گنجور

غزل شمارهٔ ۳۰۶

ای در آتش از گل روی تو نعل لاله‌ها
ماه رخسار ترا از حلقه خط هاله‌ها
من که صد خونین جگر را داغ می‌دادم به طرح
می‌کنم دریوزه داغ این زمان از لاله‌ها
ناله سوزان اگر از دل چنین آید به لب
پرده فانوس گردد، پرده تبخاله‌ها
ای که محو چشم خوبان گشته‌ای، ایمن مباش
کاین بلاهای سیه دارد عجب دنباله‌ها
کاروان اشک ما را آتشی در کار نیست
آتش این کاروان است آتشین‌پرگاله‌ها
جمع برگردد، پریشان گر رود تیر از کمان
می‌رسد یک جا به دل فیض پریشان ناله‌ها
صحبت نیکان بود اکسیر ناقص‌طینتان
می‌شود یاقوت در پیمانه گل، ژاله‌ها
مهر خاموشی شود گل بر دهان بلبلان
هرکجا صائب شود آغاز، خونین ناله‌ها

اطلاعات

وزن: فاعلاتن فاعلاتن فاعلاتن فاعلن (رمل مثمن محذوف)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: ویکی‌درج

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

ای در آتش از گل روی تو نعل لاله‌ها
ماه رخسار ترا از حلقه خط هاله‌ها
هوش مصنوعی: تو که زیبایی‌ات مانند لاله‌ها در آتش است، ماه چهره‌ات در حلقه‌ای از زیبایی مانند هاله‌ها می‌درخشد.
من که صد خونین جگر را داغ می‌دادم به طرح
می‌کنم دریوزه داغ این زمان از لاله‌ها
هوش مصنوعی: من که قبلاً داغ و غم‌های زیادی را به دوش می‌کشیدم، اکنون از میان لاله‌ها داغ و رنج این روزها را به تصویر می‌کشم.
ناله سوزان اگر از دل چنین آید به لب
پرده فانوس گردد، پرده تبخاله‌ها
هوش مصنوعی: اگر ناله‌ای آتشین از دل بجوشد، می‌تواند پرده‌های کوری را کنار بزند و روشنایی را به نمایش بگذارد.
ای که محو چشم خوبان گشته‌ای، ایمن مباش
کاین بلاهای سیه دارد عجب دنباله‌ها
هوش مصنوعی: ای کسی که به خاطر زیبایی چشم‌های معشوقان به شدت تحت تاثیر قرار گرفته‌ای، مراقب باش که این جذابیت‌ها عواقب ناخوشایندی در پی دارد که نباید نادیده گرفته شوند.
کاروان اشک ما را آتشی در کار نیست
آتش این کاروان است آتشین‌پرگاله‌ها
هوش مصنوعی: کاروان اشک ما در حالی که مشغول سفر است، نیازی به آتش ندارد. این خود کاروان است که با شور و شوق، مانند پَرگاله‌های آتشین، شعله‌ور می‌شود.
جمع برگردد، پریشان گر رود تیر از کمان
می‌رسد یک جا به دل فیض پریشان ناله‌ها
هوش مصنوعی: اگر تیر از کمان رها شود، به دل ناگهان می‌رسد و باعث پریشانی و ناله‌ در آنجا می‌شود. مانند این است که هر کس که به جمع می‌آید نیز ممکن است دچار آشفتگی شود.
صحبت نیکان بود اکسیر ناقص‌طینتان
می‌شود یاقوت در پیمانه گل، ژاله‌ها
هوش مصنوعی: گفت‌وگو با افراد نیکو مانند ماده‌ای جادویی است که می‌تواند ارزش وجودی شما را افزایش دهد و شما را به زیورهایی همانند یاقوت تبدیل کند، حتی اگر در ظاهر به نظر برسید که چیزی کم دارید. این تجربه مثل گل و شبنم است که زیبایی را به وجود می‌آورد.
مهر خاموشی شود گل بر دهان بلبلان
هرکجا صائب شود آغاز، خونین ناله‌ها
هوش مصنوعی: زمانی که عشق و زیبایی در بین انسان‌ها و طبیعت برقرار نباشد، بلبل‌ها به خاطر غم و اندوه خود ساکت و خاموش می‌شوند و هرجا که غم و ناامیدی آغاز شود، ناله‌های دردناک و غمگینی سر می‌دهد.

خوانش ها

غزل شمارهٔ ۳۰۶ به خوانش عندلیب