ابوالفرج رونیشمارهٔ ۳ - در مدح سیف الدوله محمود ابراهیم
بادبان برکشید باد صبا
معتدل گشت باز طبع هوا
خاک دیبا شدست پر صورت
جانور گشته صورت دیبا
شاخ چون کرم پیله گوهر خویش
برتند گرد تن همی عمدا
سبزه اندر حمایت شبنم
سر ز پستی کشید بر بالا
ابر بی شرط مهر و عقد نکاح
گشت حامل به لؤلؤ لالا
اینک از شرم آن همی فکند
لؤلؤ نارسیده بر صحرا
چشمها بر گشاده غنچه گل
تا به بیند جمال خسرو ما
پنجها بر فراخت سرو سهی
تا کند بر کمال شاه دعا
میر محمود سیف دولت و دین
آن فلک سیرت فلک سیما
آنکه اندر ابد نظر کرد است
سوی عدلش قضا بعین رضا
آنکه اندر ازل کمربسته است
بر فلک پیش طالعش جوزا
هیبتش جوهری ست از آتش
همتش عالمی ست از علیا
هر کجا پاس اوست نیست خطر
هر کجا خوف اوست نیست رجا
سهم او رعد و برق را بنمود
گفت از این اصل گشته ایم جدا
نکشد بار حلم او کونین
چون کشد طبع او همی تنها
ای متابع ترا سپاه زمین
وی موافق ترا نجوم سما
گر ز مهر تو دانه سازد عقل
اندر آید به دام او عنقا
ور ز جود تو مایه گیرد روح
ذات او صورتی شود پیدا
تا برآرد هزار لعب همی
در شبان روز گنبد خضرا
همه امروزهای دولت تو
باز پیوسته باد با فردا
دهر پیش تو مانده دست بکش
چرخ پیش تو گشته (کرده) پشت دو تا
شمارهٔ ۲ - ایضاً له: شاه باز آمد برحسب مراد دل ماشمارهٔ ۴ - در مدح سیف الدوله محمود ابراهیم به مناسب تعیین او به حکومت هندوستان: شاها نظام ملک و قوام جهانیا
اطلاعات
وزن: فعلاتن مفاعلن فعلن (خفیف مسدس مخبون)
قالب شعری: قصیده
منبع اولیه: ویکی‌درج
* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
برگردان به زبان ساده
بادبان برکشید باد صبا
معتدل گشت باز طبع هوا
هوش مصنوعی: بادبان را بالا کشیدند و باد ملایم وزید، همچنین طبیعت هوا نیز به حالت دلپذیری درآمد.
خاک دیبا شدست پر صورت
جانور گشته صورت دیبا
هوش مصنوعی: خاک نرم و لطیف مانند پارچه‌ی زیبایی شده و بدن موجودات به شکل این پارچه درآمده است.
شاخ چون کرم پیله گوهر خویش
برتند گرد تن همی عمدا
هوش مصنوعی: شاخ مانند کرمی که در پیله خود را به دانه تبدیل کند، به طور عمدی دور بر خود را زینت می‌کند.
سبزه اندر حمایت شبنم
سر ز پستی کشید بر بالا
هوش مصنوعی: سبزه در حمایت شبنم، از زمین برآمد و به ارتفاع رسید.
ابر بی شرط مهر و عقد نکاح
گشت حامل به لؤلؤ لالا
هوش مصنوعی: ابر بدون هیچ قید و شرطی، مانند یک عروسی برپا شده است و در حال حمل کردن مرواریدهای درخشان و زیباست.
اینک از شرم آن همی فکند
لؤلؤ نارسیده بر صحرا
هوش مصنوعی: اکنون به خاطر شرم، مروارید نارسیده بر دشت می‌ریزد.
چشمها بر گشاده غنچه گل
تا به بیند جمال خسرو ما
هوش مصنوعی: چشمها به روی غنچه گل باز شده‌اند تا جمال و زیبایی پادشاه ما را ببینند.
پنجها بر فراخت سرو سهی
تا کند بر کمال شاه دعا
هوش مصنوعی: درخت سرو زیبایی به بلندی ایستاده و برای رسیدن به کمال و عظمت، با دست‌های بلندش دعا می‌کند.
میر محمود سیف دولت و دین
آن فلک سیرت فلک سیما
هوش مصنوعی: میر محمود، نیکوکار و مفسر دین و دولت است، و او مانند خورشید، زیبایی و صفات برجسته‌ای دارد.
آنکه اندر ابد نظر کرد است
سوی عدلش قضا بعین رضا
هوش مصنوعی: کسی که در دایرهٔ ابدیت به عدالت او نظر کند، قضا و سرنوشتش را با چشمی راضی می‌بیند.
آنکه اندر ازل کمربسته است
بر فلک پیش طالعش جوزا
هوش مصنوعی: کسی که از ابتدا، بر بالای آسمان در سنجش سرنوشت خود، در برج جوزا قرار گرفته است.
هیبتش جوهری ست از آتش
همتش عالمی ست از علیا
هوش مصنوعی: شکوه و عظمت او چون جواهر آتشین است و اراده‌اش دنیایی بزرگ و والا را شکل می‌دهد.
هر کجا پاس اوست نیست خطر
هر کجا خوف اوست نیست رجا
هوش مصنوعی: هر جایی که به او توجه و محبت باشد، جای نگرانی نیست و هر جایی که ترس از او وجود داشته باشد، امیدی نیست.
سهم او رعد و برق را بنمود
گفت از این اصل گشته ایم جدا
هوش مصنوعی: او نشان داد که در رعد و برق چه سهمی دارد و گفت که از این اصل (منبع) جدا شده‌ایم.
نکشد بار حلم او کونین
چون کشد طبع او همی تنها
هوش مصنوعی: صبر و تحمل او چنان است که هیچ چیزی در جهان نمی‌تواند آن را بر هم زند؛ اما وقتی که خوی او به خروش بیفتد، همه چیز را به تنهایی تحت تأثیر قرار می‌دهد.
ای متابع ترا سپاه زمین
وی موافق ترا نجوم سما
هوش مصنوعی: ای کسی که تو را زمین پشتیبانی می‌کند و آسمان نیز در کنار توست، در مسیر تو همگان یاری‌گرند.
گر ز مهر تو دانه سازد عقل
اندر آید به دام او عنقا
هوش مصنوعی: اگر عقل با محبت تو مانند دانه‌ای بیفتد، در دام آن پرنده‌ی افسانه‌ای گرفتار می‌شود.
ور ز جود تو مایه گیرد روح
ذات او صورتی شود پیدا
هوش مصنوعی: اگر روح او از بخشش تو بهره‌مند شود، به شکل و صورتی در خواهد آمد که قابل مشاهده است.
تا برآرد هزار لعب همی
در شبان روز گنبد خضرا
هوش مصنوعی: در طول شبانه‌روز، هزاران بازی و سرگرمی در گنبد سبز (آسمان) به وجود می‌آید.
همه امروزهای دولت تو
باز پیوسته باد با فردا
هوش مصنوعی: همه روزهای خوشی که در زمان حکمرانی تو سپری شده، باید همچنان با فرداها و روزهای آینده ادامه داشته باشد.
دهر پیش تو مانده دست بکش
چرخ پیش تو گشته (کرده) پشت دو تا
هوش مصنوعی: زمان برای تو ایستاده؛ زمانه به خاطر تو به عقب برگشته است.