گنجور

غزل شمارهٔ ۵۷۹

تا کی ای آتش سودا به سرم برخیزی؟ 
تا کی ای نالهٔ زار از جگرم برخیزی؟ 
تا کی ای چشمهٔ سیماب که در چشم منی
از غَمِ دوست به روی چو زَرَم برخیزی؟ 
یک زمان دیدهٔ من ره به سوی خواب برد
ای خیال ار شبی از رهگذرم برخیزی
ای دل از بهر چه خونابه شدی در بَرِ من؟ 
زود باشد که تو نیز از نظرم برخیزی
به چه دانش زنی ای مرغ سحر نوبت روز
که نه هر صبح به آه سحرم برخیزی
ای غم از همنفسی تو ملالم بگرفت
هیچت افتد که خدا را ز سرم برخیزی

اطلاعات

وزن: فعلاتن فعلاتن فعلاتن فعلن (رمل مثمن مخبون محذوف)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: ویکی‌درج

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

تا کی ای آتش سودا به سرم برخیزی؟ 
تا کی ای نالهٔ زار از جگرم برخیزی؟ 
هوش مصنوعی: چقدر باید این شعله‌های عشق مرا آزار دهند؟ تا کی این ناله‌ها و گریه‌ها از دل و جانم بلند خواهند شد؟
تا کی ای چشمهٔ سیماب که در چشم منی
از غَمِ دوست به روی چو زَرَم برخیزی؟ 
هوش مصنوعی: ای چشمهٔ نقره‌گون که در چشمان من حضور داری، تا چه زمانی از غم عشق دوست بر خواهی خاست و بر چهره‌ام تاثیر خواهی گذاشت؟
یک زمان دیدهٔ من ره به سوی خواب برد
ای خیال ار شبی از رهگذرم برخیزی
هوش مصنوعی: در یک لحظه، چشم من به سمت خواب رفت. ای خیال، اگر شبی در مسیر من بیدار شوی.
ای دل از بهر چه خونابه شدی در بَرِ من؟ 
زود باشد که تو نیز از نظرم برخیزی
هوش مصنوعی: ای دل، چرا برای من این‌قدر غمگین و زخم‌خورده‌ای؟ به زودی تو هم از چشمانم دور می‌شوی.
به چه دانش زنی ای مرغ سحر نوبت روز
که نه هر صبح به آه سحرم برخیزی
هوش مصنوعی: ای مرغ سحر، به چه دانشی می‌خوانی و روز را آغاز می‌کنی، در حالی که نمی‌توانی هر صبح به صدای آهی از خواب برخیزی؟
ای غم از همنفسی تو ملالم بگرفت
هیچت افتد که خدا را ز سرم برخیزی
هوش مصنوعی: ای غم، از اینکه تو هم‌نشین من هستی، اندوهی بر من چیره شده است. آیا تو نمی‌دانی که اگر خداوند از خاطر من برآید، چه خواهد شد؟

خوانش ها

غزل ۵۷۹ به خوانش حمیدرضا محمدی
غزل شمارهٔ ۵۷۹ به خوانش عندلیب
غزل شمارهٔ ۵۷۹ به خوانش فاطمه زندی
غزل شمارهٔ ۵۷۹ به خوانش سعیده تهرانی‌نسب
غزل شمارهٔ ۵۷۹ به خوانش نازنین بازیان

حاشیه ها

1392/04/26 21:06
علیرضا

اسباد شجریان در اجرایی خصوصی به تاریخ 9 شهریورماه 1365 این غرل را با همراهی ویولون مرحوم حبیب الله بدیعی اجرا کرده اند. از زیباترین اجراهای ایشان است.

1395/04/12 06:07
میترا

با سلام شما میتوانید این غزل را با صدای استاد شجریان در این آدرس بشنوید .
پیوند به وبگاه بیرونی

1395/08/07 16:11
لولی وش مغموم

استاد این غزل رو در بیات کرد اجرا کرده. چقدر زیبا است و وصف نشدنی!!!

1395/08/07 19:11
بی سواد

لولی وش مغموم؟؟!!
لولی وشان هرگز مباد که اندهگین باشند
باری ، نفرمودید کدام استاد؟
این روزها در بازار سازو آواز ، استاد از در و دیوار می بارد!

1395/12/02 21:03
صوفی

استاد برازنده همه کس نیست
بقول حضرت سعدی:
هر کسی را نتوان گفت صاحبنظر است....
بر شما باد خواندن و شنیدن با صدای استاد شجریان

1396/03/15 20:06
فرخ مردان

غمناک ترین غزلی که از سعدی خوندم تا حالا....عجب فضای تیره و تار و بی امیدی! هیچ اثری از اون خوش بینی قدرتمند و جاودان سعدی درکار نیست اینجا.
اگر در این تصحیح مرحوم ذکاالمک فروغی نبود باورم نمیشد از سعدی باشه.
عجیب نیست که شجریان این رو واسه خوندن انتخاب کرده. به لحن کسل کننده اش میخوره.

