گنجور

شمارهٔ ۲۶ - ایضاً له

خسروا بخت پاسبان تو باد
قاهر دهر قهرمان تو باد
مشتری نامور به نام تو گشت
بشری جانور به جان تو باد
صبر کیوان و تندی بهرام
از رکاب تو و عنان تو باد
منبر عدل و خطبه انصاف
در زمین تو و زمان تو باد
شجر دولت موافق را
نشو در صحن بوستان تو باد
جگر تشنه مخالف را
آب از چشمه سنان تو باد
روش مسرعان سهم الغیب
همه بر شه زه کمان تو باد
لاف پرتابیان شست شهاب
همه از قبضه کمان تو باد
هر چه در ملک روزگار آید
بذل آن پیشه به نان تو باد
هر چه بر عقل مشتبه گردد
کشف آن سخره بیان تو باد
لب دریا به موج خیز اندر
حاکی و راوی جنان تو باد
جرم مه چون هلال و بدر شود
نعل یکران و قرص خوان تو باد
گر قضا آسمان بفرساید
اوج قدر تو آسمان تو باد
ور فنا بر جهان ببخشاید
عرصه فضل تو جهان تو باد
تا کمر صحبت میان طلبد
کمر ملک بر میان تو باد
شکر شکر نعمت ایزد
قسم کام تو و زبان تو باد
فتح قنوج و صید شاه آورد
اصل دستان و داستان تو باد

اطلاعات

وزن: فعلاتن مفاعلن فعلن (خفیف مسدس مخبون)
قالب شعری: قصیده
منبع اولیه: ویکی‌درج

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

خسروا بخت پاسبان تو باد
قاهر دهر قهرمان تو باد
هوش مصنوعی: ای خوشبختی تو که همیشه در کنار تو هست، و بر دشواری‌های زمانه فرمانروایی می‌کنی. امیدوارم همیشه سرفراز و مسلط بر اوضاع باشی.
مشتری نامور به نام تو گشت
بشری جانور به جان تو باد
هوش مصنوعی: مشتری، که به عنوان یک ستاره مشهور شناخته می‌شود، به خاطر نام تو معروف شده است و بشر به حیوانات نیز به خاطر وجود تو روح و جان داده می‌شود.
صبر کیوان و تندی بهرام
از رکاب تو و عنان تو باد
هوش مصنوعی: صبر سیاره کیوان و تندی سیاره بهرام به خاطر کنترل و مدیریت توست.
منبر عدل و خطبه انصاف
در زمین تو و زمان تو باد
هوش مصنوعی: باشد که در سرزمین و دوران تو، عدالت برقرار شود و سخنان راست و منصفانه از منبرها شنیده شود.
شجر دولت موافق را
نشو در صحن بوستان تو باد
هوش مصنوعی: در باغ تو، درختی که نشان از خوشبختی و موفقیت دارد، رشد کند و شکوفا شود.
جگر تشنه مخالف را
آب از چشمه سنان تو باد
هوش مصنوعی: بخشی که دلش برای دشمن تشنه است، امیدوار به آب زلالی از چشمه‌ای به نام سنان توست.
روش مسرعان سهم الغیب
همه بر شه زه کمان تو باد
هوش مصنوعی: روش مسرعان یعنی رفتار تند و شتابان انسان‌ها در زندگی، که از آنها به عنوان افرادی که به سرعت به سوی هدفشان می‌روند یاد می‌شود. سهم الغیب اشاره به تقسیم‌کردن امور پنهان و ناگفته‌ای دارد که به انسان‌ها نسبت داده می‌شود. در نهایت، وجود کمان تو به معنای قدرت و توانایی تو در هدایت و تسلط بر این امور است. پس به طور کلی، این جمله به قدرت و تأثیر شگرف فرد اشاره دارد که می‌تواند بر روی جنبه‌های مختلف زندگی و سرنوشت دیگران تأثیر بگذارد.
لاف پرتابیان شست شهاب
همه از قبضه کمان تو باد
هوش مصنوعی: برای تفسیری از این بیت می‌توان گفت که تمام ستاره‌ها و قوت‌های آسمانی تحت تأثیر قدرت و انرژی تو قرار دارند. به عبارتی، تمامی زیبایی و درخشش‌های جهان، ناشی از وجود و جذبه‌ی توست.
هر چه در ملک روزگار آید
بذل آن پیشه به نان تو باد
هوش مصنوعی: هر چیزی که در دنیا به وجود آید، به نوعی به نان تو و زندگی تو گره خورده است.
هر چه بر عقل مشتبه گردد
کشف آن سخره بیان تو باد
هوش مصنوعی: هر چیزی که برای عقل و ذهن ما مبهم و دشوار به نظر می‌رسد، امیدوارم که با توضیحات تو روشن و قابل فهم شود.
لب دریا به موج خیز اندر
حاکی و راوی جنان تو باد
هوش مصنوعی: لب دریا، در حال برخورد با امواج، خبر از زیبایی‌های بهشت تو می‌دهد.
جرم مه چون هلال و بدر شود
نعل یکران و قرص خوان تو باد
هوش مصنوعی: این بیت به توصیف زیبایی ماه و تاثیر آن بر روح و احساسات انسان اشاره دارد. هنرمند از اوصاف ماه به مانند هلال و بدر سخن می‌گوید و بیان می‌کند که زیبایی و شکوه ماه همچون یک نعل یکرنگ و قرص باید به میهمانی وجود ما بیاید و روح ما را پر کند. در واقع، این تصویر نشان می‌دهد که چگونه طبیعت و زیبایی‌های آن می‌توانند به ایجاد حس و حال خوب در زندگی انسان کمک کنند.
گر قضا آسمان بفرساید
اوج قدر تو آسمان تو باد
هوش مصنوعی: اگر سرنوشت آسمان را از بین ببرد، ارزش و مقام تو همچنان در آسمان خودت باقی خواهد ماند.
ور فنا بر جهان ببخشاید
عرصه فضل تو جهان تو باد
هوش مصنوعی: اگر جهان را از بین ببرد، باز هم بزرگی و فضلیت تو بر جاست و این جهان به خاطر تو وجود دارد.
تا کمر صحبت میان طلبد
کمر ملک بر میان تو باد
هوش مصنوعی: به زبان ساده می‌گوید: وقتی که در صحبت و گفتگو مشغول می‌شوی، اهمیت پادشاهی و قدرت را فراموش نکن.
شکر شکر نعمت ایزد
قسم کام تو و زبان تو باد
هوش مصنوعی: نعمت‌های خداوند را با شکرگزاری ارج نهیم و امیدوار باشیم که کام و زبان ما همیشه به خوشی و نعمت گشوده باشد.
فتح قنوج و صید شاه آورد
اصل دستان و داستان تو باد
هوش مصنوعی: فتح قنوج و شکار شاه، داستان و روایت تو را به اوج می‌رساند.