گنجور

غزل شمارهٔ ۶۰۴۲

ای که چون گل خنده بر اوضاع عالم می زنی
مستعد گوشمال خار می باید شدن
همچو صائب صحت جاوید اگر داری طمع
خسته آن نرگس بیمار می باید شدن
چون سیاهی شد ز مو هشیار می باید شدن
صبح چون روشن شود بیدار می باید شدن
عمرها کار تو با گفتار بی کردار بود
بعد ازین کردار بی گفتار می باید شدن
برنخیزد هر که در قید تن آسانی فتاد
صد بیابان دو ازین دیوار می باید شدن
گوهر آسودگی در حلقه تسبیح نیست
در کمند وحدت زنار می باید شدن
تا شوی چشم و چراغ عالمی چون آفتاب
خاکمال کوچه و بازار می باید شدن
چشم ها از شبنم گل وام می باید گرفت
واله آن آتشین رخسار می باید شدن
تا نگردی فانی از میخانه پا بیرون منه
زین مکان بی جبه و دستار می باید شدن
چون زمین یک جا ستادن می کند دل را سیاه
همچو مه گرد جهان سیار می باید شدن

اطلاعات

وزن: فاعلاتن فاعلاتن فاعلاتن فاعلن (رمل مثمن محذوف)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: ویکی‌درج

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

ای که چون گل خنده بر اوضاع عالم می زنی
مستعد گوشمال خار می باید شدن
هوش مصنوعی: ای که مانند گل، با خنده بر جریان‌های زندگی می‌خندی، باید آماده‌ی تحمل سختی‌ها و چالش‌ها هم باشی.
همچو صائب صحت جاوید اگر داری طمع
خسته آن نرگس بیمار می باید شدن
هوش مصنوعی: اگر می‌خواهی مانند صائب همیشه سالم و برقرار بمانی، باید به محبت و یاری آن نرگس بیمار دل ببندی و امیدوار باشی.
چون سیاهی شد ز مو هشیار می باید شدن
صبح چون روشن شود بیدار می باید شدن
هوش مصنوعی: وقتی که تاریکی به سراغ انسان می‌آید، باید آماده شد که با روشن شدن صبح دوباره بیدار و هوشیار شویم.
عمرها کار تو با گفتار بی کردار بود
بعد ازین کردار بی گفتار می باید شدن
هوش مصنوعی: زندگی‌ات تنها به سخن گفتن و بدون عمل گذشت. از این پس باید به عمل کردن بدون نیاز به گفتن روی بیاوری.
برنخیزد هر که در قید تن آسانی فتاد
صد بیابان دو ازین دیوار می باید شدن
هوش مصنوعی: هر کسی که در دام راحت‌طلبی گرفتار شود، نمی‌تواند از موانع و چالش‌های زندگی عبور کند. برای رسیدن به هدف‌ها و پیشرفت، باید از موانع عبور کرد و تلاش کرد.
گوهر آسودگی در حلقه تسبیح نیست
در کمند وحدت زنار می باید شدن
هوش مصنوعی: زیبایی آرامش در حلقه تسبیح یافت نمی‌شود؛ برای رسیدن به وحدت باید به اخلاص و صداقت متعهد بود.
تا شوی چشم و چراغ عالمی چون آفتاب
خاکمال کوچه و بازار می باید شدن
هوش مصنوعی: برای اینکه مانند آفتابی روشنی‌بخش و امیدبخش برای دیگران باشی، باید موانع و سختی‌ها را در محیط اطراف خود پشت سر بگذاری.
چشم ها از شبنم گل وام می باید گرفت
واله آن آتشین رخسار می باید شدن
هوش مصنوعی: چشم‌ها باید از زیبایی و جلوه‌ی شبنم روی گل استفاده کنند و دل‌باخته‌ی آن چهره‌ی آتشین و دلربا بشوند.
تا نگردی فانی از میخانه پا بیرون منه
زین مکان بی جبه و دستار می باید شدن
هوش مصنوعی: تا زمانی که از میخانه به دور نمی‌روی و از آنجا خارج نمی‌شوی، نباید بدون جبهه و دستار به این مکان پا بگذاری. نوشیدن شراب لازم است.
چون زمین یک جا ستادن می کند دل را سیاه
همچو مه گرد جهان سیار می باید شدن
هوش مصنوعی: وقتی که زمین در یک جا ثابت می‌شود، دل آدمی هم با غم و تیره‌گویی پر می‌شود و باید چنان شود که مانند مه در دور دنیا بچرخد.