گنجور

غزل شمارهٔ ۳۹۸۲

اسیر عشق تو دلتنگ از الم نشود
حجاب خنده این کبک کوه غم نشود
کجا به درهم ودینار می شود معمور
به درد وداغ تو هر دل که محتشم نشود
ز حرف مردم عالم کشیده دار انگشت
که زود عمر تو کوتاه چون قلم نشود
کراست زهره تواند به گرد ما گردید
اگر کبوتر ما دور از حرم نشود
به زیر بار ستم روزگار خم سازد
ز بار طاعت حق قامتی که خم نشود
به سنگ کم نکند التفات مرد تمام
خداپرست مقید به یک صنم نشود
که رو نهاد به هستی که از پشیمانی
نفس گسسته به معموره عدم نشود
ز انقلاب توان برد جان به همواری
که آب آینه هرگز زیاد وکم نشود
شود ز گردگنه پاک سینه ای صائب
که غافل از نفس پاک صبحدم نشود

اطلاعات

وزن: مفاعلن فعلاتن مفاعلن فعلن (مجتث مثمن مخبون محذوف)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: ویکی‌درج

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

اسیر عشق تو دلتنگ از الم نشود
حجاب خنده این کبک کوه غم نشود
هوش مصنوعی: عاشق تو دچار دلتنگی است و غم در دلش راهی نمی‌یابد. هیچ چیز نمی‌تواند مانع شادی او شود، حتی اگر مانند کبکی در کوهها باشد.
کجا به درهم ودینار می شود معمور
به درد وداغ تو هر دل که محتشم نشود
هوش مصنوعی: کجا می‌توان به پول و ثروت دل بست، وقتی که هیچ دلی بدون غم و درد تو آرام نمی‌گیرد؟
ز حرف مردم عالم کشیده دار انگشت
که زود عمر تو کوتاه چون قلم نشود
هوش مصنوعی: ز حرف و سخن دیگران غصه نخور و به آن اهمیت نده، زیرا عمر تو به سرعت می‌گذرد و نباید اجازه دهی که این نظرات تو را دچار مشکل کنند.
کراست زهره تواند به گرد ما گردید
اگر کبوتر ما دور از حرم نشود
هوش مصنوعی: اگر کسی جرأت کند و به دور ما بیفتد، باید بداند که کبوتر ما هرگز از حرم دور نخواهد شد.
به زیر بار ستم روزگار خم سازد
ز بار طاعت حق قامتی که خم نشود
هوش مصنوعی: این جمله به این معناست که اگر کسی در برابر مشکلات و سختی‌های زندگی خم شود، نشانه‌ آن است که به وظایف و فرمان‌های الهی عمل کرده است. در واقع، تنها کسی که به اصول و ارزش‌های خود پایبند باقی می‌ماند، می‌تواند در برابر فشارهای زندگی سرسخت و استوار بایستد.
به سنگ کم نکند التفات مرد تمام
خداپرست مقید به یک صنم نشود
هوش مصنوعی: مردی که خداپرست و با ایمان است، هرگز توجه خود را به چیزی کم نمی‌کند و به یک بت و شیء بی‌ارزش وابسته نمی‌شود.
که رو نهاد به هستی که از پشیمانی
نفس گسسته به معموره عدم نشود
هوش مصنوعی: او به زندگی روی آورد تا از پشیمانی‌های درون خود رهایی یابد و به سرنوشت بی‌وجودی دچار نشود.
ز انقلاب توان برد جان به همواری
که آب آینه هرگز زیاد وکم نشود
هوش مصنوعی: از تغییرات و نوسانات زندگی می‌توان جان را به آرامش و ثباتی رساند که در آن، مانند آب در آینه، هیچگاه افزایش و کاهشی مشاهده نشود.
شود ز گردگنه پاک سینه ای صائب
که غافل از نفس پاک صبحدم نشود
هوش مصنوعی: کسی که از گناهان دوری کند و دلش را پاک کند، در حقیقت به فکری عمیق دست می‌یابد و هرگز از یاد بردن نفس و پاکی در صبحگاهان غافل نخواهد شد.