گنجور

بخش ۳۴ - گفتار اندر نواخت لشکریان در حالت امن

دلاور که باری تهور نمود
بباید به مقدارش اندر فزود
که بار دگر دل نهد بر هلاک
ندارد ز پیکار یأجوج باک
سپاهی در آسودگی خوش بدار
که در حالت سختی آید به کار
سپاهی که کارش نباشد به برگ
چرا دل نهد روز هیجا به مرگ؟
کنون دست مردان جنگی ببوس
نه آنگه که دشمن فرو کوفت کوس
نواحی ملک از کف بدسگال
به لشکر نگه دار و لشکر به مال
ملک را بود بر عدو دست، چیر
چو لشکر دل آسوده باشند و سیر
بهای سر خویشتن می‌خورد
نه انصاف باشد که سختی برد
چو دارند گنج از سپاهی دریغ
دریغ آیدش دست بردن به تیغ
چه مردی کند در صف کارزار
که دستش تهی باشد و کار، زار

اطلاعات

وزن: فعولن فعولن فعولن فعل (متقارب مثمن محذوف یا وزن شاهنامه)
قالب شعری: مثنوی
منبع اولیه: ویکی‌درج

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

دلاور که باری تهور نمود
بباید به مقدارش اندر فزود
هوش مصنوعی: شجاعی که یک بار جسارت نشان داد، باید به همان اندازه که شجاعتش را نشان داده، بر میزان آن بیفزاید.
که بار دگر دل نهد بر هلاک
ندارد ز پیکار یأجوج باک
هوش مصنوعی: دوباره دلش را به خطر می‌اندازد و از نبرد یأجوج هیچ ترسی ندارد.
سپاهی در آسودگی خوش بدار
که در حالت سختی آید به کار
هوش مصنوعی: سرباز را در زمان راحتی نگه‌دار، زیرا در زمان دشواری به کار خواهد آمد.
سپاهی که کارش نباشد به برگ
چرا دل نهد روز هیجا به مرگ؟
هوش مصنوعی: سربازی که در کار خود مشغول نیست، چرا باید در روز جنگ به مرگ فکر کند؟
کنون دست مردان جنگی ببوس
نه آنگه که دشمن فرو کوفت کوس
هوش مصنوعی: اکنون باید دست مردان جنگی را ببوسی، نه زمانی که دشمن به تو ضربه وارد کرد.
نواحی ملک از کف بدسگال
به لشکر نگه دار و لشکر به مال
هوش مصنوعی: منظور این است که برخی از مناطق و سرزمین‌ها توسط افرادی نادرست و فاسد اداره می‌شوند. در نتیجه، این افراد باید به پشتیبانی و محافظت سربازان و منابع اقتصادی توجه بیشتری داشته باشند تا از خرابی و نابودی این مناطق جلوگیری شود.
ملک را بود بر عدو دست، چیر
چو لشکر دل آسوده باشند و سیر
هوش مصنوعی: وقتی که دشمن تحت کنترل و مدیریت سلطنت قرار گیرد، لشکر احساس آرامش و رضایت خواهند کرد.
بهای سر خویشتن می‌خورد
نه انصاف باشد که سختی برد
هوش مصنوعی: انصاف این نیست که فردی برای حفظ شخصیت و هویت خود، زجر و سختی را تحمل کند.
چو دارند گنج از سپاهی دریغ
دریغ آیدش دست بردن به تیغ
هوش مصنوعی: وقتی کسی دارای ثروت و گنج باشد، بسیار برایش سخت است که دست به کار خطرناکی بزند و آن را از دست بدهد.
چه مردی کند در صف کارزار
که دستش تهی باشد و کار، زار
هوش مصنوعی: مردی که در میدان نبرد حاضر شود ولی ابزار و قدرت لازم را نداشته باشد، در واقع در کار خود شکست‌خورده است.

خوانش ها

گفتار اندر نواخت لشکریان در حالت امن به خوانش حمیدرضا محمدی
بخش ۳۴ - گفتار اندر نواخت لشکریان در حالت امن به خوانش عندلیب
بخش ۳۴ - گفتار اندر نواخت لشکریان در حالت امن به خوانش فاطمه زندی
بخش ۳۴ - گفتار اندر نواخت لشکریان در حالت امن به خوانش امیر اثنی عشری

حاشیه ها

1392/02/12 00:05
رهام

تهئر در اینجا به معنی گستاخی به کار رفته

1392/02/12 00:05
رهام

روز هیجا :روز نبرد و کارزار

1392/02/12 01:05
امین کیخا

دلاسوده یعنی مطمئن

1396/08/24 21:10
حمید سامانی

آقا رهام "تهئر " یعنی گستاخی؟ فکر میکنید اصلاٌ کلمه "تهئر" در زبان فارسی وجود دارد؟
تهور به معنای بی باکی و جرأت و دلیری است