غزل شمارهٔ ۴۳۹۵
شرمی که بود ساخته مطلوب نباشد
شهباز نظر دوخته محجوب نباشد
یوسف صفتی را که زلیخا برداز راه
پروای نظربازی یعقوب نباشد
از چهره بی شرم شود عشق هوسناک
زان حسن بپرهیز که محجوب نباشد
حسنی که ز صورت نبود معنی او بیش
گرماه تمام است که مرغوب نباشد
درد همه کس بیشتر از تاب و توان است
در پله خودکیست که ایوب نباشد
چندان که چو گل گوش فکندیم درین باغ
حرفی نشنیدیم که دلکوب نباشد
بی سختی ایام بصیرت نتوان یافت
کورست هرآن ره که لگدکوب نباشد
عقل است حجاب کشش عالم بالا
دیوانه محال است که مجذوب نباشد
صائب دل عاشق به چه امید شود خون
خونخواری اگر شیوه محبوب نباشد
اطلاعات
وزن: مفعول مفاعیل مفاعیل فعولن (هزج مثمن اخرب مکفوف محذوف)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: ویکیدرج
* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
برگردان به زبان ساده
شرمی که بود ساخته مطلوب نباشد
شهباز نظر دوخته محجوب نباشد
هوش مصنوعی: اگر شرمی وجود داشته باشد که به خواستهها و اهداف نرسد، پس به مانند پرندهای که به دور از نگاهها مانده، قابل توجه و شناختهشده نخواهد بود.
یوسف صفتی را که زلیخا برداز راه
پروای نظربازی یعقوب نباشد
هوش مصنوعی: یوسف که زیباییاش باعث شد زلیخا به او علاقهمند شود، نباید به خاطر نگرانی یعقوب از چشمچرانی بر تنهایی و دوریاش غصه بخورد.
از چهره بی شرم شود عشق هوسناک
زان حسن بپرهیز که محجوب نباشد
هوش مصنوعی: عشق ممکن است به خاطر زیبایی بیپرده و فریبندهاش، به حالت هوسناکی دربیاید. پس از زیباییهایی که پوشیده و پنهان نیستند، پرهیز کن.
حسنی که ز صورت نبود معنی او بیش
گرماه تمام است که مرغوب نباشد
هوش مصنوعی: زیبایی که تنها به چهره باشد، معنا ندارد. مانند گرما که اگر کامل نباشد، ارزش خاصی نخواهد داشت.
درد همه کس بیشتر از تاب و توان است
در پله خودکیست که ایوب نباشد
هوش مصنوعی: مشکلات و دردهای هر فرد بیشتر از آن چیزی است که بتواند تحمل کند و در میان همه انسانها، هیچکس به اندازه ایوب با صبر و استقامت نبوده است.
چندان که چو گل گوش فکندیم درین باغ
حرفی نشنیدیم که دلکوب نباشد
هوش مصنوعی: ما تا زمانی که به گل گوش فرادیم در این باغ، هیچ سخنی نشنیدیم که دلانگیز نباشد.
بی سختی ایام بصیرت نتوان یافت
کورست هرآن ره که لگدکوب نباشد
هوش مصنوعی: در زندگی، برای دستیابی به درک و آگاهی واقعی باید با چالشها و سختیها روبرو شویم. اگر کسی در مسیر خود به دشواریها نپردازد، در حقیقت دچار نوعی نادانی و نابینایی است و نمیتواند به درستی راه خود را پیدا کند.
عقل است حجاب کشش عالم بالا
دیوانه محال است که مجذوب نباشد
هوش مصنوعی: عقل مانع از جذب و کشش به عالم بالا میشود و کسی که دیوانه باشد، نمیتواند بدون جذب شدن به آن عالم زندگی کند.
صائب دل عاشق به چه امید شود خون
خونخواری اگر شیوه محبوب نباشد
هوش مصنوعی: دل عاشق به چه امیدی میتواند زندگی کند، اگر محبوبش به او توجهی نکند و از او دور باشد؟

صائب