گنجور

غزل شمارهٔ ۳۰۷۳

گل از نشو و نماگر این چنین برجسته خواهد شد
رگ ابر بهاران رشته گلدسته خواهد شد
اگر این است کیفیت هوای نوبهاران را
در میخانه از گرد کسادی بسته خواهد شد
به جوش آرد چنین گر نوبهاران مغز عالم را
با زنجیر کز زور جنون بگسسته خواهد شد
چنین گر عام سازد فیض را ابر کف ساقی
زقید خشکسال زهد، زاهد رسته خواهد شد
زما بیطاقتان چون سیل خودداری نمی آید
به دریا می رسد هر کس به ما پیوسته خواهد شد
مشو نومید اگر یک چند اشکت بی اثر باشد
که هر سیلی به دریا عاقبت پیوسته خواهد شد
به گفت وگو دلی خوش می کند صائب، نمی داند
که گر خاموش گردد جنت در بسته خواهد شد

اطلاعات

وزن: مفاعیلن مفاعیلن مفاعیلن مفاعیلن (هزج مثمن سالم)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: ویکی‌درج

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

گل از نشو و نماگر این چنین برجسته خواهد شد
رگ ابر بهاران رشته گلدسته خواهد شد
هوش مصنوعی: اگر گل به همین شکل رشد کند، به زودی بسیار برجسته و زیبا خواهد شد. همچنین، رگ‌های ابر بهاری به شکل کنگره‌های خوش‌نما در خواهند آمد.
اگر این است کیفیت هوای نوبهاران را
در میخانه از گرد کسادی بسته خواهد شد
هوش مصنوعی: اگر این‌گونه باشد که هوای بهار در میخانه‌ها چنین خواهد بود، پس از کسادی و خستگی دلی را نخواهید یافت.
به جوش آرد چنین گر نوبهاران مغز عالم را
با زنجیر کز زور جنون بگسسته خواهد شد
هوش مصنوعی: اگر بهار به شدت و شتاب بیاید، عقل و درک دنیا را به هیجان خواهد آورد و زنجیرهای جنون را که به خاطر قدرت عشق و شورش درونی، از هم خواهد گسست.
چنین گر عام سازد فیض را ابر کف ساقی
زقید خشکسال زهد، زاهد رسته خواهد شد
هوش مصنوعی: اگر فیض و رحمت خداوند به مانند بارانی در سطح عموم پخش شود، آن گاه زاهدان خشک و بی‌روح که تنها به ظواهر دین پایبندند، از محدودیت‌ها و قید و بندهای خود رها خواهند شد و به معنای واقعی زندگی نزدیک می‌شوند.
زما بیطاقتان چون سیل خودداری نمی آید
به دریا می رسد هر کس به ما پیوسته خواهد شد
هوش مصنوعی: من بی‌طاقت‌ها مانند سیلی هستم که نمی‌توانم خودم را کنترل کنم و به سوی دریا می‌روم. هر کسی که به ما ملحق شود، به همین سمت خواهد آمد.
مشو نومید اگر یک چند اشکت بی اثر باشد
که هر سیلی به دریا عاقبت پیوسته خواهد شد
هوش مصنوعی: هرگز ناامید نشو اگر امروز اشک‌هایت بی‌فایده به نظر برسند، چون هر قطره‌ای از آب دریا در نهایت به سخاوت و عمق آن افزوده می‌شود.
به گفت وگو دلی خوش می کند صائب، نمی داند
که گر خاموش گردد جنت در بسته خواهد شد
هوش مصنوعی: صائب می‌گوید که با گفتگو و تبادل نظر، دل انسان شاد می‌شود، اما او نمی‌داند که اگر خاموش شود و سکوت کند، بهشت برایش مسدود خواهد شد.