گنجور

غزل شمارهٔ ۳۰۸۱

زدل طرفی نبستی در جهان گل چه خواهی شد؟
نگردیدی گهر در بحر، در ساحل چه خواهی شد؟
تو کز خواب گران در عین ره سنگ نشان گشتی
اگر بارافکنی در دامن منزل چه خواهی شد؟
زطوف کعبه گل، سجده چشم از مردمان داری
دهندت راه اگر در آستانه دل چه خواهی شد؟
تو کز نقش قدم گم کرده ای خود را درین وادی
اگر افتد به دستت دامن محمل چه خواهی شد؟
به هشیاری زدی بر سنگ چندین شیشه دل را
خدا ناکرده گر می نوشی ای غافل چه خواهی شد؟
تو در بیرون در چون شمع سر تا پا زبان گشتی
اگر راه سخن یابی در آن محفل چه خواهی شد؟
به معراج شهادت پایه خود را رسانیدی
همان پر می فشانی، دیگر ای بسمل چه خواهی شد؟
خجالت نیست آب تلخ را از صحبت دریا
نیامیزی اگر با عالم باطل چه خواهی شد؟
جواب آن غزل صائب که می گوید حکیم ما
اگر عاشق نخواهی شد دگر ای دل چه خواهی شد؟

اطلاعات

وزن: مفاعیلن مفاعیلن مفاعیلن مفاعیلن (هزج مثمن سالم)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: ویکی‌درج

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

زدل طرفی نبستی در جهان گل چه خواهی شد؟
نگردیدی گهر در بحر، در ساحل چه خواهی شد؟
هوش مصنوعی: اگر در دل خود جایی برای دیگری نمانده، در این دنیا چه نتیجه‌ای خواهی گرفت؟ اگر در دریا گوهری را جستجو نکردی، چه انتظاری از ایستادن در ساحل داری؟
تو کز خواب گران در عین ره سنگ نشان گشتی
اگر بارافکنی در دامن منزل چه خواهی شد؟
هوش مصنوعی: اگر تو از خواب سنگین و عمیق بیدار شوی و در میانه راه سنگی بیفتی، وقتی که بار خود را در دامن منزل بگذاری، چه وضعیتی برایت پیش خواهد آمد؟
زطوف کعبه گل، سجده چشم از مردمان داری
دهندت راه اگر در آستانه دل چه خواهی شد؟
هوش مصنوعی: اگر در برابر خداوندی که توبوخدایی می‌کند، به سجده بیفتی و از این کار به مردم بی‌توجهی کنی، در آستانه دل خود چه اتفاقی برایت خواهد افتاد؟
تو کز نقش قدم گم کرده ای خود را درین وادی
اگر افتد به دستت دامن محمل چه خواهی شد؟
هوش مصنوعی: تو که در این راه به دنبال خودت می‌گردی و نشانی از خودت پیدا نکرده‌ای، اگر دستی به دامن این محمل (بار و بنه) برسد، چه تغییری در تو ایجاد خواهد شد؟
به هشیاری زدی بر سنگ چندین شیشه دل را
خدا ناکرده گر می نوشی ای غافل چه خواهی شد؟
هوش مصنوعی: اگر با هشیاری و دقت بر روی سنگ‌های شیشه‌ای که دل‌های بسیاری را شکسته‌ای تمرکز کنی، خدا نکند که اگر مغرور و بی‌توجه باشی، عاقبت کارت چه خواهد شد؟
تو در بیرون در چون شمع سر تا پا زبان گشتی
اگر راه سخن یابی در آن محفل چه خواهی شد؟
هوش مصنوعی: اگر تو در دنیای بیرون همچون شمعی با نور و مهربانی درخشان باشی و همچنان تمام وجودت را صرف آن کنی، وقتی در جمعی حاضر شوی و بتوانی با دیگران صحبت کنی، چه تاثیری بر آن جمع خواهی گذاشت؟
به معراج شهادت پایه خود را رسانیدی
همان پر می فشانی، دیگر ای بسمل چه خواهی شد؟
هوش مصنوعی: به اوج شهادت دست یافتی و مقام خود را بالا بردی، حالا همان‌طور که به پرواز ادامه می‌دهی، دیگر ای کسی که آسیب دیده‌ای، چه سرنوشتی خواهی داشت؟
خجالت نیست آب تلخ را از صحبت دریا
نیامیزی اگر با عالم باطل چه خواهی شد؟
هوش مصنوعی: اگر در کنار دریا هستی، بد نیست که آب تلخ را به آن اضافه کنی. اما اگر با نادانی و بی‌دانشی در ارتباط باشی، نتیجه‌اش چه خواهد شد؟
جواب آن غزل صائب که می گوید حکیم ما
اگر عاشق نخواهی شد دگر ای دل چه خواهی شد؟
هوش مصنوعی: اگر عشق را قبول نکنی و به آن روی نیاوری، دل تو به کجا خواهد رفت؟ چه آینده‌ای برای تو رقم خواهد خورد؟