گنجور

شمارهٔ ۲۷ - در مدح ابونصر بارسی

با مال جود خواجه بکین باشد
وز جود مال خواجه حزین باشد
آسان از او به رزق رسد هر کس
بخشنده خدای چنین باشد
پیش دل غنی و کف رادش
دریا فقیر و ابر ضنین باشد
عطر نسیم خلقش گرد آید
در ناف آهوئی که به چین باشد
بر شاخ نظم و نثر بر طبعش
سحر حلال و در ثمین باشد
نقش یقین گمانش چنان بیند
گوئی گمانش عین یقین باشد
عامر کند خراب زمین رایش
بنگر که رای او چه رزین باشد
کاندر حیات خاک خراب او
چون نفخ صور بازپسین باشد
بختش مزاج خاتم جم دارد
دنیا و دینش زیر نگین باشد
گر زین همتش بکشد نفسی
بر شیر آسمانش زین باشد
صعبا صهیل مرکب او صعبا
در حق او زبر طنین باشد
که از صدای او به انین آمد
آری صداش جفت انین باشد
هم تک او براق بهشت افتد
گر شیر یال و گور سرین باشد
تا بازمان ثبات زمین بینی
تا در مکان قرار مکین باشد
بر وی سوار باد ابونصری
کز دین پاک ناصر دین باشد
«بروی به تخت باد سرافرازی
کش تخت آسمان به زمین باشد

اطلاعات

وزن: مفعول فاعلات مفاعیلن (مضارع مسدس اخرب مکفوف)
قالب شعری: قصیده
منبع اولیه: ویکی‌درج

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

با مال جود خواجه بکین باشد
وز جود مال خواجه حزین باشد
هوش مصنوعی: با سخاوت و generosity شخصی که ثروت دارد، شادی به وجود می‌آید، در حالی که اگر ثروت تحت تاثیر بخشش قرار گیرد، عواطف غمگین و ناراحت‌کننده‌ای را ایجاد می‌کند.
آسان از او به رزق رسد هر کس
بخشنده خدای چنین باشد
هوش مصنوعی: هر کسی که دست خداوند بخشنده را درک کند، به راحتی به روزی و نعمت دست می‌یابد.
پیش دل غنی و کف رادش
دریا فقیر و ابر ضنین باشد
هوش مصنوعی: در نظر دل ثروتمند، حتی دریا و ابر نیز کم و ناچیز به نظر می‌رسند.
عطر نسیم خلقش گرد آید
در ناف آهوئی که به چین باشد
هوش مصنوعی: عطر نسیم و بوی خوش او به دور کمربند آهویی که در چین و زیبایی است، می‌پیچد.
بر شاخ نظم و نثر بر طبعش
سحر حلال و در ثمین باشد
هوش مصنوعی: این شعر به زیبایی بیان می‌کند که بر روی درخت ادب و هنر، استعداد و ذوق خاصی وجود دارد که باعث جلب توجه و شگفتی می‌شود و به همین دلیل می‌توان آن را بسیار ارزشمند و گرانبها دانست.
نقش یقین گمانش چنان بیند
گوئی گمانش عین یقین باشد
هوش مصنوعی: انسان در باورهای خود، گاهی آن‌قدر مطمئن است که گویی یقین دارد، در حالی که در واقع فقط گمان می‌کند. این به این معناست که ذهن او قدرت تفکر و استدلال را فراموش کرده و به تصورات ناچیز چنگ می‌زند.
عامر کند خراب زمین رایش
بنگر که رای او چه رزین باشد
هوش مصنوعی: به ارزش‌های نظری و فکری یک شخص توجه کن، زیرا همین نظرات هستند که می‌توانند باعث تغییر و تحول در اوضاع و احوال زندگی شوند.
کاندر حیات خاک خراب او
چون نفخ صور بازپسین باشد
هوش مصنوعی: در زندگی خاکی او، مانند دمیدن در شیپور قیامت، بازگشت خواهد داشت.
بختش مزاج خاتم جم دارد
دنیا و دینش زیر نگین باشد
هوش مصنوعی: خوش شانسی و خوشحالی او مانند ویژگی‌های خاص خاتم جم است و موقعیت اجتماعی و مذهبی‌اش در دست افرادی بزرگ و مهم قرار دارد.
گر زین همتش بکشد نفسی
بر شیر آسمانش زین باشد
هوش مصنوعی: اگر او اراده کند که نفسی بکشد، حتی بر شیر آسمان هم تکیه خواهد کرد.
صعبا صهیل مرکب او صعبا
در حق او زبر طنین باشد
هوش مصنوعی: سوارکاری او دشوار است و صدای اسبش نیز در مورد او، صدای خاص و زبری دارد.
که از صدای او به انین آمد
آری صداش جفت انین باشد
هوش مصنوعی: صدای او به قدری دلنشین و غم‌انگیز است که هر شنونده‌ای را به یاد ناله و آه می‌اندازد. گویی صدایش به نوعی با احساسات عمیق درد و اندوه گره خورده است.
هم تک او براق بهشت افتد
گر شیر یال و گور سرین باشد
هوش مصنوعی: هرچند شیر و یال و گور سرین هم در دل باشد، اما در نهایت، اگر کسی در جستجوی حقیقت و سعادت واقعی باشد، به اوج و زیبایی‌های بهشت دست پیدا خواهد کرد.
تا بازمان ثبات زمین بینی
تا در مکان قرار مکین باشد
هوش مصنوعی: تا زمانی که پایداری زمین را ببینی، در مکان خود ثابت و قرار داشته باش.
بر وی سوار باد ابونصری
کز دین پاک ناصر دین باشد
هوش مصنوعی: کسی که بر مرکب باد سوار است، همان کسی است که مثل ابونصر، در پاکی دین و حمایت از دین تلاش می‌کند.
«بروی به تخت باد سرافرازی
کش تخت آسمان به زمین باشد
هوش مصنوعی: به تو چیزی هدیه می‌شود که به نشانه‌ی عظمت و سربلندی‌ات است؛ این مقام و منزلت تا آنجا بالا می‌رود که حتی آسمان هم پایین‌تر از تو قرار می‌گیرد.