گنجور

غزل شمارهٔ ۵۰۲۷

ز دل برون نرود چشم آشنا رویش
سری به دامن مجنون نهاده آهویش
فکند از سر گردنکشان عالم خاک
کلاه عقل، تماشای طاق ابرویش
ز خواب حیرت، آیینه راکند بیدار
اگر چنین شود ازمی عرق فشان رویش
ز حال دل خبرم نیست، اینقدر دانم
که دست شانه نگارین برآمد ازمویش
ز خواب مرگ چو گل تازه روی برخیزند
اگر به خاک شهیدان گذر کند بویش
که دیده نافه ز آهو دونده ترباشد؟
که دیده زلف که باشد رساتر از بویش ؟
که آب می دهد از روی آتشینش چشم ؟
اگر عرق نکند پرده داری رویش
ز بار دل کند آزاد سرو راصائب
در آن چمن که کند جلوه قد دلجویش

اطلاعات

وزن: مفاعلن فعلاتن مفاعلن فعلن (مجتث مثمن مخبون محذوف)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: ویکی‌درج

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

ز دل برون نرود چشم آشنا رویش
سری به دامن مجنون نهاده آهویش
هوش مصنوعی: چشم آشنای من نمی‌تواند از دل بیرون برود؛ چرا که روی او یک سر به دامن مجنون نهاده و حالتی شبیه آهوی سرگردان دارد.
فکند از سر گردنکشان عالم خاک
کلاه عقل، تماشای طاق ابرویش
هوش مصنوعی: او با فهم و هوش خود، اندیشه‌های نادرست و بی‌پایه را کنار می‌زند و به زیبایی و جذابیت خاصی که در چهره او وجود دارد، می‌نگرد.
ز خواب حیرت، آیینه راکند بیدار
اگر چنین شود ازمی عرق فشان رویش
هوش مصنوعی: اگر آینه از خواب حیرت بیدار شود، و چهره‌اش در اثر شراب درخشنده باشد، نتیجه‌ای شگفت‌انگیز خواهد کرد.
ز حال دل خبرم نیست، اینقدر دانم
که دست شانه نگارین برآمد ازمویش
هوش مصنوعی: من از حال دل خود خبری ندارم، اما می‌دانم که دست زیبا و رنگین او از میان موهایش بیرون آمده است.
ز خواب مرگ چو گل تازه روی برخیزند
اگر به خاک شهیدان گذر کند بویش
هوش مصنوعی: اگر گل‌ها از خواب مرگ بیدار شوند و در خاک شهیدان بگذرند، بوی آنها عطر خاصی خواهد داشت.
که دیده نافه ز آهو دونده ترباشد؟
که دیده زلف که باشد رساتر از بویش ؟
هوش مصنوعی: چطور می‌توان دیدی داشت که از جدایی و فاصله غمگین نباشد؟ چطور ممکن است چیزی که به زیبایی زلف شباهت دارد، نتواند بوی خوشی را منتقل کند؟
که آب می دهد از روی آتشینش چشم ؟
اگر عرق نکند پرده داری رویش
هوش مصنوعی: کیست که از چشمان آتشین او اشک بریزد؟ اگر زیبایی‌اش، دل را به درد نمی‌آورد و عرق نمی‌کند.
ز بار دل کند آزاد سرو راصائب
در آن چمن که کند جلوه قد دلجویش
هوش مصنوعی: در باغی که سرو زیبا قد خود را به نمایش می‌گذارد، دل آزاد و رهاست و از غم‌ها دور شده است.