گنجور

غزل شمارهٔ ۱۲۸۳

آه مظلومان برون آید ز لب بی اختیار
ناوک دلدوز را آسودگی در کیش نیست
گرچه از زخم زبان صائب نیاسودیم ما
شکر کز تیغ زبان ما دل کس ریش نیست
در دل بی آرزو راه غم و تشویق نیست
در جهان بی نیازی هیچ کس درویش نیست
از گرانجانی تو در بند علایق مانده ای
پیش آتش این نیستان کوچه راهی بیش نیست
از بلاها می کند ترک خودی ایمن ترا
لشگر بیگانه ای ملک ترا چون خویش نیست
می کند تر نان خشک خود به خوناب جگر
نعمت الوان اگر بر سفره درویش نیست
روزی ممسک ز جمع مال، تشویش است و بس
آنچه می ماند به زنبور از عسل جز نیش نیست

اطلاعات

وزن: فاعلاتن فاعلاتن فاعلاتن فاعلن (رمل مثمن محذوف)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: ویکی‌درج

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

آه مظلومان برون آید ز لب بی اختیار
ناوک دلدوز را آسودگی در کیش نیست
هوش مصنوعی: آهی که از دل مظلومان بیرون می‌آید، بر اثر بی‌اختیاری است و در دین و آئین، آسودگی وجود ندارد.
گرچه از زخم زبان صائب نیاسودیم ما
شکر کز تیغ زبان ما دل کس ریش نیست
هوش مصنوعی: اگرچه ما از درد و زخم زبان دیگران خسته نشدیم، اما خوشحالیم که با زبان خود کسی را آزردیم.
در دل بی آرزو راه غم و تشویق نیست
در جهان بی نیازی هیچ کس درویش نیست
هوش مصنوعی: در دل کسی که آرزویی ندارد، جایی برای غم و نگرانی وجود ندارد. در دنیای بی‌نیازی، هیچ‌کس در واقع فقیر و نیازمند نیست.
از گرانجانی تو در بند علایق مانده ای
پیش آتش این نیستان کوچه راهی بیش نیست
هوش مصنوعی: تو از سنگینی و دل‌مشغولی‌های خود در دام وابستگی‌ها گرفتار شده‌ای و در برابر شعله‌های آتش این نیستان، چیزی جز یک راه تنگ و باریک وجود ندارد.
از بلاها می کند ترک خودی ایمن ترا
لشگر بیگانه ای ملک ترا چون خویش نیست
هوش مصنوعی: تو را از مشکلات و سختی‌ها حفظ می‌کند، زیرا در برابرشان به مانند یک لشگر بیگانه‌ای هستی که به سرزمینت تعلق ندارد و نمی‌تواند بر تو تسلط یابد. آنچه برای تو ارزشمند است، مانند خودت نیست و لذا از هر آسیبی دوری می‌کنی.
می کند تر نان خشک خود به خوناب جگر
نعمت الوان اگر بر سفره درویش نیست
هوش مصنوعی: نان خشک خود را با اشک‌های دل خوشبو می‌کند، اگرچه بر سفره‌ی درویش نعمت‌های رنگین نیست.
روزی ممسک ز جمع مال، تشویش است و بس
آنچه می ماند به زنبور از عسل جز نیش نیست
هوش مصنوعی: جمع‌آوری ثروت و مال تنها به اضطراب و نگرانى منجر می‌شود و در نهایت آنچه از این جمع‌آوری باقی می‌ماند، همچون زنبور که فقط نیشش باقی می‌ماند، چیز خوبی نخواهد بود.

حاشیه ها

1397/04/18 20:07
محسن حیدرزاده جزی

ترتیب ابیات غزل درست نیست .

1398/01/07 10:04
مرتضی کشتکار

در مصرع اول بیت سوم به نظر می رسد کلمه تشویش مناسب تر است تا تشویق.