گنجور » سعدی » دیوان اشعار » غزلیات

سعدی

غزل شمارهٔ ۳۷۶

خرامان از درم بازآ کت از جان آرزومندم

به دیدار تو خوشنودم به گفتار تو خرسندم

اگر چه خاطرت با هر کسی پیوندها دارد

مباد آن روز و آن خاطر که من با جز تو پیوندم

کسی مانند من جستی زهی بدعهد سنگین‌دل

مکن کاندر وفاداری نخواهی یافت مانندم

اگر خود نعمت قارون کسی در پایت اندازد

کجا همتای من باشد که جان در پایت افکندم

به جانت کز میان جان ز جانت دوست‌تر دارم

به حق دوستی جانا که باور دار سوگندم

مکن رغبت به هر سویی به یاران پراکنده

که من مهر دگر یاران ز هر سویی پراکندم

شراب وصلت اندر ده که جام هجر نوشیدم

درخت دوستی بنشان که بیخ صبر برکندم

چو پای از جاده بیرون شد چه نفع از رفتن راهم

چو کار از دست بیرون شد چه سود از دادن پندم

معلم گو ادب کم کن که من ناجنس‌ شاگردم

پدر گو پند کمتر ده که من نااهل فرزندم

به خواری در پی‌ات سعدی چو گرد افتاده می‌گوید

پسندی بر دلم گردی که بر دامانت نپسندم

غزل شمارهٔ ۳۷۵: چنان در قید مهرت پای بندم غزل شمارهٔ ۳۷۷: شکست عهد مودت نگار دلبندم

اطلاعات

وزن: مفاعیلن مفاعیلن مفاعیلن مفاعیلن (هزج مثمن سالم)

قالب شعری: غزل

منبع اولیه: ویکی‌درج

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

خرامان از درم بازآ کت از جان آرزومندم

به دیدار تو خوشنودم به گفتار تو خرسندم

هوش مصنوعی: با آرامش به خانه‌ام برگرد، زیرا من با تمام وجود منتظر دیدنت هستم و از صحبت با تو خوشحالم.

اگر چه خاطرت با هر کسی پیوندها دارد

مباد آن روز و آن خاطر که من با جز تو پیوندم

هوش مصنوعی: اگرچه تو با دیگران ارتباطاتی داری، امیدوارم آن روز نیاید که یاد تو را فقط با کسی غیر از تو در ارتباط داشته باشم.

کسی مانند من جستی زهی بدعهد سنگین‌دل

مکن کاندر وفاداری نخواهی یافت مانندم

هوش مصنوعی: هیچ‌کس مثل من وفادار نیست، پس ای کسی که دل سنگینی داری و به عهد خود وفادار نیستی، بدان که در وفاداری دیگران هم نخواهی یافت کسی مانند من.

اگر خود نعمت قارون کسی در پایت اندازد

کجا همتای من باشد که جان در پایت افکندم

هوش مصنوعی: اگر همه ثروت های قارون را در پای تو بریزند، باز هم هیچ کس نمی تواند با من مقایسه شود؛ چون من جانم را در راه تو تقدیم کرده‌ام.

به جانت کز میان جان ز جانت دوست‌تر دارم

به حق دوستی جانا که باور دار سوگندم

هوش مصنوعی: من جان تو را دوست‌تر از خودت می‌دانم و به دوستی‌ام با تو سوگند می‌خورم که این حقیقت را باور دارم.

مکن رغبت به هر سویی به یاران پراکنده

که من مهر دگر یاران ز هر سویی پراکندم

هوش مصنوعی: به هر سمتی نرو و به دوستان دور از هم علاقه‌مند نشو، زیرا من نیز محبت خود را به دوستانم از هر گوشه‌ای گسترش داده‌ام.

شراب وصلت اندر ده که جام هجر نوشیدم

درخت دوستی بنشان که بیخ صبر برکندم

هوش مصنوعی: از محبوبم چه می‌خواهم که می‌گویم در آغوشش باشم، زیرا در دوری او، طعم تلخ جدایی را چشیدم. بی‌صبرانه آرزو دارم که درخت دوستی را بنشانم، چرا که دیگر صبرم را از دست داده‌ام.

چو پای از جاده بیرون شد چه نفع از رفتن راهم

چو کار از دست بیرون شد چه سود از دادن پندم

هوش مصنوعی: وقتی پایم از مسیر منحرف شد، رفتن به آن راه چه فایده‌ای دارد؟ وقتی کار از کنترل خارج شد، نصیحت کردن من چه سودی دارد؟

معلم گو ادب کم کن که من ناجنس‌ شاگردم

پدر گو پند کمتر ده که من نااهل فرزندم

هوش مصنوعی: به معلم بگو که کمتر مرا به آداب و اصول تربیت کند، چون من شاگردی بی‌توجه و نامناسب هستم. و از پدر هم درخواست کن که کمتر نصیحت کند، زیرا من فرزندی نالایق هستم.

به خواری در پی‌ات سعدی چو گرد افتاده می‌گوید

پسندی بر دلم گردی که بر دامانت نپسندم

هوش مصنوعی: سعدی در اینجا بیان می‌کند که به خاطر محبت و علاقه‌اش به کسی، خود را به زحمت می‌اندازد و در پی او می‌دود، اما در عین حال نمی‌تواند بپذیرد که کسی به او بی‌توجهی کند. او احساس می‌کند که دلش نمی‌تواند چیزی را که برای دیگری خوشایند است، بپذیرد و به دنبال سعادت خود است.