گنجور

شمارهٔ ۹

زبس گل که در باغ ماوی گرفت
چمن رنگ ارژنگ مانی گرفت
صبا نافه مشک تبت نداشت
جهان بوی مشک از چه معنی گرفت
مگر چشم مجنون به ابر اندراست
که گل رنگ رخسار لیلی گرفت
رخ سوسن سیم سیما ز نور
مثال کف دست موسی گرفت
سر نرگس تازه از زر و سیم
نشان سر تاج کسری گرفت
چو رهبان شد اندر لباس کبود
بنفشه مگر دین عیسی گرفت
به می ماند اندر عقیقین قدح
سرشکی که در لاله ماوی گرفت
قدح گیر یک چند و دنیا مگیر
که بدبخت شد هر که دنیی گرفت

اطلاعات

وزن: فعولن فعولن فعولن فعل (متقارب مثمن محذوف یا وزن شاهنامه)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: ویکی‌درج

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

زبس گل که در باغ ماوی گرفت
چمن رنگ ارژنگ مانی گرفت
هوش مصنوعی: در باغ ما به‌قدری گل شکفته شده که چمن هم رنگ‌های گوناگونی به خود گرفته و زیبایی خاصی پیدا کرده است.
صبا نافه مشک تبت نداشت
جهان بوی مشک از چه معنی گرفت
هوش مصنوعی: باد صبحگاهی، عطر خوش مشک را از کجا به جهان منتقل کرده، وقتی که خود تبت که زادگاه مشک است، چنین رایحه‌ای ندارد؟
مگر چشم مجنون به ابر اندراست
که گل رنگ رخسار لیلی گرفت
هوش مصنوعی: آیا ممکن است چشمان مجنون به ابرهایی نگران باشد که رنگ گل را بر چهره لیلی بازتاب می‌دهند؟
رخ سوسن سیم سیما ز نور
مثال کف دست موسی گرفت
هوش مصنوعی: چهره‌ی زیبا و درخشان او به قدری خاص و باشکوه است که مانند نور درخشان دست موسی درخشش دارد.
سر نرگس تازه از زر و سیم
نشان سر تاج کسری گرفت
هوش مصنوعی: سر نرگس تازه، که نمادی از زیبایی و لطافت است، با زینت‌هایی از طلا و نقره، نشانه‌ای از تاج پادشاهی کسری به خود گرفت. این تصویر به خوبی نشان‌دهنده‌ی زیبایی و ارزش‌های گرانبهای آن سر نرگس است.
چو رهبان شد اندر لباس کبود
بنفشه مگر دین عیسی گرفت
هوش مصنوعی: وقتی مردی مانند یک راهب در لباس آبی کم رنگ ظاهر می‌شود، آیا به راستی دیانت عیسی را پذیرفته است؟
به می ماند اندر عقیقین قدح
سرشکی که در لاله ماوی گرفت
هوش مصنوعی: گویی در میان دو سنگ عقیق، لیوانی از شراب به شکل اشکی که در گل لاله پنهان شده است، وجود دارد.
قدح گیر یک چند و دنیا مگیر
که بدبخت شد هر که دنیی گرفت
هوش مصنوعی: یکمی شراب بنوش و به دنیا اهمیت نده، چون هر کسی که برای دنیا تلاش کرد، بدبخت و ناامید شد.

حاشیه ها

1400/09/26 18:11
افسانه چراغی

این غزل در بین اشعار رابعه بلخی (شاعر هم‌عصر رودکی) هم وجود دارد.

1402/03/11 15:06
نسیم بهاری

این غزل به عنوان یکی از زیباترین غزلها به رابعه بنت کعب منسوب است. من در همه منابع این شعر را از رابعه دیدم حالا نمی دانم منبع گنجور چه بوده؟