گنجور

غزل شمارهٔ ۴۹

تو پس پرده و ما خون جگر می‌ریزیم
وه که گر پرده برافتد که چه شور انگیزیم
دیگران را غم جان دارد و ما جامه‌دران
که بفرمایی تا از سر جان برخیزیم
مردم از فتنه گریزند و ندانند که ما
به تمنای تو در حسرت رستاخیزیم
دل دیوانه سپر کرده و جان بر کف دست
ظاهر آن است که از تیر بلا نگریزیم
باغ فردوس میارای که ما رندان را
سر آن نیست که در دامن حور آویزیم
ور به زندان عقوبت بری از دیدهٔ شوق
ای بسا آب که بر آتش دوزخ ریزیم
رنگ زیبایی و زشتی به حقیقت در غیب
چون تو آمیخته‌ای با تو چه رنگ آمیزیم؟
سعدیا قوت بازوی عمل هست ولیک
تا به جایی نه که با حکم ازل بستیزیم

اطلاعات

وزن: فعلاتن فعلاتن فعلاتن فعلن (رمل مثمن مخبون محذوف)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: ویکی‌درج

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

تو پس پرده و ما خون جگر می‌ریزیم
وه که گر پرده برافتد که چه شور انگیزیم
هوش مصنوعی: تو در مخفی‌گاه و در پس پرده هستی و ما به خاطر عشق و دلبستگی خود، سختی‌ها را تحمل می‌کنیم. کاش پرده‌ای که بین ماست کنار برود تا ببینیم چه حال و احوالی خواهیم داشت.
دیگران را غم جان دارد و ما جامه‌دران
که بفرمایی تا از سر جان برخیزیم
هوش مصنوعی: دیگران به فکر درد و غم خود هستند، اما ما بی‌خیال و بی‌دغدغه‌ایم و آماده‌ایم که هرگاه بخواهی از شوق به نزد تو بیاییم.
مردم از فتنه گریزند و ندانند که ما
به تمنای تو در حسرت رستاخیزیم
هوش مصنوعی: مردم از مشکلات و آشفتگی‌ها دوری می‌کنند، بی‌آنکه بدانند ما با آرزوی تو در انتظار وقوع روز قیامت هستیم.
دل دیوانه سپر کرده و جان بر کف دست
ظاهر آن است که از تیر بلا نگریزیم
هوش مصنوعی: دل دیوانه آماده ی پذیرش درد و رنج است و جان در معرض خطر قرار دارد. به نظر می‌رسد که نمی‌توانیم از خطرات و مشکلات فرار کنیم.
باغ فردوس میارای که ما رندان را
سر آن نیست که در دامن حور آویزیم
هوش مصنوعی: باغ بهشتی را تزئین نکن، چرا که ما آدم‌های خوش‌گذران نیازی به آویزان شدن از دامن حوری‌ها نداریم.
ور به زندان عقوبت بری از دیدهٔ شوق
ای بسا آب که بر آتش دوزخ ریزیم
هوش مصنوعی: اگر در زندان punishment از دید شوق آزاد شوی، چه بسیار آب که بر آتش جهنم بریزیم.
رنگ زیبایی و زشتی به حقیقت در غیب
چون تو آمیخته‌ای با تو چه رنگ آمیزیم؟
هوش مصنوعی: زیبایی و زشتی در حقیقت به هم پیوسته‌اند و در وجود تو این دو حالت به خوبی نمایان است. حالا ما چگونه می‌توانیم با تو ترکیب و رنگ آمیزی کنیم؟
سعدیا قوت بازوی عمل هست ولیک
تا به جایی نه که با حکم ازل بستیزیم
هوش مصنوعی: ای سعدی، نیروی واقعی در انجام کارها به تلاش و کوشش بستگی دارد، اما باید بدانیم که نمی‌توانیم با تقدیر آسمانی مقابله کنیم.

خوانش ها

غزل ۴۹ به خوانش حمیدرضا محمدی

حاشیه ها

1395/04/09 03:07
۷

رنگ زیبایی و زشتی به حقیقت در غیب
چون تو آمیخته‌ای با تو چه رنگ آمیزیم؟
رنگ آمیزیم=رنگ کنیم=کلک بزنیم
وقتی خود تو همه کاره ای چگونه کلک بزنیم؟

1396/03/10 11:06
فرخ مردان

"رنگ زیبایی و زشتی به حقیقت در غیب
چون تو آمیخته‌ای با تو چه رنگ آمیزیم"
تو خودت جمعِ همه زیبایی ها(رنگ های خوب) و همه مکر و افسون ها(=رنگ های زشت )هستی. در برار تو چه مکر و حیله ای بکار میاد؟!

1399/09/28 17:11
ایرانی

مردم از فتنه گریزند و ندانند که ما
به تمنای تو در حسرت رستاخیزیم
ور به زندان عقوبت بری از دیدهٔ شوق
ای بسا آب که بر آتش دوزخ ریزیم.

1401/06/26 21:08
No one Kord

با سلام و عرض ادب،این غزل برای معشوق دنیوی سروده شده یا خداوند؟ و اینکه منظور از بیت ششم چیست؟