1397/06/22 14:09
بیداد

بیداد نوشته:
در جواب دوست گرام، آقا فرخ سزاوار است بگویم که، ایشان هم به شعر سعدی و بالاخص صدای بی رقیب استاد شجریان کمی بدگویی و خورده گرفته اند، باید خاطر نشان کرد که کسانی که شناخت کافی و درک درستی از شعر و موسیقی ندارند این چنین تازیانه میزنند و دیگران را آزرده خاطر میکنند، به قول حافظ: هر کو نکند فهمی زین کلک خیال انگیز، و باید تشریح کرد که شعر سعدی تماما عاشقانه است و اغلب عشق با سوز و غم همراست و جای شگفت نیست سرودن این شعر از جانب شیخ اجل، و اما در باب استاد شجریان همین بس که ایشان وام دار شعر کهن و موسیقی سنتی ایران زمین بوده و هستند و همانگونه که فردوسی با سرودن شاهنامه زبان فارسی را زنده نگه داشتند، استاد شجریان نیز شعر نظم از شاعرانی بزرگ از جمله حافظ، سعدی، مولوی، عطار، عراقی، خیام و…را که اندک اندک رو به زوال و فراموشی میرفت را با دوباره خوانی و اجرای بی نظیر با صدای آسمانی و بلامنازع خویش حفظ و زنده نگه داشته اند و اینک و بدون اغراق اکثر دوستداران ادبیات بواسطه صدای استاد است که با شعر کهن و معاصر این دیار، مأنوس و مألوف گشته اند .پس دوستان لطفا بدون آگاهی عیب گویی و بیراه نگوییم. سپاس

1403/02/18 00:05
یوسف شیردلپور

جناب آقای بیداد عزیز چقدربجا فرمودید در مورد همچو استاد شجریان بحق ایشان حق دار و پیش تاز در عرصه هنر و شعر وغزل وادبیات وموسیقی ناب ایران و  ردیف خوانی دارا هستند وهمیشه خواهند بود و میشو گفت مانند استاد شجریان ها رسولان راستین شعر وغزل وادبیات وموسیقی اند بدون هیچ شک شبهه ای نام ویاد خاطرشان جاودان است تا ابد 

بقول حضرت حافظ:

 

سرودِ مجلست اکنون فلک به رقص آرَد

که شعرِ حافظِ شیرین سخن ترانهٔ توست💛💛✋✋

 

1397/10/26 01:12
عباسی - فسا

جناب فرخ
ظاهرا شما با شعر حضرت خداوندگار کلام آشنایی ندارید
غم سوز عشق در تک تک ابیات غزلیات آن جناب بزرگ ساری و جاری است
مگر عشق بدون سوز می شود؟
مگر دریا رفتن بدون خیس شدن و غرقه گشتن می شود؟
و الحق و الانصاف استاد گوهرشناس این بار با غوطه ور شدن در دریای سخن سعدی درّس شاهوار صید کرده و آن را تراشیده و صیقل زده روبروی چشم احساس ما گذاشته است.
ممکن نیست سوز این شعر را جز با کرد بیات نمایاند
ای دل از بهر چه خونابه شدی در بر من
زود باشد که تو نیز از نظرم برخیزی
مگر شما تصور می کنید موسیقی آن است که دوتا دستمال بردارند دستمال بازی کنند؟
کمی با موسیقی و قبل یا بعد از آن با غزل مخصوصا غزل سعدی آشنا شوید
اگر به اصطلاح موسیقی شاد می خواهید اون هم موجود است می توانید انتخاب کنید ولی بنده بارها و بارها با آواز سخن شناس بزرگ استاد شجریان گوش کردم و هربار به درد استسقاء تشنه تر شدم
ضمنا این که نام استاد را به صورتی غیر زیبا به کار می برید مطمئن باشید قیمتش کم نشود

1397/10/26 01:12
عباسی - فسا

متن اول کلمه درّی اشتباه نوشته بودم اگر ممکن است متن اولی حذف شود

1399/11/02 22:02
غلامحسین مرادی قره قانی

ایران مهد فرهنگ وهنر است وما ایرانیها باید قدر دان این گوهر های نایاب باشیم
آیا کم لطفی نیست که در البوم آتش سودای مرحوم استاد شجریان از آواز خوش استاد واز سخن موزون ،خوش تراش و الماس گونه سعدی سخن بگوییم ولی از صدای ساز سحرآمیز استاد بی بدیل حبیب الله بدیعی حرفی نزنیم

1402/07/21 14:10
یوسف شیردلپور

بادرود بیکران به همه عزیزان گنجوری ودست اندارکاران برنامه وسایت پربار گنجور 🙏 ضمن احترام به نظرات تک تک عزیزان  درمورد کسانی هم که به استاد خورده میگیرند ملالی نباشد دروصف استاد شجریان همین 

فرمایش حضرت حافظ بس،، 

گوهر چو دست داد به دریا چه حاجت است 👌 عجبا که بعد هجران استاد شجریان به خیل عظیم مشتاقانش روزوشب  افزوده میشود ابن خود یعنی گویای یک حقیقت بلامنازع در مرام ومعرفت و مسلک شرافت یک انسان

این غزل سعدی جان را استاد شجریان باهمراهی استاد حبیب الله بدیعی تا بینهایت زیبا وزیبا وزیبا ودلنشین اجراکره اند 💐💐💕💕

1403/10/02 18:01
جلال ارغوانی

نظر سعدی خوش خوان به نگاه توبود

دیده ام کور تو گر از نظرم بگریزی