گنجور

غزل شمارهٔ ۲۵۵۹

عمر را کوته نفس‌های پریشان می‌کند
ختم قرآن را ورق‌گردانی آسان می‌کند
خون حنای عید باشد کشتگان عشق را
شمع بی‌جا گریه بر خاک شهیدان می‌کند
عاشقان را اختیاری نیست در افشای راز
عشق در دل کار اخگر در گریبان می‌کند
سینه را دل چاک می‌سازد به امید وصال
پسته را شوق شکر در پوست خندان می‌کند
باده را از بی‌خودان دست تعدی کوته است
سیل در معموره چون افتاد طوفان می‌کند
می‌شود از جلوه محشر دو بالا حیرتش
هرکه را آن سرو خوش‌رفتار حیران می‌کند
سینه‌های گرم می‌گردد خنک از آه سرد
این سفال تشنه را سیراب، ریحان می‌کند
کجروی از مار راه تنگ بیرون می برد
تنگدستی نفس کافر را مسلمان می‌کند
از زلیخای جهان بگریز کاین بی‌آبرو
مصر را بر یوسف بی‌جرم، زندان می‌کند
از تن‌آسانی شود هرکس که صائب خرقه‌پوش
پای خواب‌آلود پنهان زیر دامان می‌کند

اطلاعات

وزن: فاعلاتن فاعلاتن فاعلاتن فاعلن (رمل مثمن محذوف)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: ویکی‌درج

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

عمر را کوته نفس‌های پریشان می‌کند
ختم قرآن را ورق‌گردانی آسان می‌کند
هوش مصنوعی: عمر کوتاه می‌تواند انسان را از افکار پریشان دور کند و ختم قرآن را نیز با بررسی و تامل آسان‌تر می‌سازد.
خون حنای عید باشد کشتگان عشق را
شمع بی‌جا گریه بر خاک شهیدان می‌کند
هوش مصنوعی: در روز عید، خون کسانی که در عشق کشته شده‌اند همچون حنای عید می‌ماند و شمعی که به‌طور نامناسبی روشن شده، بر روی خاک شهیدان گریه می‌کند.
عاشقان را اختیاری نیست در افشای راز
عشق در دل کار اخگر در گریبان می‌کند
هوش مصنوعی: عاشقان نمی‌توانند از بیان راز عشق خودداری کنند؛ مانند این است که آتش در سینه آن‌ها شعله‌ور می‌شود.
سینه را دل چاک می‌سازد به امید وصال
پسته را شوق شکر در پوست خندان می‌کند
هوش مصنوعی: دل انسان با آرزوی وصال محبوب به تپش درمی‌آید، مانند آنکه پسته به امید شیرینی شکر درونش، در پوست خود به شکفتگی و سرخوشی می‌پردازد.
باده را از بی‌خودان دست تعدی کوته است
سیل در معموره چون افتاد طوفان می‌کند
هوش مصنوعی: نوشیدنی را کسانی که مست هستند، نمی‌توانند به راحتی از دست خودشان خارج کنند. وقتی که طوفان در شهر بزند، حال و هوای آنجا به شدت تغییر می‌کند.
می‌شود از جلوه محشر دو بالا حیرتش
هرکه را آن سرو خوش‌رفتار حیران می‌کند
هوش مصنوعی: هر کس که زیبایی و جلوه‌ی دلربای آن معصومه را ببیند، به حدی شگفت‌زده و حیرت‌زده می‌شود که نمی‌تواند تصمیم بگیرد و محو آن زیبایی می‌گردد.
سینه‌های گرم می‌گردد خنک از آه سرد
این سفال تشنه را سیراب، ریحان می‌کند
هوش مصنوعی: سینه‌های گرم به خاطر آه سرد، خنک می‌شود و این سفال پر از تشنگی را سیراب می‌کند و مانند ریحان سرسبز و خوشبو می‌شود.
کجروی از مار راه تنگ بیرون می برد
تنگدستی نفس کافر را مسلمان می‌کند
هوش مصنوعی: انحراف از مسیر صحیح باعث می‌شود که فرد به مشکلات و تنگناهای بیشتری دچار شود و فقر و تنگدستی می‌تواند حتی شخصی را به تغییر باورهایش وادار کند.
از زلیخای جهان بگریز کاین بی‌آبرو
مصر را بر یوسف بی‌جرم، زندان می‌کند
هوش مصنوعی: از زلیخاهای این دنیا دوری کن، زیرا این افراد بی‌آبرو، بی‌سبب و بی‌گناه را در بند و زندان می‌گیرند.
از تن‌آسانی شود هرکس که صائب خرقه‌پوش
پای خواب‌آلود پنهان زیر دامان می‌کند
هوش مصنوعی: هر کس که از راحت‌طلبی دست بکشد و مانند صائب، با انضباط و توجه به آداب اخلاقی، به دلایل شخصی بر دستاوردهای خود پافشاری کند، در زیر سایه‌ی حمایت و آرامش قرار می‌گیرد.

حاشیه ها

1400/05/14 15:08
Polestar

فقط بیت سومش جالب بود به نظرم