غزل شمارهٔ ۴۲۳
اطلاعات
* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
برگردان به زبان ساده
خوانش ها
غزل ۴۲۳ به خوانش حمیدرضا محمدی
غزل ۴۲۳ به خوانش فاطمه زندی
غزل شمارهٔ ۴۲۳ به خوانش محسن لیلهکوهی
غزل شمارهٔ ۴۲۳ به خوانش سعیده تهرانینسب
غزل شمارهٔ ۴۲۳ به خوانش محمدرضا کاکائی
غزل شمارهٔ ۴۲۳ به خوانش نازنین بازیان
غزل شمارهٔ ۴۲۳ به خوانش سهیل قاسمی
غزل شمارهٔ ۴۲۳ به خوانش افسر آریا
آهنگ ها
این شعر را چه کسی در کدام آهنگ خوانده است؟
حاشیه ها
این غزل زیبا با صدای استاد محمودی خوانساری به همراهی استادان جواد معروفی و منصور صارمی و حبیب الله بدیعی و جهانگیر ملک در همایون اجرا شده است به زیبایی هرچه تمامتر...
والبته توسط علی جهاندار به آهنگسازی استاد فقید پرویز مشکاتیان در ابو عطا در آلبوم صبح مشتاقان در سال 1368
بوتیمار نام مرغیست که کنار آب مینشیند و شکار میکند اما آب نمیخورد از بیم آنکه آبهای دنیا کمشود و روزی به پایان رسد ازاینرو آنرا غمخورک نیز گویند
واقعا غزل زیباییست مرحبا سعدی شیرین سخن
شگفت انگیز و زیبا!
بیخود نیست که یکی سعدی میشود و ماندگار و دیگری گمنام و فراموش.
بویژه بیت هفتم اعجاز کرده.
مرحبا به سعدی شیرین سخن.
من اول روز دانستم که با شیرین درافتادم
که چون فرهاد باید شست دست از جان شیرینم
امروز این شعر رو در رادیو گوش کردم ، دلم رو برد.الآن شعر کامل رو پیدا کردم.
سلام و درود
اغراق نیست که سعدی معجزه جاودان الهی است
همه غزل ، اعجاز است اما در دو بیت آخر اعجاز را به کمال رسانده است
این غزل را استاد محمدرضا شجریان در یک جلسه خصوصی به همراه ویولن مرحوم بدیعی در تاریخ جمعه 7 شهریور 1363 اجرا کرده است و وقتی با این موسیقی همراه می شوی ، حس سعدی را در آفرینش این غزل بیشتر درک می کنی
خدیا ... اون دنیا من رو با سعدی محشور کن... آمین...
من اول روز دانستم که با شیرین درافتادم
که چون فرهاد باید شست دست از جان شیرینم
مستانه غرق سروده های جاودان سعدیم...
آواز این شعر با هنرمندی آقای خوانساری در برنامه شماره 86 گلهای تازه
گویند چون قاآنی این غزل را خواند زن و بچه اش را خانه پدرش فرستاد و تا 9 ماه سراغ آنها نرفت که در تنهایی بتواند بسراید ولی نشد که نشد و زنش درخواست طلاق کرد ولی وقتی قاآنی غزل را خواند گفت مهرم حلال و جانم فدای تو باد
آن زن پروین بود و چون 9 روز دیگر دوقلو زایید نام شیرین و سیمین بر آنها نهاد و سیمین غزلهای شیرین میسرود و پروین تخلص او بود
از جناب عباسی فسا بسیار سپاسگزارم. من با صدای دردانه آواز حضرت استاد شجریان نشنیده بودم. پس از کلی جستجو این برنامه رو پیدا کردم. الحق و الانصاف که شعر سعدی با این آواز معنی ویژه ای پیدا میکنه. به دوستان پیشنهاد میکنم حتما این اثر رو بشنوید.
فقط میتونم انگشت حیرت به دهن بگیرم و بس. جات وسط بهشته با این خدمتی که به بشریت کردی
بر آی ای صبح مشتاقان اگر نزدیک روز آمد/ که بگرفت این شب یلدا ملال از ماه و پروینم
دوستان
کیی میدونه معنی اون بیت دقیقا چیه؟
برآی ای صبح مشتاقان اگر نزدیک روز آمد
که بگرفت این شب یلدا ملال از ماه و پروینم
برآمدن: سر زدن،دمیدن،پیدا شدن
شب یلدا:آخرین شب آذر که درازترین شب است|
شب اول زمستان و شب آخر پاییز است که اول برج بزغاله و آخر برج کمان.آفتاب به برج بزغاله طلوع میکند و گفته شده شبی بسیار شوم و نحس است
ای صبح آرزومندان زودتر بیا که این شب نحس را کنار بزنی و ماه و پروین را محو کنی
برآی ای صبح مشتاقان=ای خورشید(م) طلوع کن
خورشید=یار
پروین:خوشه پروین،ثریا: دویست ستاره بسیار دور که به خاطر همین دوری تنها شش یا هفت تا از آنها دیده میشوند و چون به شکل خوشه انگور هستند به آنها خوشه انگور هم گفته اند.
