عیش: سرور و خوشی و نشاط / معنی: آن کس که چهره تو را ببیند از آن پس به دیگری توجه نخواهد کرد و دیگر از مهر‌ورزی نسبت به تو سیر نمیشود و دست از نشاط و شادمانی این دیدار و عشق بر‌نمی‌دارد. - منبع: شرح غزل‌های سعدی

روش: رفتار، خرامیدن، رسم و آیین / کنایه: روی بازپس کردن (روی گردانیدن و اعراض کردن) / جناس مطرف: روش، روی / معنی: با این شیوه‌ای که تو برگزیده‌ای پیش هر کس بیایی اگر او را با شمشیر هم بزنی روی برنمی‌گرداند. - منبع: شرح غزل‌های سعدی

آرزومند: مشتاق و شیفته / هوس: میل و آرزو / تضاد: مردن، زندگانی / معنی: نثار کردن جان در پای تو برایم آنچنان خوشایند است که زندگی برایم آن قدر لذت‌بخش نیست. - منبع: شرح غزل‌های سعدی

مدت زمان زیادی را از یاد کسی غافل شده‌ای، که حتی نمی‌تواند یک لحظه به تو فکر نکند

اجازت: فرمان و دستور، رخصت گواهی‌ای باشد که عالمی به کسی دهد که او صلاحیت فتوا دارد. / فتوا: «فرمان فقیه و مفتی، آنچه فقیه نویسد برای مقلدان خود.» (لغت‌نامه) / معنی: نمی‌دانم چه کسی برای ریختن خون مردم به تو اجازه داد و فرمان شرعی این کار  را صادر کرد؛ اما خون مردم را مریز؛ زیرا هیچ کس این کار را که تو بدآن می‌پردازی نمی‌کند. - منبع: شرح غزل‌های سعدی

نصیب: حظ و بهره / نظر: نگاه، عنایت و التفات، توجه. / معنی: اگر بهره‌ای به کس نمی‌رسانی، او را از حظ دیدار محروم مساز؛ زیرا حتى شیرینی‌فروش هم تا این حد بر مگسی که گرد متاع او می‌گردد، سخت نمی‌گیرد. - منبع: شرح غزل‌های سعدی

جناس اشتقاق: بنال، ناله. / معنی: ای سعدی، اگر عشق روی دوستان در دل می‌پروری ناله سر کن؛ زیرا هیچ بلبلی در کنج قفس اینگونه نمی‌نالد. - منبع: شرح غزل‌های سعدی / دکتر محمدرضا برزگر خالقی / دکتر تورج عقدایی