سعدیقصیدهٔ شمارهٔ ۹ - در ستایش اتابک محمد
بناز ای خداوند اقبال سرمد
به بخت همایون و تخت ممهد
مغیث زمان ناصر اهل ایمان
گزین احد یاور دین احمد
خداوند فرمان ملک سلیمان
شهنشاه عادل اتابک محمد
ز سعد ابوبکر تا سعد زنگی
پدر بر پدر نامور جد بر جد
سر بندگی بر زمینش نهاده
خداوندگاران دریا و سرحد
همه نامداران و گردن فرازان
به زنجیر سبق الایادی مقید
خردمند شاها رعیت پناها
که مخصوص بادی به تأیید سرمد
یکی پند پیرانه بشنو ز سعدی
که بختت جوان باد و جاهت مجدد
نبودست تا بوده دوران گیتی
به ابقای ابنای گیتی معود
مؤبد نمی‌ماند این ملک دنیا
نشاید بر او تکیه بر هیچ مسند
چنان صرف کن دولت و زندگانی
که نامت به نیکی بماند مخلد
قصیدهٔ شمارهٔ ۸ - اندرز و نصیحت: خوش است عمر دریغا که جاودانی نیستقصیدهٔ شمارهٔ ۱۰ - در نصیحت و ستایش: جهان بر آب نهاده‌ست و زندگی بر باد
اطلاعات
وزن: فعولن فعولن فعولن فعولن (متقارب مثمن سالم)
قالب شعری: قصیده
منبع اولیه: ویکی‌درج
* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
برگردان به زبان ساده
بناز ای خداوند اقبال سرمد
به بخت همایون و تخت ممهد
هوش مصنوعی: ای Godا، به خوش‌اقبالی جاودانه خود ببال و به سرنوشت نیک و تخت باشکوه خود افتخار کن.
مغیث زمان ناصر اهل ایمان
گزین احد یاور دین احمد
هوش مصنوعی: ای یاری‌دهنده زمان، ناصر و مددکار مؤمنان! ای کسی که در انتخاب خود، علی را برگزیده‌ای و یاور دین محمد هستی.
خداوند فرمان ملک سلیمان
شهنشاه عادل اتابک محمد
هوش مصنوعی: خداوند حکمرانی و سلطنت سلیمان، پادشاه عادل و پیشوای محمد را برقرار کرده است.
ز سعد ابوبکر تا سعد زنگی
پدر بر پدر نامور جد بر جد
هوش مصنوعی: از سعد ابوبکر تا سعد زنگی، نسب و دلیری در نسل‌های پیاپی منتقل شده است.
سر بندگی بر زمینش نهاده
خداوندگاران دریا و سرحد
هوش مصنوعی: سر به زیر نهادن در برابر بزرگان و خداوندان دریا و مرزها.
همه نامداران و گردن فرازان
به زنجیر سبق الایادی مقید
هوش مصنوعی: تمام شخصیت‌های معتبر و برجسته در معرض تسلط و کنترل قرار دارند.
خردمند شاها رعیت پناها
که مخصوص بادی به تأیید سرمد
هوش مصنوعی: عاقل و دانا در دربار پادشاه، می‌تواند پناهی برای رعیت باشد، که تنها تحت حمایت از جانب خداوند و ابدیت است.
یکی پند پیرانه بشنو ز سعدی
که بختت جوان باد و جاهت مجدد
هوش مصنوعی: یک نصیحت از شخصی با تجربه بشنو از سعدی که خوشبختی و مقام تو در حال رشد و جوانی است.
نبودست تا بوده دوران گیتی
به ابقای ابنای گیتی معود
هوش مصنوعی: از زمان‌های قدیم تا به حال، هیچ چیزی در این دنیا پایدار نبوده و هر چیزی که وجود دارد، به مرور زمان زائل می‌شود. همچنین، برای نسل‌های آینده نیز چیزی که باقی خواهد ماند، وعده‌ای است که برای آن‌ها در نظر گرفته شده است.
مؤبد نمی‌ماند این ملک دنیا
نشاید بر او تکیه بر هیچ مسند
هوش مصنوعی: دولت و قدرت در این دنیا پایدار نیست و نباید به هیچ مقام و جایگاهی اعتماد کرد.
چنان صرف کن دولت و زندگانی
که نامت به نیکی بماند مخلد
هوش مصنوعی: به گونه‌ای زندگی کن و از نعمت‌ها بهره ببر که نامت همواره به نیکی در خاطرها بماند و جاودانه شود.
خوانش ها
خوانش قصیدهٔ شمارهٔ ۹ بر اساس نسخهٔ دکتر غلامحسین یوسفی به خوانش دکتر احمد عزتی پرور
قصیدهٔ شمارهٔ ۹ - در ستایش اتابک محمد به خوانش حمیدرضا محمدی
قصیدهٔ شمارهٔ ۹ - در ستایش اتابک محمد به خوانش فاطمه زندی
حاشیه ها
1394/02/15 20:05
فرهاد قنبری
بیت دهم اولین واژه در مصراع اول اشتباه تایپ شده است و املای فعلی با وزن شعر نیز سازگاری ندارد. صورت صحیح بیت بر طبق نسخه مرحوم محمد علی فروغی (صفحه 577 کلیات) این چنین است:
موبّد نمی ماند این ملک دنیا
نشاید بر او تکیه بر هیچ مسند
موبّد اسم مفعول ابد است و به معنی همیشگی و پایدار در بیت به کار رفته است.