گنجور

غزل شمارهٔ ۲۷۷

بخت بازآید از آن در که یکی چون تو درآید
روی میمون تو دیدن در دولت بگشاید
صبر بسیار بباید پدر پیر فلک را
تا دگر مادر گیتی چو تو فرزند بزاید
این لطافت که تو داری همه دل‌ها بفریبد
وین بشاشت که تو داری همه غم‌ها بزداید
رشکم از پیرهن آید که در آغوش تو خسبد
زهرم از غالیه آید که بر اندام تو ساید
نیشکر با همه شیرینی اگر لب بگشایی
پیش نطق شکرینت چو نی انگشت بخاید
گر مرا هیچ نباشد نه به دنیا نه به عقبی
چون تو دارم همه دارم دگرم هیچ نباید
دل به سختی بنهادم پس از آن دل به تو دادم
هر که از دوست تحمل نکند عهد نپاید
با همه خلق نمودم خم ابرو که تو داری
ماه نو هر که ببیند به همه کس بنماید
گر حلالست که خون همه عالم تو بریزی
آن که روی از همه عالم به تو آورد نشاید
چشم عاشق نتوان دوخت که معشوق نبیند
پای بلبل نتوان بست که بر گل نسراید
سعدیا دیدن زیبا نه حرامست ولیکن
نظری گر بربایی دلت از کف برباید

اطلاعات

وزن: فعلاتن فعلاتن فعلاتن فعلاتن (رمل مثمن مخبون)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: ویکی‌درج

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

بخت بازآید از آن در که یکی چون تو درآید
روی میمون تو دیدن در دولت بگشاید
هوش مصنوعی: دولت و شانس دوباره به سراغ کسانی می‌آید که شخصیتی چون تو را ملاقات کنند. دیدن چهره‌ی خوشحال تو، درهایی از نعمت و خوشبختی را باز می‌کند.
صبر بسیار بباید پدر پیر فلک را
تا دگر مادر گیتی چو تو فرزند بزاید
هوش مصنوعی: برای اینکه مادر زمین دوباره مانند تو فرزندی به دنیا آورد، پدر کهن آسمان باید صبر زیادی داشته باشد.
این لطافت که تو داری همه دل‌ها بفریبد
وین بشاشت که تو داری همه غم‌ها بزداید
هوش مصنوعی: لطافت و خوشی که تو داری، می‌تواند دل‌های زیادی را شگفت‌زده کند و تمام غم‌ها را از بین ببرد.
رشکم از پیرهن آید که در آغوش تو خسبد
زهرم از غالیه آید که بر اندام تو ساید
هوش مصنوعی: حسادت من از پیراهنی است که در آغوش تو خوابیده و زهر من ناشی از عطر و بوی خوشی است که بر بدن تو نشسته است.
نیشکر با همه شیرینی اگر لب بگشایی
پیش نطق شکرینت چو نی انگشت بخاید
هوش مصنوعی: اگرچه نیشکر خود بسیار شیرین است، اما وقتی که لب به سخن بگشایی، صدای نیکوی تو چنان است که انگار نی به صدا درآمده است و بر شیرینی کلام تو افزوده می‌شود.
گر مرا هیچ نباشد نه به دنیا نه به عقبی
چون تو دارم همه دارم دگرم هیچ نباید
هوش مصنوعی: اگر من هیچ نداشته باشم، نه در این دنیا و نه در آن دنیا، اما تو را داشته باشم، پس همه چیز را دارم و دیگر چیزی نمی‌خواهم.
دل به سختی بنهادم پس از آن دل به تو دادم
هر که از دوست تحمل نکند عهد نپاید
هوش مصنوعی: من پس از تحمل سختی‌ها، عشق و محبت خود را به تو تقدیم کردم؛ زیرا تنها کسی که نمی‌تواند فشار دوستی را تحمل کند، نمی‌تواند به وعده‌هایش پایبند بماند.
با همه خلق نمودم خم ابرو که تو داری
ماه نو هر که ببیند به همه کس بنماید
هوش مصنوعی: با همه مردم طوری رفتار کردم که گویی تو ماه نو را نشان می‌دهی؛ هر کسی که تو را ببیند، به همه دیگران هم آن را خواهد نشان داد.
گر حلالست که خون همه عالم تو بریزی
آن که روی از همه عالم به تو آورد نشاید
هوش مصنوعی: اگر می‌توانی خون همه انسان‌ها را بریزی، آن شخصی که به سوی تو آمده و رویش را به تو نشان داده، قابل کشتن نیست.
چشم عاشق نتوان دوخت که معشوق نبیند
پای بلبل نتوان بست که بر گل نسراید
هوش مصنوعی: چشم عاشق نمی‌تواند خود را ببندد تا معشوق را نبیند و بیداد عشق او را فراموش کند. همچنین، نمی‌توان به پای بلبل بند کشید تا او نتواند بر روی گل آواز بخواند. در واقع، عشق و زیبایی‌های آن، چونان جزئی جدایی‌ناپذیر از هم هستند که نمی‌توان مانع از ظهور آن‌ها شد.
سعدیا دیدن زیبا نه حرامست ولیکن
نظری گر بربایی دلت از کف برباید
هوش مصنوعی: سعدی جان، دیدن زیبایی اشکالی ندارد، ولی اگر نگاهی به آن بیندازی و قلبت را از دست بدهی، آن وقت کار دشواری پیش خواهد آمد.