جالب این است پروین که در برج فلکی گاو (دومین برج)قرار دارد بهترین موقعیت و بیشترین وقت برای دیدن آن آخر آذرماه(نزدیک شب یلدا) است و در این ماه صورت فلکی گاو همزمان با غروب خورشید، طلوع میکند و هنگام طلوع خورشید غروب میکند.
برآی ای صبح مشتاقان اگر نزدیک روز آمد
که بگرفت این شب یلدا ملال از ماه و پروینم
ای روی تو برای عاشقان چون صبح ، طلوع کن اگر روز نزدیک است
که در این شب سیاه طولانی از ماه و پروین هم ملول شدم .
صبح مشتاقان دیدار یار است
و شب یلدا، شب هجران
ز دستم بر نمیخیزد که |یک دم بی| تو بنشینم
ز/دس/تم/بر/ن/می/خی/زد/ک/یک/دم/بی/ت/بن/شی/نم
v---v---v---v---
کسی میتواند مصرع دوم را تقطیع کند؟
بجز رویت نمیخواهم که |روی هیچ |کس بینم
به نظرم یک "از" کم دارد
من که کمبودی نمی بینم
خب تقطیع بفرما
ز/دس/تم/بر/ن/می/خی/زد/ک/یک/دم/بی/ت/بن/شی/نم
ب/جز/رو/یت/ن/می/خا/هم/ک/رو/ی/هی/ییچ/کس/بی/نم
گیریم درست بعد با مصرع نخست نمیخواند.
هیییچ؟
/ی/=/دم/؟
گیریم درست بعد با مصرع نخست نمیخواند.
کس/بی/نم/=بن/شی/نم
باید اینگونه شود: ک/یک/دم/بی=ک/روی هیچ
یعنی |روی هیچ| مساوی شود با |یک دم بی|
که نمیشود
مهناز خانم تقطیع یادتان نرود!
حمیدرضا خان یک "از" ناقابل بیفزا وانگه تقطیع بفرما
این ” از “ را کجا می خواهید جا بدید
قافیه درست است و ” که یک دم بی “ و ” که روی هیچ “ ربطی به هم ندارند
مانا باشید
تقطیع را کازم نمی بینم بیت خود روان و گویاست
ببخشید: لازم نمی بینم
20 خیلی کم هست یک گل هم روش
شد مصداق مثل پز عالی جیب خالی
جناب 7:
من تا حالا با از ندیدم البته انگار این شکلی هم غلطه مگر اینکه بنویسید البته زیاد وارد نیستم
7 گرامی،
درست می گویید. اگر پس از “روی“، “از“ را بیافزاییم، از لحاظ ریتمی به آنچه شما می خواهید می رسیم.
اما در میزان های موسیقی نتها گاه سر ضرب هستند، گاه ممتد، گاه در سکوت و000
تا زمانیکه میزانها رعایت شود، ریتم به گوش شنیدنی می آید.
شما نیز درخواست مرا بپذیرید و “هیچ“ را ممتد کنید…
نه تنها از ریتم خارج نخواهید شد،
این چنین تأکیدی روی “هیچ“ است که چند واژه کنار هم را تبدیل به هنر می کند.
هیچ کس بینم:
هی/چُ/کس/بی/نم
لن /م/ فا /عی/لن
سلام خدمت دوستان. بنده شعر رو تقطیع کردم و نیاز به از حس نشد. البته میتوان از رو اضافه کرد که در این صورت برای حفظ وزن باید خونده بشه ... بجز رویت نمیخواهم که رو یز هیچ کس بینم. ملاحظه میفرمایید حتی اضافه کردن از کار خاصی رو در مصرع به انجام نمیرساند، لذا بنظر می رسد بیت به شکل مطروحه درست باشد.
به/جز/ رو/یت/ن/می/خوا/هم/که/رو/یی/هی/چ/کس/بی/نم
/رو/یی/؟
روی نه رویی
تا جایی که میدونم قاعده کلی اینه حرفی که خونده نمیشه نوشته هم نمیشه
مثلا: خا/هم و نه اینکه خوا/هم
/ک/ و نه اینکه /که/
بابک
دامنه دانستنی ها را کمی گسترش دهید
سلام دوستان
در پاسخ به جناب بابک.
