گنجور

غزل شمارهٔ ۲۳۱۶

تا ز خط حسن تو عنبر بر سر آتش نهاد
مغز ما سوداییان سر بر سر آتش نهاد
آه از آن رخساره نو خط که از هر حلقه ای
عاشقان را نعل دیگر بر سر آتش نهاد
شد جهان تاریک در چشم، چو عشق تاج بخش
از پر پروانه افسر بر سر آتش نهاد
عشق را دارالامانی نیست جز آغوش حسن
آشیان خود سمندر بر سر آتش نهاد
هر که چون گل از وفای نوبهار آگاه شد
نقد و جنس خویش یکسر بر سر آتش نهاد
چون پر و بال سمندر، عشق اگر یاری کند
می توان پهلوی لاغر بر سر آتش نهاد؟
دل درون سینه ام از آرزوی خام مرد
چند بتوان هیزم تو بر سر آتش نهاد
کم شتابی داشت عمر ما، که از قد دو تا
دور گردون نعل دیگر بر سر آتش نهاد!
هر که صائب از خس و خار علایق پاک شد
می تواند پا چو صر صر بر سر آتش نهاد

اطلاعات

وزن: فاعلاتن فاعلاتن فاعلاتن فاعلن (رمل مثمن محذوف)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: ویکی‌درج

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

تا ز خط حسن تو عنبر بر سر آتش نهاد
مغز ما سوداییان سر بر سر آتش نهاد
هوش مصنوعی: از زیبایی‌های تو همچون عطر خوشی بر آتش گذاشته شده، دل‌های دیوانه ما هم خود را در آتش می‌سوزاند.
آه از آن رخساره نو خط که از هر حلقه ای
عاشقان را نعل دیگر بر سر آتش نهاد
هوش مصنوعی: اوه که چه چهره زیبایی دارد این محبوب، که از هر گیسویی که باز کند، دل عاشقان را بر آتش عشق می‌سوزاند.
شد جهان تاریک در چشم، چو عشق تاج بخش
از پر پروانه افسر بر سر آتش نهاد
هوش مصنوعی: جهان در چشمم تاریک شده است، مانند زمانی که عشق، که مانند تاجی بر سر پروانه است، بر آتش قرار می‌گیرد.
عشق را دارالامانی نیست جز آغوش حسن
آشیان خود سمندر بر سر آتش نهاد
هوش مصنوعی: عشق هیچ پناهگاهی جز آغوش معشوق ندارد، مانند سمندری که بر روی آتش نشسته است.
هر که چون گل از وفای نوبهار آگاه شد
نقد و جنس خویش یکسر بر سر آتش نهاد
هوش مصنوعی: هر کسی که از وفاداری و زیبایی بهار آگاه شده باشد، تمام دارایی و ارزش خود را در یک لحظه سرانجام به خطر می‌اندازد.
چون پر و بال سمندر، عشق اگر یاری کند
می توان پهلوی لاغر بر سر آتش نهاد؟
هوش مصنوعی: اگر عشق پشتیبان باشد، می‌توان در شرایط سخت و دشوار هم بر روی آتش ایستاد و مقاومت کرد، هرچند که ممکن است از نظر جسمی ضعیف و لاغر باشیم.
دل درون سینه ام از آرزوی خام مرد
چند بتوان هیزم تو بر سر آتش نهاد
هوش مصنوعی: دل من در سینه‌ام به شدت از آرزوهای بی‌ثبات و ناپخته پر شده است؛ آیا چندان می‌توانم هیزم بر آتش بگذارم تا این آتش روشن بماند؟
کم شتابی داشت عمر ما، که از قد دو تا
دور گردون نعل دیگر بر سر آتش نهاد!
هوش مصنوعی: عمر ما به اندازه‌ای کوتاه بود که نتوانستیم به اندازه قد دو نفر از زمین فاصله بگیریم و این یعنی زمان به سرعت گذشت و ما نتوانستیم از آن بهره کافی ببریم.
هر که صائب از خس و خار علایق پاک شد
می تواند پا چو صر صر بر سر آتش نهاد
هوش مصنوعی: هر کسی که از دلبستگی‌ها و علاقه‌های بی‌اساس رهایی یابد، می‌تواند با جسارت و بدون ترس، به challenging situations نزدیک شود.

حاشیه ها

1396/06/31 21:08
الف رسته

بیت سوم و بیت هفتم نادرست است. درست آن چنین است:
بیت سوم:
شد جهان تاریک در چشمم چو عشق تاج بخش
بیت هفتم:
چند بتوان هیزم تر بر سر آتش نهاد