خوانش ها

غزل ۲۷۷ به خوانش حمیدرضا محمدی
غزل ۲۷۷ به خوانش محسن لیله‌کوهی
غزل ۲۷۷ به خوانش سعیده تهرانی‌نسب
غزل ۲۷۷ به خوانش پری ساتکنی عندلیب
غزل شمارهٔ ۲۷۷ به خوانش سهیل قاسمی
غزل شمارهٔ ۲۷۷ به خوانش تناز پیراسته
غزل شمارهٔ ۲۷۷ به خوانش نازنین بازیان
غزل شمارهٔ ۲۷۷ به خوانش فاطمه زندی
غزل شمارهٔ ۲۷۷ به خوانش افسر آریا
غزل شمارهٔ ۲۷۷ به خوانش الیزا زندی

حاشیه ها

1391/01/28 18:03
دارائی

بخت باز آید از آن در که یکی چون تو در آید
روی (نیکوی) تو دیدن در دولت گشاید

1392/03/26 11:05

توانایی دو شاعر رو باهم مقایسه کنید:
سعدی(در یک مصرع) : رشکم از پیرهن آید که در آغوش تو خسبد...
حافظ (دریک بیت):
رشک برم کاش قبا بودمی.....چون که در آغوش قبا بوده‌ای
(قبا را روی پیرهن می‌پوشیدند، و این پیرهن بود که بی واسطه با بدن در ارتباط بود، ضمن این که تفاوت ظریفی بین دو بیت وجود داره، سعدی دوست داره در آغوش یار باشه اما حافظ آرزو می‌کنه یار در آغوش اون باشه و تفاوت میان این دو بسیاره...)

1392/03/26 12:05
محمد احمدی

رشک برم کاش قبا بودمی…..چون که در آغوش قبا بوده‌ای
از مولاناست نه حافظ

1392/03/26 12:05

بله درسته، از مولاناست

1392/03/26 12:05
امین کیخا

ساده جانم من بیفزایم که قبا پهلویست و در اصل کباک بوده است ، درود به نازکی دیدگاهت

1392/04/21 12:07
امین کیخا

حمید جان بودت خجسته باد به شور اوردم !

1392/10/03 14:01
داود

واسه مرگ فعالترین دختر اراک خانم کمالی آرا دو بیت اول شاهکار بود
مرسی

1393/02/04 07:05
علیرضا پیشگو

امروز14اردیبهشت92در باره ی شعر و تصنیف مرثیه مانندی برای استاد لطفی تار نواز می گشتم ازین خوشتر ندیدم.غمگین ترین تصنیف را لطفی برای عارف نواخت.مرثیه ای به زیبایی به یاد عارف چه کسی برای او خواهد ساخت

1393/02/04 12:05
امین کیخا

علیرضا جان با درود بر شما . در زمانه ای که موسیقی نژاده و ردیفی ایران دستخوش کم مهری است از دست دادن استادی بزرگوار از موسیقی گزندی گران خواهد بود . من به این خوش هستم که هنر های مردان دانا و بزرگوار از جانهاشان زدوده نخواهد شد و آن جان بزرگوار همچنان سرچشمه تابش و الهام به رهروان هنر و ادبیات خواهد ماند .

