران دنیا را به دوش کشیده، از خاک بلند شود.
خوشا کسی که چو صائب ز خاکساری ها
به دیده خاک زند اعتبار عالم را
هوش مصنوعی: خوشا به حال کسی که مانند صائب، از humildity و تواضع خود به گونه‌ای زندگی کند که به دیگران در جهان اعتبار و احترام بدهد.

خوانش ها

غزل شمارهٔ ۶۰۶ به خوانش عندلیب

حاشیه ها

1399/05/11 10:08
مظفر محمدی الموتی خشکچالی

در مصراع دوم بیت دوم، برای موزون شدنِ وزن، «گر» (به جای «اگر»)، باید درست باشد.
«گر» التفات کنی، خارزار عالم را