گنجور

غزل شمارهٔ ۴۵۰۶

سری راکه سودا ز سامان برآرد
به یوسف سراز یک گریبان برآرد
شود دولت یوسف آن روز صافی
که صد چله در کنج زندان برآرد
به زندان تن جان مخلد نماند
که یوسف سراز چاه کنعان برآرد
ازین میوه داران نشد سنگ روزی
مگر سرودستی به احسان برآرد
ز پیری جوانتر شود آرزوها
به صد سالگی حرص دندان برآرد
کسی را که درد طلب خضر ره شد
ز سنگ سیه آب حیوان برآرد
بود پخته نانش چو خورشید تابان
تنوری که از خویش طوفان برآرد
سپندی است در بزم آتش عذاران
ز آتش خلیلی که ریحان برآرد
به آسانی آرد برون بیژن از چه
کسی کز تنور فلک نان برآرد
چو برگ خزان بلبل از شاخ ریزد
کجا صائب از سینه افغان برآرد

اطلاعات

وزن: فعولن فعولن فعولن فعولن (متقارب مثمن سالم)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: ویکی‌درج

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

سری راکه سودا ز سامان برآرد
به یوسف سراز یک گریبان برآرد
هوش مصنوعی: هرگاه دل در گرو عشق و شوقی باشد، حتی اگر توفیق و آرامش از دست برود، احساسات و تمایلات عمیق، فرد را به سوی معشوق می‌کشاند و او را از همه چیز جدا می‌کند.
شود دولت یوسف آن روز صافی
که صد چله در کنج زندان برآرد
هوش مصنوعی: روز روشن و خوشی خواهد رسید که یوسف در نهایت از زندان آزاد می‌شود و خوشبختی او نمایان می‌گردد، حتی بعد از تحمل سال‌ها سختی و دورانی طولانی.
به زندان تن جان مخلد نماند
که یوسف سراز چاه کنعان برآرد
هوش مصنوعی: اگر روح جاودانی انسان در قید و بند تن باشد، روزی خواهد رسید که مانند یوسف از چاه کنعان آزاد خواهد شد.
ازین میوه داران نشد سنگ روزی
مگر سرودستی به احسان برآرد
هوش مصنوعی: هیچ یک از افرادی که در زمینه پرورش میوه فعالیت دارند، به بهره‌وری و موفقیت نمی‌رسند مگر این که با دست و دلی نیکو و نیت خیر، به دیگران کمک کنند.
ز پیری جوانتر شود آرزوها
به صد سالگی حرص دندان برآرد
هوش مصنوعی: با گذر زمان و افزایش سن، آرزوها تازه‌تر و پرشورتر می‌شود. حتی در سنین بالا، همچنان желاتی و آرزوهایی در دل وجود دارد که به شدت احساس می‌شود.
کسی را که درد طلب خضر ره شد
ز سنگ سیه آب حیوان برآرد
هوش مصنوعی: کسی که در جست‌وجوی حقیقت و علم است، مانند خضر پیامبر، می‌تواند حتی از سختی‌ها و مشکلات (سنگ سیاه) بهره‌ای (آب حیات) ببرد و به رشد و ترقی دست یابد.
بود پخته نانش چو خورشید تابان
تنوری که از خویش طوفان برآرد
هوش مصنوعی: نان او به مانند خورشید درخشان و داغ است، گویی تنوری که از خود طوفانی را به وجود می‌آورد.
سپندی است در بزم آتش عذاران
ز آتش خلیلی که ریحان برآرد
هوش مصنوعی: در مهمانی‌ای شاداب و پر شور، مانند شعله‌ی آتش، عذاران (نوجوانان) از آتش عشق خلیلی سرشارند و می‌توانند برای دیگران نعمت‌هایی چون ریحان و گل‌ها به ارمغان بیاورند.
به آسانی آرد برون بیژن از چه
کسی کز تنور فلک نان برآرد
هوش مصنوعی: بیژن به راحتی نمی‌تواند از کسی کمک بگیرد که مانند تنور آسمان نان را به وجود می‌آورد.
چو برگ خزان بلبل از شاخ ریزد
کجا صائب از سینه افغان برآرد
هوش مصنوعی: وقتی که بلبل، همچون برگ‌های پاییزی، از شاخه می‌افتد، صائب کجا می‌تواند از دلش فریادی بلند کند؟