اطلاعات
وزن: فاعلاتن فاعلاتن فاعلن (رمل مسدس محذوف یا وزن مثنوی)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: ویکی‌درج
* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
برگردان به زبان ساده
خوشتر از دوران عشق ایام نیست
بامداد عاشقان را شام نیست
هوش مصنوعی: هیچ چیزی شیرین‌تر از دوران عشق نیست و صبح عاشقان هیچ شبی ندارد.
مطربان رفتند و صوفی در سماع
عشق را آغاز هست انجام نیست
هوش مصنوعی: موسیقی‌دانان رفتند و عارف در حال رقصی است که عشق را آغاز کرده، اما پایان ندارد.
کام هر جوینده‌ای را آخریست
عارفان را منتهای کام نیست
هوش مصنوعی: هر کسی برای خود هدف و آرزویی دارد که نهایتی برای آن وجود دارد، اما عارفان به دنبال رسیدن به مقام و بهشت نیستند و همچنان تشنه و جویای معرفت و حقیقت باقی می‌مانند.
از هزاران در یکی گیرد سماع
زآن که هر کس محرم پیغام نیست
هوش مصنوعی: از میان هزاران نفر، تنها یکی به حقیقت و رازهای عمیق می‌رسد، زیرا هر کس نمی‌تواند به پیام‌های پنهان دست یابد.
آشنایان ره بدین معنی برند
در سرای خاص، بار عام نیست
هوش مصنوعی: آشنایان به این معنا در خانه ای خاص وارد می شوند، اما این مکان برای همه نیست.
تا نسوزد برنیاید بوی عود
پخته داند کاین سخن با خام نیست
هوش مصنوعی: برای اینکه بوی خوش عود منتشر شود، باید آن را بسوزانند. این موضوع نشان می‌دهد که بدون تجربه و تپش در زندگی، نمی‌توان به عمق و معنی واقعی سخن پی برد.
هر کسی را نام معشوقی که هست
می‌برد، معشوق ما را نام نیست
هوش مصنوعی: هر کسی معشوقه‌ای دارد و نام او را می‌شناسند، اما معشوق ما نامی ندارد و شناخته شده نیست.
سرو را با جمله زیبایی که هست
پیش اندام تو هیچ اندام نیست
هوش مصنوعی: سرو با تمام زیبایی‌اش در برابر قامت تو هیچ است.
مستی از من پرس و شور عاشقی
و آن کجا داند که درد آشام نیست
هوش مصنوعی: از من درباره‌ی حالتی که در آن هستم بپرس؛ از شوق عاشقی و شور و احساسی که دارم. اما آن کسی که درک نمی‌کند، هرگز نمی‌تواند بفهمد که این درد و رنجی که به دوش می‌کشم، چه شعفی به همراه دارد.
باد صبح و خاک شیراز آتشیست
هر که را در وی گرفت آرام نیست
هوش مصنوعی: باد صبح و خاک شیراز، مانند آتش هستند و هر کسی که در این فضا قرار گیرد، آرامش ندارد.
خواب بی هنگامت از ره می‌برد
ور نه بانگ صبح بی هنگام نیست
هوش مصنوعی: خواب بی‌وقت تو باعث می‌شود که از مسیر خود منحرف شوی، وگرنه صدا و نغمه صبح به موقع و درست است.
سعدیا چون بت شکستی خود مباش
خود پرستی کمتر از اصنام نیست
هوش مصنوعی: ای سعدی، وقتی که بت شکستی، تنها به خودپرستی نپرداز، زیرا خودپرستی کمتر از پرستش بت‌ها نیست.
حاشیه ها
بیت اول:
خوشتر از ایام عشق ایام نیست
بامداد عاشقان را شام نیست
1391/02/02 09:05
سهیل ابوالقاسمی
این غزل درست مثل یک الماس میمونه که با دقت و ظرافت خاص تراش خورده و صیقلی شده...
باد صبح و خاک شیراز آتشیست
هر که را در وی گرفت آرام نیست
مدامم مست می دارد نسیم جعد گیسویت
خرابم می کند هردم فریب چشم جادویت
گفته شده که ابیات اصلی این شعر را سعدی در 12 سالگی سروده است
با درود استاد شجریان این غزل را به زیبایی در تاجیکستان اجرا کرده اند . فیلم این کنسرت :
پیوند به وبگاه بیرونی
در دقیقه 45 اجرا غزل است
یکی از بی نظیرترین آوازها ییکه میشه شنید اجرای خصوصی استاد شجریان با سه تار استاد مشکاتیان عزیز هست در مخالف سه گاه به روی این غزل که واقعا شنیدنی و زیباست که البته نی استاد موسوی هم همراهی میکند
1397/07/27 16:09
عمر شیردل
خوشتر از دوران عشق ایام نیست
درست است.
1399/01/23 20:03
حمید رضا صادقی
این شعر پرده از زندگی سعدی و دوران درویشیش برمیداره ، و صحت نداره اینکه میگن در سن کم سروده شده ، و این غزل پر از راز دهر هست
هر بیت این غزل یک شاهکاره و دنیایی بار معنایی داره. بعید می دانم در دوازده سالگی بشود چنین غزلی گفت حتا اگر سعدی باشی!
1402/08/09 06:11
یوسف شیردلپور
درود برشما عزیزان گنجوری
واقعاکه غزل های حضرت سعدی چقدر روان وزیبا وچقدر هم عاشقانه
این شعر وغزل را استادان پرویز مشکاتیان موسوی و شجریان دربزم خصوص شور عاشقی فوق العاده دلنشین وزیبا اجرا کرده اند براستی که باید مفتخر بود وسپاس گذار خدا که چنین شاعران موسیقی دانان بنام وخوانندگان شهیر داریم دست مریزاد 💐💐👍👍💛💛💚💚💛🙏
1403/02/27 14:04
رسول لطف الهی
کس از فتنه در پارس دیگر نشان
نبیند بجز قامت مهوشان
1403/08/08 15:11
مهدی پور
بعد از اجرای استاد شجریان و استاد مشکاتیان، زیبا ترین اجرا مربوط به آلبوم فصل باران به خوانندگی استاد قربانیه
سعدی