گنجور

غزل شمارهٔ ۱۰۷

خلق خوش چون صلح می سازد گوارا جنگ را
می نماید چرب نرمی مومیایی سنگ را
بر فقیران مرگ آسان تر بود از اغنیا
راحت افزون است در کندن، قبای تنگ را
خورد از بس زخم های منکر از نادیدنی
مرهم زنگار کرد آیینه من زنگ را
گریه را در پرده دل آب و تاب دیگرست
حسن دیگر هست در مینا می گلرنگ را
گفتگوی ناصحان بر دل گرانی می کند
ور نه گیرد از هوا دیوانه من سنگ را
از نواهای مخالف می کشند آزار خلق
گوشمالی نیست حاجت ساز سیر آهنگ را
ظاهرآرایان ز چشم شور ایمن نیستند
نیست از خورشید پروایی گل بی رنگ را
سحر را تأثیر نبود در عصای موسوی
راستی در هم نوردد حیله و نیرنگ را
مفت شیطانند صائب کوته اندیشان که سگ
صید خود سازد به آسانی شکار لنگ را

اطلاعات

وزن: فاعلاتن فاعلاتن فاعلاتن فاعلن (رمل مثمن محذوف)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: ویکی‌درج

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

خلق خوش چون صلح می سازد گوارا جنگ را
می نماید چرب نرمی مومیایی سنگ را
هوش مصنوعی: آدم‌های خوب و خوش‌خلق وقتی با هم در صلح و دوستی هستند، می‌توانند سختی‌ها و چالش‌ها را به راحتی تحمل کنند و مانند مومیایی سختی‌ها را نرم کرده و آسان کنند.
بر فقیران مرگ آسان تر بود از اغنیا
راحت افزون است در کندن، قبای تنگ را
هوش مصنوعی: مرگ برای فقیران راحت‌تر است و نسبت به آن‌ها، ثروتمندان در جدایی و رنج بیشتری قرار دارند. در واقع، در زندگی، ترک کردن چیزی که تنگ و محدود است برای آن‌ها دشوارتر است.
خورد از بس زخم های منکر از نادیدنی
مرهم زنگار کرد آیینه من زنگ را
هوش مصنوعی: آیینه من به خاطر زخم‌های زیاد و دردهای پنهان، پوشیده از زنگار شده است.
گریه را در پرده دل آب و تاب دیگرست
حسن دیگر هست در مینا می گلرنگ را
هوش مصنوعی: گریه در دل معنایی خاص و متفاوت دارد و زیبایی‌ای که در مینا وجود دارد، یک نوع دیگر از زیبایی است.
گفتگوی ناصحان بر دل گرانی می کند
ور نه گیرد از هوا دیوانه من سنگ را
هوش مصنوعی: گفت‌و‌گوهای نصیحت‌کنندگان بر دل سنگین می‌شود، اما اگر بخواهد، دیوانه من می‌تواند سنگ را از هوا بردارد.
از نواهای مخالف می کشند آزار خلق
گوشمالی نیست حاجت ساز سیر آهنگ را
هوش مصنوعی: آدمی از صداهای ناهنجار رنج می‌برد، اما نیازی به نجات از این آزار نیست. کافی است که آهنگی دلنشین بسازیم تا همه را خوشحال کند.
ظاهرآرایان ز چشم شور ایمن نیستند
نیست از خورشید پروایی گل بی رنگ را
هوش مصنوعی: آرایشگران ظاهری نمی‌توانند از نظر بدی‌ها در امان باشند و از روشنی خورشید بیمی ندارند، چون مانند گلی بدون رنگ هستند.
سحر را تأثیر نبود در عصای موسوی
راستی در هم نوردد حیله و نیرنگ را
هوش مصنوعی: در سحر و جادو تأثیری بر عصای موسی نیست و حقیقت می‌تواند بر نیرنگ‌ها و فریب‌ها غلبه پیدا کند.
مفت شیطانند صائب کوته اندیشان که سگ
صید خود سازد به آسانی شکار لنگ را
هوش مصنوعی: افرادی که دیدگاه کوتاهی دارند، به آسانی بر سرغنیمت‌های خود می‌زنند و مانند سگ، شکار ضعیف و آسیب‌دیده را به راحتی به دست می‌آورند.

خوانش ها

غزل شمارهٔ ۱۰۷ به خوانش عندلیب