غزل شمارهٔ ۲۵۴
اطلاعات
* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
برگردان به زبان ساده
خوانش ها
غزل ۲۵۴ به خوانش حمیدرضا محمدی
غزل ۲۵۴ به خوانش سهیل قاسمی
غزل ۲۵۴ به خوانش محسن لیلهکوهی
غزل ۲۵۴ به خوانش سعیده تهرانینسب
غزل ۲۵۴ به خوانش پری ساتکنی عندلیب
غزل شمارهٔ ۲۵۴ به خوانش محمدرضا مومن نژاد
غزل شمارهٔ ۲۵۴ به خوانش تناز پیراسته
غزل شمارهٔ ۲۵۴ به خوانش نازنین بازیان
غزل شمارهٔ ۲۵۴ به خوانش فاطمه زندی
حاشیه ها
دلق و سجاده ناموس به میخانه فرست
تا مریدان تو در رقص و تمنا آیند
از سر صوفی سالوس دوتایی برکش
کاندر این ره ادب آنست که یکتا آیند
دوتایی: پوشش زیر قبا و کنایه از دورویی و نفاق
سعدی:
خرقه پوشان صوامع را دوتایی چاک کرد
تا من اندر کوی وحدت لاف یکتایی زدم .
بیار ای لعبت ساقی بگو ای کودک مطرب
که صوفی در سماع آمد دوتایی کرد یکتایی .
درود بر شما-
بیت پنجم در برخی از نسخ معتبر بدین شکل آمده:
گر خرامان به در خانقه آیی روزی
صوفیان از در و بامت به تماشا آیند
با سپاس
شهره خلق بشد سعدی ومردم گویند
عاشقند بر سخنش تا که به دنیا آیند
تنسک جاهلانه و قشریگری باعث پدید آمدن ریا کاری و توجیه می شود.
و ریا کاری بصورت سیستماتیک رخ می دهد و باعث گرایش مردم به ظاهر گرایی و قشریگری می گردد.
بزه ریا کاری و اظهار فضل را باید در رده جعل و غصب و دروغ دسته بندی کرد.
زیرا باعث از بین رفتن اصالت و هویت نجیبانه گردیده و در توسعه همه جانبه جامعه تاثیر منفی می گذارد.
ریا اصالتی ندارد و ساخته وپرداخته ی یک بازی و دسیسه پیچیده ا ست.
اگر حکومت و یا نظام حکومتی دینی باشد و براساس شمایل ظاهری به مومن نمایان توجه بیشتری بشود جمعیت و پیچیدگی رفتار بزه کاران ریاکار بیشتر می شود
و ریاکاری ومومن نمایی ویا سالوس با بخش مهمی از رفتار متقلبانه خواص و حتی عوام مردم ویا کسانی که با جاه طلبی آلاف و الوفی دارند، پیوند خورده است و ریشه در تاریخ دینداری دارد
حتی در دوره زرتشتیان و پیش از اسلام سالوس و ریا برای بدست آوردن و طمع یا برای ترس از دست ندادن وجود داشت.
آثار اساطیری قدما نیز این نگاه رااثبات می کند
شاعرانی چون حافظ وسعدی و صائب و مولانا نیز پس از اسلام بخشهایی از جهاد تبیین خود را در مذمت سالوس و ریا مصروف داشته اند
قلب سالوس و ریا را نشکستند درست
مگر این قوم که در زلف شکست آوردند
اوحدی را چو ازین دایره دیدند برون
زود در حلقه آن زلف چو شست آوردند
(اوحدی مراغه ای)
آتـش زهـد و ریـا خرمـن دیـن خواهــد سوخت
حافظ این خرقه ی پشمینه بینداز وبرو... (حافظ)
طریقت بجز خدمت خلق نیست به سجاده و تسبیح و دلق نیست.
( سعدی)
یک نخود کله و ده من دستار.
این کم و بیش چه معنی دارد.
شیخ برعرش نپرد چه کند.؟
غیر پر ریش چه معنی دارد.
بیدل اینجا همه ریش است و فشاست. ملت و کیش چه معنی دارد؟...
( بیدل دهلوی)
کجا باشد دورویان را میان عاشقان جایی
که با صد رو طمع دارد ز روز عشق فردایی
طمع دارند و نبودشان که شاه جان کند ردشان
ز آهن سازد او سدشان چو ذوالقرنین آسایی
دورویی با چنان رویی پلیدی در چنان جویی
چه گنجد پیش صدیقان نفاقی کارفرمایی
(مولانا)
در پس پرده تزویر و ریا زاهد خشک
عنکبوتی است که دام مگسی می سازد
هر دمی کز سر صدق است اثرها دارد
صبح صد شمع خموشی از نفسی می سازد
( صائب تبریزی)
در عصر پهلوی جاه طلبان برای رسیدن به مطامع ومنافع خود می بایست از راه هایی هم چون گرایش به رانت و پیوند با دستگاه شاهدوستی به مقام و مقصود برسند ویا از شراره های حسادت و بدگویی رقبا خود را مصون نگاه دارند. ازاین جهت سالوس و مومن نمایی در این دوران کمتر در رفتار جاه طلبان و یا ترسوها سراغ می رود
اما پس از انقلاب شکوهمند اسلامی ایران
چون نظام حکومتی برپایه ایمان و دینداری و پیوند با شریعت به وجود آمد قشریگری و ظاهر سازی وسالوس و ریاکاری بیشتر در رفتار جاه طلبان به وجود آمد و همچنین در رفتار کسانی که با ترس از ساقط شدن موقعیت و جایگاه اداری واجتماعی روبرو می شدند به سالوس و ریا روی می آورده اند.
از این رو برای مصونیت از قشریگری وپیرو آن سالوس باید به التزام عملی نسبت به آموزه ها وشعایر دینی و باورهای راستین روی آورد و دینداری بصورت عملی در رفتارهای مردم و خواص نمود یابد.
و شاخصه های گذشت و امانتداری و مسئولیت پذیری و راستگویی و...در زندگی و تعاملات اجتماعی مردم رونق و رواج داشته باشد
و مردم بتوانند در سایه سار ایمان همگانی در رسیدن به امنیت و توسعه پایدار همگام شوند.
والی الله المصیر