1393/06/17 12:09
غلامعلی ترابی

بخت باز اید از ان در که یکی چون تو در آید
روی زیبای تو دیدن در دولت بگشاید
این لطافت که تو داری همه دلها بفریبی
وین حلاوت که تو داری همه غمها بزداید

1393/08/14 05:11
ناشناس

در بیت چهارم. کلمه رشکم. و خسبد چی معنی میدهد.
ممنون

1394/04/11 23:07
کسرا

به به به این شعر..چه عشق آتشینی... چه شاعر دل سوخته ای... چه معشوقه ای... عجب شعر نابی...
1 بیت از این شعر رو به هرکس که تقدیم کنی در پوست خودش نمیگنجه تا آخر عمر... حال نمیدونم که معشوقه ی سعدی بعد از تقدیم این شعر از جانب خود سعدی به ایشان... زنده ماندند یا از فرط خوشحالی در دم روح از بدنشان پرواز کرد... روح سعدی و معشوقه ی ایشان ( باعث و بانی این اشعار جاویدان ) شاد ♥ ♥

1395/08/27 05:10
۷

پیوند به وبگاه بیرونی
ایرج
دستگاه ماهور/یک شاخه گل/ 463

1396/03/14 03:06
حاج تقی

سلام. بعضی از ابیات این شعر زیبا توسط آقای حامد زمانی تحت عنوان آهنگ دلارام خوانده شده است.

1396/05/14 14:08
مسعود دهستانی

بعضی ابیات این غزل به همراه یه غزل دیگه از سعدی توسط حامد آهنگی خونده شده که بسیار بسیار فوق العاده اس

1396/05/15 04:08
بچه ایرون

بسیار شکیبیده ایم ، دریغا ! مادر گیتی کس چون سعدی نزاده است
باز هم صبر میکنیم به یقین در راه است.
خواهد آمد ،به گلستانمان خواهد برد به بوستان
غزل عشق خواهد سرود
بختمان باز خواهد آمد
از در در خواهد آمد ، از خود به درمان خواهد کرد
بی خبرمان خواهد کرد
خویش باز خواهیم یافت
دل قوی میداریم
بر ما بسی کمان ملامت کشیده اند
ما نه آنیم که از دور فلک زبونی کشیم
مردی از خویش برون خواهد آمد
کاری خواهد کرد کارستان.
باد نوروز بر خواهد خاست
در باغچه گل افشان خواهد کرد.
........

1396/05/15 15:08
بچه ایرون

ناشناس،
خسبیدن همان خفتن، خوابیدن است
و رشک همان که تازیان حسد می گویند

1396/08/30 22:10
Hz_ayaz

حامد زمانی این غزل رو به صورت یک اهنگ زیبا در وصف امام حسن (ع) خوانده است

1396/09/21 15:12
Dana taha

گر حلالست که خون همه عالم تو بریزی
آن که روی از همه عالم به تو آورد نشاید
لطفا معنی این بیت چیست ؟

1396/09/21 20:12
nabavar

گر حلالست که خون همه عالم تو بریزی
آن که روی از همه عالم به تو آورد نشاید
می گوید : شایسته نیست خونِ کسی را که به خاطر تو روی از همه ی مردم بر گرفته ، بریزی،اگر چه خون همه ی عالم بر تو حلال باشد

1396/11/22 05:01
احمد

شاید کلمه "خوشاید" بهتر باشد تا "نشاید" در بیت پایین
گر حلالست که خون همه عالم تو بریزی
آن که روی از همه عالم به تو آورد خوشاید (به جای نشاید)

1396/11/13 23:02
Dana Taha

ممنونم حسین جان از شرح تون.

1396/11/13 23:02
nabavar

DANAجان
قابلی نداشت
احمد آقا
خرده بر سعدی شیراز سخن سنج نشاید

1397/01/31 21:03
۷

حامد زمانی
پیوند به وبگاه بیرونی

1397/01/06 15:04
علی

در بیت دوم بجای کلمه بسیار، کلمه ایوب قرار میگیرد و شکل درست مصرع بصورت زیر میباشد:
صبر ایوب بباید پدر پیر فلک را

صبر بسیار بباید پدر پیر فلک را
تا دگر مادر گیتی چو تو فرزند بزاید
گر مرا هیچ نباشد نه به دنیا نه به عقبی
چون تو دارم همه دارم دگرم هیچ نباید
چشم عاشق نتوان دوخت که معشوق نبیند
پای بلبل نتوان بست که بر گل نسراید
سعدیا دیدن زیبا نه حرامست ولیکن
نظری گر بربایی دلت از کف برباید
این چهاربیت از این قسمت در وبسایت آوای جاوید توسط حمیدرضا فرهنگ خوانده شده است،آدرس صفحه:http://avayejavid.com/SazoAvaz/AvayeJavid_53.html

1397/05/08 21:08
شاهین داوری

من فکر میکنم اگر در مقرع مصرع پای بلبل نتوان بست که بر گل نسراید به جای پای، نای باشه صحیح تر و با معنی تر میشه

1397/07/16 08:10
علی جلالی

باسلام
فکر کنم نای بلبل نتوان بست و نظری گر بنمایی بایددرست باشه

1398/06/25 12:08
مبین

معنی بیت نهم و آخر چیه?