: درود بر شما با این احاطه حضرتعالی بر دانستنها. خوشحالم یاد می گیرم. در تقطیع شعر برای حفظ وزن کلمه روی رویی نوشته میشه. در غیر اینصورت نیاز به "از" خواهیم داشت. دوستان هم بنده را راهنمایی بفرمایند ممنونشان خوام شد.
یک نکته: دوستان غرض از ادبیات اگر در وهله اول موضوع لذت بردن از اون رو بکناری بگذاریم اینه که کمی رفتارمون و زندگیمون همگون با ادبیات بشه. ما اگر نحوه انتقاد کردن و نحوه احترام گذاشتن به هم رو یاد نگیریم، یاد نگیریم کمی مهربانتر و با احساستر متن بزاریم خب چه سود از اینهمه ادبیات و ادبیاتنی فکر کردن و مطالعه؟
ز / دَس / تَم / بَر / نِ / می / ءآ / یَد / کِ / یِک / دَم / بی / تُ / بِن / شی / نَم
بِ / جُز / رو / یَت / نِ / می / خا / هَم / کِ / رو / یِ* / هیـ / چ / کَس / بی / نَم
مَ فا عی لن مَ فا عی لُن مَ فا عی لُن مَ فا عی لُن
کلمه ( در ) دوبار استفاده شده در عقلم و در دینم
بهتر است که در عقلم به عقلم تغییر کنند !
تو را من دوست میدارم خلاف هر که در عالم
اگر طعنه است به عقلم اگر رخنه است در دینم
بله فقط مشکلی که داره هم سخن سعدی نیست هم وزن نابود میشه
چرا بدون اطلاع از وزن و حتی یک بار خواندن آنچه می نویسیم تصور می کنیم ما بهتر از سعدی می فهمیم؟
سلام
بله دقیقا درست میفرمایید موقع خوانش " به عقلم "شعر دچار سکته میگردد من تقطیع نمیدانم ولی حرف "ه "در به عقلم نیاز به تاکید پیدا میکنه و روانی خوانش یا به گفته حضرتعالی وزن بیت نابود میشه
در کل یکی از دلایل اختلاف نسخ قدیمی جدا از اشتباهات نوشتاری ،ویراستاری های نا آگاهانه از سوی کاتبان یا اولیای امر بوده است.
شاد باشی عزیز
سلام
آخر وقتی نظر اصلاحی می دهیم باید با اتکا به یکی از نسخ باشد نه این که من دوست دارم این طوری باشد. حتی اگر شعر یا نثر بزرگان اشتباه هم باشد ما حق نداریم در آن دست ببریم چون دیگر سخن آن شخص نیست
تازه همه نسخ هم کم ایراد ندارند حتی نسخه مورد استفاده در اینجا ولی به هر حال باید گنجور به یک نسخه استناد کند
هنگام تقطیع مصرع اول و دوم بیت دوم باهام یکسان نیست
من اول روز دانستم که با شیرین درافتادم
که چون فرهاد باید شست دست از جان شیرینم
م/نو/ول/رو/ز/دا/نس/تم/ک/با/شی/رین/د/رف/تا/دم
ک/چون/فر/ها/د/با/ید/شس/ت/دس/تز/جا/ن/شی/ری/نم
v—v—v—v—
این غزل ناب و زیبا رو زنده یاد جواد بدیع زاده به صورت تصنیف به زیبایی تمام اجرا کردن که واقعا بینظیره، توصیه میکنم حتما با دل و جان گوش کنید...
Hamed Salehi آقای صالحی، مگر چه عیبی دارد که کلمه "در" دوبار در این فرد اتفاق افتاده؟ حرف ربط "به" که شما پیشنهاد نمودید هجای کوتاه است که در اینجا ناموزون است. لطف نموده بر وزن عروضی این غزل ناب مراجعه نماید. درود
مترس ای باغبان هر گل که میبینم نمیچینم
این هم تصحیحی دیگر!!
ز دستم بر نمی خیزد که یک دم بی تو بنشینم
به جز رویت نمی خواهم که روی دیگری بینم
بی نظیر
سعدی، فرمانروای ملک سخن
در بیت 1 مصرع دوم سعدی از اختیارات وزنی در واژه ی روی استفاده کرده که وزن هم صحیح نوشته شده .
به نظرم" تو را من دوست دارم خلاف هر که عالم /اگر طعنه است بر عقلم اگر رخنه است بر دینم "درست باشد این غزل را من حفظ کرده بودم و در کلیات سعدی نیز اینگونه آمده بود .
مرحوم استاد شجریان در صوت آموزش ردیف ابوعطا، دوبیت این غزل را در گوشهی سَیَخی خواندهاند
عالی ، مصرع آخر چه زیباست :
مترس ای باغبان از گل که میبینم نمیچینم
سخن از عشق می رانم که من سعدی شیرینم
کلام از مهر می گوییم همه عاشق به آیینم