گنجور

حکمت شمارهٔ ۳

دو کس رنج بیهوده بردند و سعی بی‌فایده کردند: یکی آن که اندوخت و نخورد و دیگر آن که آموخت و نکرد.

علم چندان که بیشتر خوانی
چون عمل در تو نیست نادانی
نه محقّق بود نه دانشمند
چارپایی بر او کتابی چند
آن تهی‌مغز را چه علم و خبر
که بر او هیزم است یا دفتر

اطلاعات

وزن: فعلاتن مفاعلن فعلن (خفیف مسدس مخبون)
قالب شعری: مثنوی
منبع اولیه: ویکی‌نبشته

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

دو کس رنج بیهوده بردند و سعی بی‌فایده کردند: یکی آن که اندوخت و نخورد و دیگر آن که آموخت و نکرد.
هوش مصنوعی: دو نفر تلاش‌های بی‌فایده‌ای انجام دادند: یکی فردی که ثروت جمع کرد اما هیچ وقت از آن استفاده نکرد و دیگری کسی که علم آموخت ولی هرگز از آن بهره‌برداری نکرد.
علم چندان که بیشتر خوانی
چون عمل در تو نیست نادانی
هوش مصنوعی: هر چقدر هم که علم و دانش بیشتری کسب کنی، اگر این دانش در عمل به کار نگیری، در حقیقت نادانی.
نه محقّق بود نه دانشمند
چارپایی بر او کتابی چند
هوش مصنوعی: نه او انسانی دانا و محقق بود، نه دانشمندی. فقط چارپایی بود که بر دوشش چند کتاب حمل می‌کرد.
آن تهی‌مغز را چه علم و خبر
که بر او هیزم است یا دفتر
هوش مصنوعی: این جمله اشاره به فردی دارد که از دانش و آگاهی بی‌بهره است و نمی‌داند که چه چیزی در زندگی‌اش وجود دارد، چه آن چیز می‌تواند هیزم باشد که سوخت است یا دفتری که فرهنگ و دانش را در خود دارد. در واقع، او توانایی درک ارزش و اهمیت چیزها را ندارد.

خوانش ها

بخش ۳ به خوانش سهیل قاسمی
بخش ۳ به خوانش حمیدرضا محمدی
حکمت شمارهٔ ۳ به خوانش آویسا بذرگران
حکمت شمارهٔ ۳ به خوانش فریبا صدری
حکمت شمارهٔ ۳ به خوانش ابوالفضل حسن زاده

حاشیه ها

1389/09/28 08:11
Payman

Sorreh Jomoeh, Ayeh 5:
مَثَلُ الَّذِینَ حُمِّلُوا التَّوْرَاةَ ثُمَّ لَمْ یَحْمِلُوهَا کَمَثَلِ الْحِمَارِ یَحْمِلُ أَسْفَارًا ۚ بِئْسَ مَثَلُ الْقَوْمِ الَّذِینَ کَذَّبُوا بِآیَاتِ اللَّهِ ۚ وَاللَّهُ لَا یَهْدِی الْقَوْمَ الظَّالِمِینَ

1390/09/27 21:11
رضا ببری

«چارپایی» اشتباها «چارپاپیی» نوشته شده.
نه محقق بود نه دانشمند
چارپاپیی برو کتابی چند
حرف پ حذف شود.

1392/04/05 00:07
امین کیخا

راستش را بخواهید ادم به اشتباه می افتد چهارپای نیک از 125000000 که دیه ادم شده بیشتره بهاش و نیز ادم هایی می شناسم به گرگ باغ وحش هم غذای خوردن نمی دهند ! و توی اتاق 2 متری زندان می کنند جانوران را ! کدام گرگی زیر سرش بالشی از پر هزار مرغ می گذارد ؟ ادم می گذارد ! ادم که می گویند همه افراد با کروموزوم انسانی منظورشان نیست بلکه انها که تکامل و فربالش انسانی کرده اند !

1395/04/20 17:07
روفیا

دست کم همین چارپا به گفته مولانا از شقاوت غافلست :
یک گروه دیگر از دانش تهی
هم‌چو حیوان از علف در فربهی
او نبیند جز که اصطبل و علف
از شقاوت غافلست و از شرف
گرچه با این ویدیو های شگفت انگیز از مهرورزی جانوران در فضاهای مجازی باید درباره این باور که حیوان از شرف غافلست نیز بازاندیشی کنیم.

1398/01/09 10:04

با درود، این مصراع را ویرایش بفرمایید:
چارپاپیی برو کتابی چند
سپاسگزارم

1398/11/24 18:01
ساجد علی گوندل ۸/۱۰/۹۸ حکایت ۲۰۳کا اردو زبان میں ترجمہ اور مکمل تشریح

پیوند به وبگاه بیرونی
در کس رنج بیهوده بردند........

1398/11/01 12:02
احمد شجاع الدین

"چارپایی" پس از اصلاح مجددا و به اشتباه "چارپاپی" نوشته شده

1399/03/29 08:05
رهرو

در تکمیل فرمایش عزیزان...
با توجه به اعجاز و لایه بندی معانی قرآن توجه شما را به این نکته آیه 5 سوره جمعه جلب میکنم که مثل حماری که کتاب پر ارزش (اسفار) را حمل میکند برای دانشمندان یهود و کتاب تورات هست. سوال اینست که برای دانشمندانی که عالم کتاب ارزشمند قرآنند و عمل نمیکنند آیا مصداق حمار صدق میکند؟

1399/04/18 09:07
محمدرضا

این مثال را درتمام نسخ خطی ذیل آن خواندم و تفاوت ها یافتم...ملاک نسخ تصحیح شده برای انتخاب چیست؟ شاید احضار روح حضرت سعدی و پرسش از او تنها راه منصفانه باشد....آنچه گنجور نوشته فقط در دوتا ازنسخه ها آمده البته بخش منظوم آن درهمه نسخ یکسان است و شاید شیوایی شعر حصرت سعدی جرأت تغییر را از نسخه پردازان گرفته است .

1403/08/02 15:11
بیقرار

دوستان وزن. ابیات این حکایت چیه ؟

فاعلاتن مفاعلن فعلن ؟؟؟