1398/09/20 20:12
مبین

این شعر رو حامد زمانی تو اهنگ دل ارام هم خوانده ولی نبود بین اهنگ های ایشون در قسمت بالایی

1399/02/13 16:05
Mahdioriginal۸

این شعر توی اهنگ دلارام حامد زمانی هست

1399/03/01 15:06
مرضیه

نوشته شده:"پای بلبل نتوان بست " در صورتیکه نای بلبل نتوان بست که بر گل نسراید صحیح تر بنظر میاد

1399/04/15 20:07
علی

عرض ادب
همان طور که دوستان هم به درستی اشاره نمودند، در بیت پیش از آخر این گونه صحیح به نظر می‌رسد: "نای بلبل نتوان بست که بر گل نسراید"
افزون بر این که معنا با "نای" به جای "پای" درست‌تر خواهد بود، مطابق نسخه خطی که در همین صفحه نیز قابل مشاهده است، "نای" درست است.

1399/05/18 16:08
سمانه

صبر بسیار بباید پدر پیر فلک را
تا دگر مادر گیتی چو تو فرزند بزاید
گر مرا هیچ نباشد نه به دنیا نه به عقبی
چون تو دارم همه دارم دگرم هیچ نباید
چشم عاشق نتوان دوخت که معشوق نبیند
پای بلبل نتوان بست که بر گل نسراید
سعدیا دیدن زیبا نه حرامست ولیکن
نظری گر بربایی دلت از کف برباید
این چهاربیت از این قسمت در وبسایت آوای جاوید توسط حمیدرضا فرهنگ خوانده شده است،آدرس صفحه:
پیوند به وبگاه بیرونی/

1399/07/11 16:10
زال فروزنده

درود و سرود پروردگار فرزانه پیروزمند بر فرزانگان رِند پارسا
گنجور نازنین چند روزی از دسترس خارج بود!
اکنون هم با کمک VPN کامیاب به دیدار این اثر زیبا شدم
و از گفتار و سخن دوستان پیروزمندم بهره ها بردم و آموختم

1399/08/09 15:11
وحید

این لطافت که تو داری همه دل ها برباید
وین بشاشت که تو داری همه غم ها بزداید

1401/03/26 05:05
آصف

متاسفانه علیرغم تلاش‌های فراوانی که برای تصحیح دواوین بزرگان از شعرا انجام میشود هنوز یک نسخه اصح و قابل استناد از غزلیات حضرت شیخ اجل موجود نیست و علی العموم با رای بزرگان به تصحیح مرحوم فروغی رجود میشود ، در حالیکه همان اساتید محترم تصحیح فوق را دارای اشکالات بسیاری می‌دانند ، تا نسخه‌ای منقح و پیراسته از غزلیات شیخ بدست نیاید همچنان باید نسخه فروغی را منبع گرفت همچنان که گنجور هم به همین صورت عمل کرده است. علیرغم اینکه در خاطر و اذهان عموم نای بلبل هست ، اینجا به اعتبار نسخه فروغی پای بلبل ذکر شده. البته یک نکته که ذکر آن لازم می‌نماید آنکه الزاما قرار نیست آنچه در اذهان عموم جای گرفته صحیح باشد و ملاک هم در تصحیح همچنان که همه سروران عزیز که اینجا هستند ، نمی‌شود به صورت ذوقی عمل کرد. 

از اطاله کلام پوزش می‌طلبم و امیدوارم که به همت استادان ادب شناس و مدقق این سرزمین نسخه‌ای از غزلیات سعدی تهیه شود تا برای اهل تحقیق محل رجوع باشد

1402/09/24 13:11
فاطمه rezaie

از سخنان گهر بار دوستان فرزانه و فرهیخته ام نهایت استفاده را بردم ....

بلا شک این شعر شیخ اجل گنجینه ای است بس گرانمایه ، بر روح و روان پاک سعدی درود باد

1403/02/04 09:05
کوروش

گر حلالست که خون همه عالم تو بریزی

 

آن که روی از همه عالم به تو آورد نشاید ؟

 

علامت سوال در پایان این بیت واجبه

 

 

1403/07/10 00:10
سجاد داوری

با تمام وجودم ابتدای شعر به یاد علی بن ابی طالب افتادم 

1403/09/24 23:11
جلال ارغوانی

همه آفاق گرفته سخن نیک تو سعدی

دگر ایام نبید که دگر چون تو برآید