گنجور

غزل شمارهٔ ۲۹۴۹

کجا از تیغ سرگرم محبت باک می دارد؟
سرعاشق کمند وحدت از فتراک می دارد
ندارد پاک گوهر شکوه ای از تلخی دوران
صدف در سینه دریا دهن را پاک می دارد
مپرس از زاهدان خشک سر گوهر عرفان
که از دریا لب ساحل خس و خاشاک می دارد
زچوب خشک گردد شعله بیباک سرکش تر
کجا از دار پروا عاشق بیباک می دارد؟
لباس غنچه تنگی می کند بر خنده گلها
فلک دانسته اهل عشق را غمناک می دارد
ندارد زلف آن بیباک پروا از غبار خط
کجا اندیشه چشم شوخ دام از خاک می دارد؟
میفشان آستین بی نیازی برنواسنجی
که چون گل هر طرف چندین گریبان چاک می دارد
مکن زنهار تکلیف قبا دیوانه ما را
که عاشق از گریبان حلقه فتراک می دارد
به بخت تیره صائب صلح کن با نور آگاهی
که زنگ از بخت سبز آیینه ادراک می دارد

اطلاعات

وزن: مفاعیلن مفاعیلن مفاعیلن مفاعیلن (هزج مثمن سالم)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: ویکی‌درج

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

کجا از تیغ سرگرم محبت باک می دارد؟
سرعاشق کمند وحدت از فتراک می دارد
هوش مصنوعی: در کجا کسی از تیغ عشق و محبت ترسی دارد؟ دل عاشق در پی اتحاد و همبستگی، با دقت و حساسیت عمل می‌کند و از مشکلات و چالش‌ها هراسی ندارد.
ندارد پاک گوهر شکوه ای از تلخی دوران
صدف در سینه دریا دهن را پاک می دارد
هوش مصنوعی: در دل دریا، صدف با وجود تمام تلخی‌ها و سختی‌هایی که از سر گذرانده، همچنان از زیبایی و ارزش خود محافظت می‌کند.
مپرس از زاهدان خشک سر گوهر عرفان
که از دریا لب ساحل خس و خاشاک می دارد
هوش مصنوعی: از زاهدان کم‌عمق و بی‌روح درباره عمق معرفت و درک عرفان نپرس، زیرا آن‌ها فقط سطحی از دانش را در دست دارند و مانند علف‌های هرز در کنار دریا نمایان می‌شوند.
زچوب خشک گردد شعله بیباک سرکش تر
کجا از دار پروا عاشق بیباک می دارد؟
هوش مصنوعی: شعله‌ای که از چوب خشک برمی‌خیزد، با شجاعت و سرکشی بیشتری می‌افروزد. اما عاشق بی‌پروا از دار و زندان نمی‌هراسد.
لباس غنچه تنگی می کند بر خنده گلها
فلک دانسته اهل عشق را غمناک می دارد
هوش مصنوعی: لباس غنچه به خاطر تنگی‌اش، بر روی لبخند گل‌ها سنگینی می‌کند و آسمان به خوبی می‌داند که چه بر اهل عشق می‌گذرد و چگونه آنان را غمگین نگه می‌دارد.
ندارد زلف آن بیباک پروا از غبار خط
کجا اندیشه چشم شوخ دام از خاک می دارد؟
هوش مصنوعی: زلف آن معشوق جسور، از غبار خط نمی‌ترسد و در جایی که چشم بازیگوشش بخواهد، از خاک توجه نمی‌کند.
میفشان آستین بی نیازی برنواسنجی
که چون گل هر طرف چندین گریبان چاک می دارد
هوش مصنوعی: آستین خود را به نشانهٔ بی‌نیازی پایین بینداز و به دیگران نچسب. زیرا مانند گل که در هر طرف چندین چاک دارد، تو نیز ممکن است در معرض آسیب و چالش‌ها قرار بگیری.
مکن زنهار تکلیف قبا دیوانه ما را
که عاشق از گریبان حلقه فتراک می دارد
هوش مصنوعی: لطفاً مواظب باش که تکلیف لباس دیوانه ما را نخواهید. چون عاشق به گردن خود اشعار محبت را می‌آویزد.
به بخت تیره صائب صلح کن با نور آگاهی
که زنگ از بخت سبز آیینه ادراک می دارد
هوش مصنوعی: با سرنوشت ناخوشایند خود کنار بیایید و به روشنایی آگاهی روی بیاورید، چرا که آگاهی می‌تواند زنگ تیره‌ای را که باعث اختلال در درک شماست، بزداید.